در بهار1945، چند هفته قبل از آزادی هلند از دست اشغالگران نازی، پنج سرباز آلمانی چهار جعبه مخصوص مهمات را پر از طلا، جواهرات و ساعتهای گرانبهایی کرده و آنها را در بخش جنگلی یک روستای آرام هلندی دفن کردند.
اسناد نشان میدهد که سربازان نازی این اشیای با ارزش را که میتوانست میلیونها یورو ارزش داشته باشند، پس از در آوردن آنها از صندوق بانکی در جریان انفجاری در شهر آرنهم در اواخر تابستان1944 ربودند. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، چیزی که مردان غارتگر احتمالا نمیدانستند این بود که یکی از سربازان همکارشان، به نام هلموت سوندر، با جراحت جنگی در میان بوتهها دراز کشیده و صحنه را مشاهده کرده بود. برای همین سوندر نقشهای دقیق کشید که دقیقا نشان میداد کجا (با سه درخت صنوبر) و در چه عمق (حدود 7/ 1 تا 3/ 2فوت) گنج دفن شده است.
اطلاعات زیادی درباره سرنوشت مرد ترسیمکننده نقشه در دست نیست؛ اما این سند به آرشیو ملی هلند در لاهه رسید. در این ماه، بهعنوان بخشی از «اسناد سالانه آرشیوی»، همراه با هزاران سندی که دیگر طبقهبندی محسوب نمیشوند، منتشر شد. انتشار این نقشه به شکار مجدد جعبههای طلا و جواهرات دامن زده است و نمایه روستای کوچک اومِرِن- با جمعیت 751 نفری - را به عنوان یکی از معدود مکانهایی در جهان که گنج شناخته شده نازیها میتواند در آن پنهان شود، ارتقا داده است. کلااس تامس، شهردار سابق اومرن میگوید: «ما در دل نقشه هستیم. این خوب است.» دیگران نیز هیجان او را به اشتراک میگذارند؛ اما مردمی که از سراسر کشور میآیند تا در دهکدهای که حدود یک ساعت از جنوب شرقی آمستردام با ماشین فاصله دارد، بیارامند، ابراز نارضایتی میکنند. به گفته تامز، در ملکی که ممکن است گنج در آن دفن شده باشد، دهها نفر با بیلها و فلزیابها آمدهاند و یک مرد حتی با چوبی که با آن در پیدا کردن آب در زیر زمین بهره میجویند، آمده بود.
یکی از عکسهایی که در میان ساکنان پخش میشود، مرد دیگری را نشان میدهد که تا کمر در زمین در کنار جادهای در این منطقه فرو رفته بود. این رمز و راز ساکنان محلی را مجذوب خود کرده و توجه گستردهای را در رسانههای خبری هلندی و بینالمللی به خود جلب کرده؛ اما سوال اصلی آن بی پاسخ مانده است: آیا گنج غارتشده هنوز وجود دارد؟ جوک هاندرز، مورخ محلی که برای موزه منطقهای در اومرن کار میکند و در شهر کناریاش زندگی میکند، گفت: «من شک دارم.» اما، او افزود که پس از رویت یک اطلس تاریخی و همچنین نقشه دستی، او معتقد است که میداند گنج کجا میتواند باشد؛ جایی که او حدس میزند، هنوز کسی در آن جستوجو نکرده است.
وقتی از او درباره مختصات آن پرسیده شد، او گفت: «من به شما نمیگویم!» کاملا مشخص نیست که اگر کسی آن گنج را پیدا کند، چه اتفاقی برای آن میافتد. هاندرز گفت که علاقهای به نگهداری محتویات جعبهها در صورت یافتن آنها ندارد. او ادامه داد: «این دیگر گنج نیست. همه چیز آن دزدیده شده است. انرژی بیش از حد به آن وصل است.» سباستین هوگنبرگ، فلزیاب آماتور که یک کانال یوتیوب را اداره میکند، گفت: «جستوجوی گنج در این منطقه میتواند یک جستوجوی خطرناک باشد. بمبهای منفجرنشده دوران جنگ جهانی دوم در زمین وجود دارد.»
شهرداری اومرن در وبسایت خود از جویندگان طلا خواست که از حضور در این منطقه دوری کنند؛ زیرا حفاری برای گنج واقعا مجاز نیست. بیرگیت ون آکن کوئینت، سخنگوی شهرداری گفت: «پس از انتشار نقشه، شهرداری پیامهای زیادی از سوی افرادی دریافت کرد که ادعا میکردند مکان دقیق را میدانند و برای پول پیشنهاد میکردند آن را فاش کنند.» او گفت که از آن زمان، اوضاع آرام شده است و حدود پنج نفر برای جستوجوی گنج درخواست مجوز رسمی دادهاند. بر اساس اسناد موجود در آرشیو ملی، شایعات درباره این گنج برای اولینبار در میان سربازان هلندی مستقر در آلمان در سال1946 آغاز شد. یک موسسه دولتی پس از جنگ که مسوول یافتن و مدیریت داراییهای مسروقه بود در دسامبر1946 از آن مطلع شد و دستور جستوجوی رسمی منطقه را صادر کرد.