لوله و پروفیل یکی از پرمصرف ترین مصنوعات فلزی در صنعت است که برای ساخت آن ها می توان از انواع فلزات و آلیاژ ها استفاده نمود. بین تمامی انواع این فلزات، فولاد بیشترین کاربرد را در این زمینه دارد و بین تمام اشکال فولاد این پروفیل مبلی است که کاربردی ترین نمونه است.
لوله و پروفیل سبک علی رغم ظاهر ظریفش گاهی با ایجاد تغییرات حتی می تواند جایگزین خوبی برای مقاطع سنگین باشد. پیش نیاز یک انتخاب دقیق و درست شناخت این مقاطع و داشتن دیدی درست در مورد آن ها است. در ادامه در مورد لوله و پروفیل مبلی و سنگین، کاربرد و موارد مصرفشان توضیح خواهیم داد.
پروفیل مبلی و سنگین:
با وجود مزایای متعدد و ویژه ی لوله مبلی شاید به نظر برسد نیازی به نمونه ای دیگر از این مقاطع نیست اما به این شکل نیست. پروفیل مبلی و سنگین مقاطع زیبایی هستند که عمده ی کاربردشان در زمینه ی تولید لوازم خانه و محصولات دکوراتیو است. به واسطه ی شکل سطح مقطعشان مقاومت بیشتری برای تحمل وزن و فشار در مقایسه با لوله دارند. انجام فرآیندهای تخصصی برای پروفیل، چه مبلی و چه سنگین کمی چالش برانگیز است چرا که زوایای سطح مقطع عکس العملی متفاوت از بخش های دیگر آن دارند و کنترل این عملکرد متفاوت، کمی دشوار خواهد بود.
لوله مبلی و سنگین:
لوله به مقطع فولادی گفته می شود که سطح مقطع آن دایره یا بیضی باشد. از ورق سیاه برای تولید لوله سنگین و از ورق روغنی برای تولید لوله مبلی استفاده می شود. شکل ساده ی سطح مقطع باعث شده انجام فرآیند های تخصصی برای لوله ها ساده تر و با مشکلات کمتری همراه باشد چرا که تمام بخش های مختلف آن همگن هستند و واکنشی مشابه به فرآیندهای تخصصی دارند.
کاربردهای لوله و پروفیل مبلی و سنگین:
1.ساختمان سازی:
در بخش های مختلف ساختمان از انواع لوله و پروفیل های سبک و سنگین استفاده می شود. شاید پروفیل مبلی به خاطر ظرافت و ضخامت کمش برای این منظور ضعیف و ناکارآمد به نظر برسد اما این طور نیست. از پروفیل های سبک ( پروفیل کلافی، سپری و لنگه دری) برای ساخت درب و پنجره استفاده می شود که امروزه به خاطر هدر رفت بالا انرژیشان کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. از این مقاطع همچنین برای ساخت نرده های محافظ راه پله هم استفاده می شود. اما شاید بتوان گفت اصلی ترین کاربرد لوله های سنگین در زمینه داربست بندی باشد. از لوله داربست برای ساخت سازه ی موقت داربست به منظور ایجاد فضایی ایمن و کارآمد برای انجام پروژه های ساخت و ساز یا مرمت استفاده می شود.
2.ساخت محصولات مصرفی:
لوله مبلی برای ساخت محصولاتی مناسب است که در عین مقاوم بودن باید سبک وزن هم باشند. محصولاتی چون دوچرخه، واکر، ویلچر و .... اما برای ساخت ماشین آلات سنگین مثل ماشین های کشاورزی و صنعتی از لوله و پروفیل های سنگین استفاده می شود. گرچه این مقاطع ظاهر زیبایی ندارند یا در حد مقاطع مبلی فرآیند پذیر نیستند ولی از مقاومت بالایی برای استفاده در صنایع سنگین برخوردار است.
3.محصولات تزئینی:
اغلب از مقاطع سبک برای ساخت محصولات دکوراتیو استفاده می شود اما در مواقعی خاص هنرمندان برای تولید آثار هنری خود از لوله و پروفیل های سنگین هم استفاده می کنند. از ضخامت های کم لوله و پروفیل مبلی برای ساخت پایه های گل و مجسمه، لوستر، میزهای عسلی، جلومبلی و مواردی از این دست هم استفاده می شود.
اشکال متفاوت لوله و پروفیل مبلی:
از لحاظ شکل سطح مقطع، ضخامت و ابعاد، لوله و پروفیل های فولادی بسیار متنوع هستند و به لطف همین تنوع بالا برای ساخت طیف گسترده ای از محصولات مناسب و کاربردی هستند. بین لوله مبلی و سنگین این مقاطع با شکل سطح مقطع دایره ای هستند که بیشترین کاربرد را دارند چرا که با کمترین محدودیت و مشکلات حین انجام فرآیندهای تخصصی مواجه می شوند.
لوله های فولادی با سطح مقطع بیضی نیز تولید می شوند اما هم حجم تولید و هم کاربرد محدود تری در مقایسه با لوله های گرد دارند. اشکال سطح پروفیل ها اما بسیار متنوع تر از لوله است. مربع و مستطیل معمول ترین شکل آن ها است اما با اشکال خاص تری چون مثلثی هم تولید می شوند.
درست مشابه لوله بیضی که عمده ی کاربردش دکوراتیو است پروفیل مثلثی هم در اکثر مقاطع برای تولید محصولات دکوراتیو مورد استفاده قرار می گیرد. اشکال خاص تری از پروفیل به نام پروفیل سبک درب و پنجره هم وجود دارد که منحصرا برای ساخت درب و پنجره مورد استفاده قرار می گیرد.
سخن پایانی:
مقاطع فولادی با تنوع بالا و خواص بی نظیرشان طی سالیان اخیر تبدیل به یکی از بهترین و کاربردی ترین مواد اولیه ی مصرفی در صنعت و تجارت شده اند. علاوه بر این که این مقاطع خود ذاتا از ویژگی های مطلوبی برخوردارند طی سالیان اخیر راهکارهایی کارآمد و مناسب هم برای بهبود خواص یا اصلاح ویژگی های نامطلوبشان به وجود آمده و می توان گفت دلیل اقبال این مقاطع همین عوامل است. شاید بتوان گفت بین تمام انواع مقاطع فولادی پروفیل مبلی بهترین و کاربردی ترین نمونه برای صنایع سبک و تزئینی است که هم ظاهر زیبایی دارد هم مقاومت بالا.