معبد آپولو (Sanctuary of Apollo) در دامنه تپهای در مرکز دلفی باستانی قرار گرفته است و جایی بوده که از زائران پیشگوییهای خدای آپولو را میشنیدند که از طریق اوراکل منتخبش (زنی محلی) بیان میشدند. در ادامه همراه با ما باشید تا بیشتر با این مکان باستانی آشنا شوید.
راه مقدس (Sacred Way) نیز مسیری است که به سمت بالا و مرکز مجموعه معبد آپولو میرود و در گذشته نیز اطراف آن پر از گنجینهها و مجسمههای مختلف بوده است. این مجسمهها نیز به عنوان هدایایی از طرف دولتشهرهایی همچون آتن و اسپارت برای تشکر از آپولو و ثابت کردن ثروت و قدرت خودشان ساخته میشدند. برخی از آنها کاملا پابرجا هستند، برخی دیگر از بین رفتهاند اما در کل، در کنار یکدیگر مناظری بسیار تماشایی و خارقالعاده را ایجاد کردند.
تاریخچه معبد آپولو
یونانیان داستانهای بسیار زیادی برای توضیح منشأ دلفی بیان کردند. این مکان در ابتدا برای گایا مقدس شناخته میشد، الهه مادر مقدسی که فرقهاش در غار کوریکئون در ارتفاعات کوه پارناسوس متکرکز بودند. با این حال، آپولو پس از کشتن یک مار یا اژدهای معروف به پیتو در اینجا، نام محلی آپولو پیتیوس را برای اینجا برگزید.
برای هزار سال، زائران برای هدایت خودشان به این محل سرازیر میشدند. اوج شهرت این مکان نیز در بین قرن ششم تا چهارم پیش از میلاد بود که در آن زمان، لیگ آمفیکتیونیک، فدراسیونی متشکل از 12 ایالت قبیلهای توانستند پس از اولین جنگ مقدس در سال 595 تا 586 پیش از میلاد، این پناهگاه مقدس را به کنترل خود در بیاورند. دلفی به عنوان یک ایالت خودمختار توانست به رونق بسیار زیادی دست پیدا کند و پادشاهان لیدیا، مصر و امپراتور روم هادریان نیز در این موضوع تاثیری اساسی داشتند. با اینکه دلفی به طور رسمی بیطرف بود اما قدرت سیاسی قابلتوجهی داشت.
مجموعه آپولو در دلفی در سال 548 پیش از میلاد مورد آتشسوزی قرار گرفت و زمینلرزهای در سال 373 پیش از میلاد آن را تکان داد اما این مجموعه در نهایت پابرجا باقی ماند تا اینکه در سال 300 پیش از میلاد اتولیها آن را به تصرف در آوردند و در سال 191 پیش از میلاد نیز رومیها آن را تحت کنترل داشتند.
در سال 86 میلادی، ژنرال رومی به نام سولا دلفی را غارت کرد اما امپراتورهای بعدی نسبت به رسوم و آیینهای اوراکلها در اینجا احترام گذاشتند و این موضوع تا قرن دوم پس از میلاد ادامه داشت. در نهایت نیز نفوذ معبد آپولو با گسترش مسیحیت کاهش یافت و امپراتور بیزانسی تئودوسیوس در اواخر قرن چهارم میلادی آن را به طور کامل تعطیل کرد.
گشت و گذار در میان مجموعه آپولو
برای آنکه بتوانید از تمام بخشهای مجموعه آپولو دیدن کنید، حداقل به یک ساعت زمان نیاز دارید و حتما در گشت و گذار خود باید از جاهای دیدنی اصلی اینجا دیدن کنید که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
راه مقدس
پس از ورود به مجموعه آپولو در پایینترین نقطه و در کنار جاده اصلی شما شاهد «راه مقدس» خواهید بود که توسط باستانشناسان در قرن نوزدهم میلادی به شکلی مدرن طراحی شده است. در ابتدای مسیر چندین پایه سنگی را مشاهده خواهد کردید که در سمت راست خود کورفو یا گاو کرکیرا (Bull of Kerkyra) را نگه داشتهاند. جلوتر از آن و در سمت چپ نیز باقیماندههای یادبود پیروزی اسپارتان (Spartan Victory Monument) دیده میشود که پیشکشی به دریاسالار لیساندر است. در ادامه نیز سنگهای مخروطی شکل کوچکی به نام اومفالوس قرار دارند.
ابوالهول ناکسوس
در شمال شرقی خزانه آتنی بازسازی شده، بخشی از ستونی دیده میشود که ابولهول ناکسوس (Sphinx of Naxos) روی آن قرار میگرفته و امروزه این ابولهول ناکسوس درون موزهای در همین محل به نمایش گذاشته شده است. در همان نزدیکی نیز صخره سیبیل (Rock of the Sibyl) قرار دارد که در آنجا، اولین پیشگوییهای اوراکلهای اولیه دلفی انجام میشد.
چند قدم دورتر از آنجا و سه ستون استوای آتنیها (Stoa of the Athenians) قرار دارد و در پشت آن نیز دیواری چند ضلعی دیده میشود که زمانی تراس دومین معبد آپولو روی آن قرار داشته است. اگر با دقت به این دیوار نگاه کنید میتوانید کتیبههای حکاکی شده روی آن را مشاهده کنید.
معبد آپولو
یکی از بخشهای اصلی مجموعه آپولو در دلفی، معبد آپولو است که بر کل این مجموعه مشرف است. این معبد در قرن چهارم پیش از میلاد مجسمهای از خدا را به نمایش میگذاشته که توسط شعلهای ابدی محافظت میشد و جایی بود که پیتیا یا اوراکل پیشگوییهای خودش را بیان میکرد. مردم نه در داخل معبد آپولو بلکه در فضای بیرون آن تجمع میکردند.
ستون سرپانتین
در اینجا ماکتی از ستون سرپانتین (Serpentine Column) دیده میشود که در سال 2015 میلادی برپا شده بود. ستون برنزی اصلی یادبود یونانیهایی است که امپراتوری ایران را در نبرد پلاتیا در سال 479 میلادی شکست دادند. با این حال، این مجسمه در سال 324 میلادی توسط کنستانتین کبیر برداشته شد و امروزه در هیپوددروم قسطنطنیه در استانبول امروزی قرار دارد.
تئاتر و چشمه کاستالیا
در بالای معبد، تئاتری متعلق به قرن چهارم پیش از میلاد قرار دارد که به خوبی تا به امروز حفظ شده و توسط پادشاه پرگامنی به نام لوکومنس دوم در طی قرن دوم پیش از میلاد بازسازی شد. در اینجا هر چهار سال یک بار در فستیوال پایتیان نمایشهای مختلفی روی صحنه به اجرا در میآمدند که جمعیت را به حیرت وا میداشتند. در قسمت شرقی مجموعه آپولو نیز مسیری موازی با جاده اصلی قرار دارد که به چشمه کاستالیان منهتی میشود و در گذشته، مردم قبل از مشورت با اوراکل معبد، در آنجا خود را تمیز میکردند.