در این رویه که از حدود یک ماه پیش آغاز شده، شاهد ادبیات جدیدی در جوابیههای ارسالی از سوی روابط عمومی وزارت صمت هستیم و رسانهها و خبرنگاران به غربزدگی، فقدان روحیه وطندوستی و دروغگویی متهم میشوند. هرچند ارسال جوابیه از سوی نهادهای مختلف (چه دولتی و چه بخش خصوصی) به رسانهها مرسوم و طبیعی است، اما روابط عمومی وزارت صمت به نوعی بدعتی جدید را در پاسخ به اهالی خبر بنا نهاده است. طی یک ماه گذشته، صمتیها به جای اینکه جوابی منطقی و قانعکننده به نقدهای رسانهای بدهند، سعی میکنند با ادبیاتی غیرمعمول در این نوع جوابیهها، در ذهن افکار عمومی علیه اهالی خبر و منتقدان سیاستهای این وزارتخانه شائبه ایجاد و رسانهها را اینگونه مرعوب کنند. نقدهای اخیر رسانههای مختلف بهویژه «دنیای اقتصاد» در برابر سیاستهای وزارت صمت، متوجه موضوع خودرو و با محور واردات، تولید و رشد قیمت خودرو در بازار بوده است، مسائلی که شهروندان ارتباط مستقیم با آنها دارند.
به عنوان مثال، روزنامه «دنیای اقتصاد» در این مدت نقدهایی درباره مساله واردات خودرو نوشته و عنوان کرده با شیوه فعلی وزارت صمت و آییننامه مربوطه، واردات خودرو حداقل در کوتاهمدت بر بازار اثر چندانی نخواهد داشت. ورود 200هزار دستگاه خودروی خارجی ظرف شش ماه نیز بعید به نظر میرسد. این نقد حاصل اخذ نظرات کارشناسان و فعالان عرصه واردات و همچنین نگاه به گذشته بوده، اما روابط عمومی وزارت صمت آن را تیترسازی دروغین خوانده است. صمتیها البته پا را فراتر از این نیز گذشته و در ماجرای انتقاد «دنیای اقتصاد» از رفتار دوگانه این وزارتخانه با خودروسازان فرانسوی و چینی، این رسانه را به غربزدگی و نداشتن روحیه وطندوستی متهم کرده بود. اخیرا نیز در واکنش به مطلب پنجشنبه روزنامه «دنیای اقتصاد» با عنوان «مقصر گرانی خودرو» که با توجه به اظهارات رضا فاطمی امین وزیر صمت نوشته شد، روابط عمومی این وزارتخانه با ارسال جوابیهای، این رسانه را به دروغگویی و تخریب متهم کرده است.
در بخشی از این جوابیه عنوان شده: «در مطلب روزنامه زنجیرهای «دنیای اقتصاد» آمده است: منحنی قیمت خودرو در حالی روزبهروز بالا میرود و مرزها را یک به یک میشکند که وزیر صنعت، معدن و تجارت تلویحا شهروندان را مقصر این اوضاع آشفته اعلام کرد». روابط عمومی وزارت صمت در ادامه تاکید کرده: «وزیر صمت نه تلویحا و نه تصریحا و نه مستقیم و نه غیرمستقیم، مردم را مقصر گرانی خودرو معرفی نکرده است». این در حالی است که رضا فاطمیامین چهارشنبه گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت گفته بود: «علت افزایش قیمت خودرو در بازار، تلاش مردم برای حفظ ارزش پول خود از مسیر تبدیل نقدینگی به خودرو است».
دقیقا از همین جمله فاطمیامین بود که نه فقط «دنیای اقتصاد»، برخی دیگر از رسانهها نیز مفهوم آن را مقصر اعلام کردن مردم در ماجرای رشد قیمت خودرو تعبیر کردند. نقد «دنیای اقتصاد» نیز این بود و هست که وزیر صمت تلویحا مردم و تلاش آنها برای حفظ ارزش پول را عامل افزایش قیمت خودرو اعلام کرده، اما نگفته مقصر ایجاد زمینه برای این ماجرا (رشد انتظارات تورمی و صعود قیمت ارز و سرمایه شدن کالاهای مصرفی) کیست.
روابط عمومی وزارت صمت در جوابیه اخیر خود همچنین بابت درج اخبار مربوط به آغاز واردات خودرو، به رسانهها بهخصوص «دنیای اقتصاد» کنایه زده و گفته: «این رسانهها پیش از این نیز واردات خودرو را وعده توخالی وزیر صمت معرفی میکردند اما پس از آغاز واردات، نسبت به اکاذیب خود با سکوت عبور کردند و فعلا در حال شمردن تعداد خودروهای وارداتی هستند. آنها اکنون هم تلاش دارند با انتساب مطالب دروغ به وزیر صمت، رویکرد همیشگی خود را ادامه دهند».
این ادعای روابط عمومی وزارت صمت در حالی است که تا زمان نگارش این گزارش تنها 22 دستگاه خودروی خارجی، آن هم بدون انجام کارهای نهایی برای ترخیص، وارد گمرک جنوب شده است. دقت کنید؛ فقط 22 دستگاه، رقمی که اصلا نیاز به شمردن ندارد و با یک نگاه نیز میتوان فهمید پس از پنج سال و این همه هیاهو، چه تعداد خودرو وارد کشور شده است.
در کنار این ادبیات نامتعارف، به نظر میرسد در مجموعه ارتباطات وزارت صمت، با چندصدایی مواجه هستیم، به نحوی که ارکان آن گاهی اظهارات یکدیگر را رد و تکذیب میکنند. گاهی نیز پیش آمده که بخشی از مجموعه ارتباطات وزارت صمت اظهارنظری از مسوولان این وزارتخانه، حتی شخص فاطمی امین، را انتشار میدهد و بخشی دیگر از همین مجموعه آن را تکذیب کرده یا نسبت به آن ابراز بیاطلاعی میکند. گزاف نیست اگر بگوییم در مجموعه ارتباطات وزارت صمت، گاهی سخنگو یک حرف میزند و روابط عمومی حرفی دیگر. وجود چنین انشقاقی قطعا شایسته مجموعه عظیمی مانند وزارت صمت نیست و درنهایت مسوولان این وزارتخانه را دچار چالش خواهد کرد که البته در حال حاضر نیز این اتفاق به نوعی رخ داده است.
هرچه هست، از وزارت صمت انتظار میرود به جای به کار بردن ادبیات توهینآمیز علیه اهالی خبر و چشم بستن بر نقدهای منصفانه، یا سکوت کند و کموکاستیها و ایرادها را بپذیرد یا اگر حرف و توضیحی هم دارد، به شکل متعارف و در چارچوب ادب و انصاف پاسخ بدهد. اینکه روابط عمومی وزارت صمت نقدهای مختلف را برنمیتابد و پاسخهایی توهینآمیز به رسانهها میدهد، نه شأن این وزارتخانه و شخص وزیر را بالا میبرد و نه کموکاستی و عیبوایرادها را رفع میکند و تنها این نهاد عریض و طویل را از چشم افکار عمومی میاندازد.