بزرگترین جاذبه تاریخی تونس، آمفی تئاتر الجم (El Jem) است که بسیار بزرگ و با سنگ‌های طلایی رنگ ساخته شده و زمانی نیز محل برگزاری نبردهای خونین بین گلادیاتورها در دوره رومیان بوده است. در ادامه همراه با ما باشید.
آمفی تئاتر الجم به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و بسیاری از گردشگران نیز برای ثبت عکس‌های زیبا از طلوع و غروب خورشید به اینجا می‌آیند. این سازه تاریخی در نیمه راه بین سوسه (Sousse) و صفاقس (Sfax) قرار دارد و از جمله جاذبه‌هایی به شمار می‌رود که در سفر به تونس حتما باید از آن دیدن کنید.
مسیر دسترسی الجم
برای رفتن به الجم، بسیاری از افراد شهر سوسه را به عنوان مبدأ خود انتخاب می‌کنند و سپس مسیری 70 کیلومتری را به سمت جنوب پشت سر می‌گذرانند تا به این شهر تاریخی برسند. از شهر المنستیر (Monastir) نیز به شهر الجم حدود 71 کیلومتر فاصله است. هر دوی این شهرهای ساحلی پر از تفرجگاه‌ها و استراحتگاه‌های ساحلی خوب هستند که می‌توانید در آنجا اقامت کنید.
برای سفر با قطار نیز می‌توان به صورت مستقیم از شهر سوسه به سمت الجم رفت که حدود 90 دقیقه زمان می‌برد. از شهر تونس (Tunis) که پایتخت کشور است نیز می‌توان با قطار که حدود چهار ساعت طول می‌کشد، به شهر الجم سفر کرد. شهر مهدیه (Mahdia) نسبت به سوسه به الجم نزدیکتر و در فاصله 43 کیلومتری شمال شرقی آن قرار دارد و از آنجا می‌توان با تاکسی به الجم رفت.
تاریخچه آمفی تئاتر الجم
از قرن سوم پیش از میلاد مسیح در الجم انسان‌ها سکونت داشتند و اینجا به عنوان شهری کارتاژی شناخته می‌شده است. با این حال، پس از اینکه سزار در سال 46 قبل از میلاد شهر تیسدروس (Thysdrus) را در اینجا تاسیس کرد، این مکان توانست به شهرت قابل توجهی دست پیدا کند. این شهر در میان یک منطقه بزرگ پرورش زیتون قرار داشت و از آنجایی که روغن زیتون در آن دوره رم تقاضای زیادی داشت، شهر به سرعت رونق گرفت و به مرکز اصلی پرورش زیتون در شمال آفریقا تبدیل شد.
شهر تیسدروس با جمیعت حدودا بین 20 تا 30 هزار نفر ثروت هنگفتی انباشته کرده بود که مانند سایر شهرهای رومی، بخشی از این ثروت صرف ساختن ساختمان‌های عمومی و خانه‌های شخصی شد. یکی از این سازه‌ها نیز آمفی تئاتر بود که ساخت آن از اواخر قرن دوم پس از میلاد شروع شده بود و نمادی از رفاه بود. همانطور که این سازه در حال ساخت بود، قانون مالیات بر روغن زیتون در سال 238 میلادی دوباره وضع شد.
همین مالیات نیز باعث شورشی شد که در کل کشور تونس گسترش یافت. گروه بزرگی از زمین‌داران به همراه جوانان موفق شدند تا مقام ارشد مالی این بخش از امپراتوری را به قتل برسانند و گوردیان 80 ساله را به عنوان امپراتور خود برگزیدند. این خیزش در نهایت سرکوب شد و شهر تیسدروس غارت شد و هرگز به اوج خود بازنگشت. بعدا در سال 699 میلادی این آمفی تئاتر به یک قلعه تبدیل شد و پناهگاهی برای الکاهینا، رهبر بربرها در طول نبرد با مهاجمان عرب بود. پس از پیروزی آن‌ها نیز این شهر متروکه شد و تنها در دوره استعمار فرانسه دوباره به اشغال درآمد.
معماری آمفی تئاتر الجم
آمفی تئاتر خارق‌العاده الجم به عنوان چهارمین آمفی تئاتر بزرگ در جهان روم شناخته می‌شود و سه آمفی تئاتر بزرگتر از آن نیز کلوسئوم (Colosseum) در رم، پوتزولی (Pozzuoli) در نزدیکی ناپل و آمفی تئاتری در کارتاژ (Carthage) هستند. اندازه بسیار بزرگ این بنا و همچنین ماندگاری عالی آن تا به امروز سبب شده تا از آن به عنوان کولیزوم آفریقایی (African Coliseum) یاد کنند.
شکل آمفی تئاتر الجم به صورت بیضی است و 149 متر طول و 122 متر عرض دارد. ارتفاع این سازه به 40 متر می‌رسد که با وجود بادبان‌هایی که تماشاچیان را از نور خورشید محفوظ می‌داشته در گذشته ارتفاع بیشتری نیز داشته است. در این آمفی تئاتر بیش از 30 هزار نفر می‌توانند شاهد برگزاری مسابقات باشند و برخی باور دارند که گاهی اوقات بیش از 60 هزار نفر در آنجا حضور پیدا می‌کردند.
آمفی تئاتر الجم برای شهر تیسدروس بسیار بزرگ بوده و ظاهر آن نیز به عنوان نمایشی از قدرت و شکوفایی شهر بوده است. با وجود اینکه قرن‌ها از این مکان به عنوان معدن سنگ ساختمانی استفاده شده اما همچنان در طول این سال‌ها بهتر از کلوسئوم رم حفظ شده است. تنها دو سوم از دیوارها با سه طبقه طاق‌های آن باقی مانده‌اند. ضلع شمال غربی آمفی تئاتر الجم نیز در سال 1695 میلادی به دستور فرماندار عثمانی تخریب شد تا شورشیان بربر در آنجا پناه نگیرند.
موزه باستان‌شناسی الجم
در کنار بازدید از آمفی تئاتر الجم می‌توان از موزه باستان‌شناسی الجم نیز دیدن کرد که در فاصله یک کیلومتری در جنوب آمفی تئاتر قرار دارد و بازدید از آن می‌توان اطلاعات بیشتری را در مورد این شهر تاریخی را به شما بدهد.
در موزه باستان‌شناسی الجم مجموعه‌ای عالی از موزاییک و خاتم‌کاری‌های دوره رومیان و همچنین دیگر آثار باستانی رومی همچون گلدان سفالی، سکه و چراغ نفتی به نمایش گذاشته شده‌اند که همگی آن‌ها از اطراف موزه از زیر خاک کشف شده‌اند. خاتم و موزاییک‌کاری‌های موجود در این موزه نیز صحنه‌هایی از گیاهان، گل‌ها و همچنین اشکال هندسی را به تصویر می‌کشند.