کارتاژ (Carthage) امروزه یکی از حومههای ثروتمند شهر تونس (Tunis) به شمار میرود که ویلاهای اطراف آن با باغهایی پر از شکوفههای هیبیسکوس قرمز و بوگنویل قرمز احاطه شدهاند. در نقاط مختلف آن نیز میتوان بقایایی از شهر قدرتمند فنیقی کارتاژ را مشاهده کرد.
با وجود این که این ویرانهها در وضعیت بسیار خرابی قرار دارند اما امروزه به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند و یکی از جاهای دیدنی شهر تونس به شمار میرود که بازدید از آن حتما باید در دستور کار شما در سفر به کشور تونس باشد. در ادامه همراه با ما باشید تا به معرفی این جاذبه گردشگری بپردازیم.
تاریخچه کارتاژ باستانی
بنابر افسانهها، کارتاژ توسط الیسا دختر شاه تایر تاسیس شده است. در سال 814 پیش از میلاد، شاهزاده نومیدی به السا، پدرش و همچنین پیروانش سرزمینی را عطا کرد که از آن شهر قارت هدشت به وجود آمد، شهری که در نزد رومیان به نام کارتاژ شناخته میشود.
در دوران باستان، دریاچه نمک سبخا آریانا (Sebkha Ariana) همچنان با دریا در ارتباط بود، به طوریکه کارتاژ در انتهای آن قرار داشت و به عنوان یک شبه جزیره به راحتی قابل دفاع بود و تنها از سمت انتهای شرقی خودش به سرزمین اصلی ارتباط داشت.
دیواری به طول بیش از 40 کیلومتری شهر کارتاژ را احاطه کرده بود. این دیوار 10 متر ضخامت داشت و ارتفاع آن به 13 متر نیز میرسید و در گوشه و کنار آن نیز برجها، خاکریزها و خندقهایی ایجاد شده بود و از شهر و مناطق اطراف آن در برابر دشمن محافظت میکردند. برای حفاظت نیز حدود 20000 نفر پیاده نظام، 4000 سواره نظام و 300 فیل استفاده میشد.
در دوران سلسله ماگونید، کارتاژ به قدرت تجاری پیشرویی در غرب مدیترانه تبدیل شد و دریانوردان آن در سراسر آفریقا سفر میکردند و حتی به سواحل بریتانیا نیز رسیدند. با این حال، این موفقیت آنها منجر به کشمکش آنها با دیگر قدرت مدیترانه یعنی رم شد.
نابودی شهر کارتاژ
نتیجه کشمکش میان این دو قدرت نیز باعث شکلگیری سه جنگ پونی شد که در نهایت در سال 146 پیش از میلاد منجر به نابودی کامل شهر کارتاژ گردید. شهر مورد غارت قرار گرفت، سوازنده شد، با خاک یکسان گردید و سپس آن را شخم زدند و تمام منطقه را نمکپاشی کردند، به طوریکه خاک آن نابارور شد.
این سرزمین بعدا توسط رومیها برای اسکان مورد استفاده قرار گرفت و نام کلونیا جولیا کارتاگو (Colonia Julia Carthago) را روی آن نهادند. پس از مدتی نیز این شهر تازه تاسیس به مقر حکومت استانی اینجا تبدیل شد.
شکلگیری کارتاژ رومی
همین نیز باعث شد تا بار دیگر این شهر رشد پیدا کند و شکوفا شود. در اوایل قرن دوم میلادی، کارتاژ به سومین شهر بزرگ امپراتوری روم تبدیل شد که جمعیتی حدود 300000 نفر در آن سکونت داشتند.
ساختمانهای عمومی باشکوهی در این دوره از حکومت رومیان بر شهر کارتاژ ساخته شدند که چیزی از ساختمانهای ساخته شده در خود شهر رم نیز کم نداشتند و بسیار زیبا و خارقالعاده بودند و هر بینندهای را به حیرت وا میداشتند.
همانند دوران پونی، ویژگیهای برجسته شهر نیز تپه بیرسا (Byrsa) با عمارت پارلمانی (Capitol) و انجمن بود که جلوههای بسیار زیبا و تماشاییای به این شهر داده بودند. در حقیقت، میتوان گفت که رومیان در ساخت دوباره شهر کارتاژ تقریبا از آن طرح کلی شهر قبلی استفاده کردند.
در ابتدای قرن چهارم میلادی، شهر کارتاژ همانند بسیاری از شهرهای امپراتوری روم به مسیحیت روی آورد و به یکی از شهرهای پیشرو در مسیحیت در قاره آفریقا تبدیل شد. همین پیشگامی این شهر و مردمان آن نیز سبب شد تا این شهر به عنوان جایگاه اسقف انتخاب شود.
شهر کارتاژ تحت حاکمیت بیزانس توانست همچنان پررونق و برجسته باشد و برتری خود در شمال قاره آفریقا را حفظ کند. با این حال، در سال 692 میلادی، اعراب به آنجا حملهور شدند و بار دیگر شهر کارتاژ را به کلی ویران کردند. از آن زمان نیز شهر کارتاژ به فراموشی سپرده شد و امروزه نیز آثار باستانی به جامانده از آن را میتوان در نقاط مختلف مشاهده کرد.