به قلم : دکتر جمالالدین حسنزاده - متخصص پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : ناخن بخشی از دستگاه پوششی انسان است که فاقد عصب یا خونرسانی است. بخشهای دیگر این دستگاه پوست، مو و غشاء مخاطی هستند. صفحات حفاظتی که ناخن نامیده میشوند، انتهای انگشتان دست و انگشتان پا را میپوشانند. ناخنها اساساً از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است، تشکیلشدهاند. ناخنها اغلب بهعنوان پنجرهای برای وضعیت سلامتی یا بیماری بدن شناخته میشوند. به دلیل بیماریهای سیستمیک بدن که بر رشد طبیعی تأثیر میگذارند، شکل و رنگ ناخنها ممکن است تغییراتی را تجربه کنند، بنابراین تغییر ظاهر ناخن میتواند اطلاعات زیادی به شما و پزشکتان بدهد. علت خطخطی شدن ناخن که اغلب بهصورت ناگهانی و همراه با سایر علائم در فرد دیده میشود باید برای تشخیص هرچه سریعتر به پزشک ارجاع داده شود. درمان شیار ناخن وابسته به نوع بیماری که فرد به آن مبتلا شده است، میباشد. ازاینرو با تشخیص بهموقع میتوان ناخنها و درنهایت سلامت بدن را تضمین کرد. لازم به ذکر است که درمان خودسرانه و استفاده از داروها بدون تأیید پزشک میتواند نتایج غیرقابل جبرانی برای شما به همراه داشته باشد.
بیشتربخوانید:
انواع خطوط روی ناخن
یکی از مشکلات شایع مراجعین به متخصصین پوست موضوع خطوط و شیارهای ناخن است. این خطوط به دودسته تقسیم میشوند:
-خطوط طولی
-خطوط افقی
علت خطوط عمودی روی ناخن
خطوط طولی نسبتاً شایعتر است و از نوک ناخن تا بالای آن امتداد مییابد و بهصورت شیار است. در اکثر موارد این خطوط اهمیت بالینی کمتری نسبت به خطوط عرضی دارند. در سنین بالاتر که ساختوساز بستر ناخن کمتر میشود این حالت دیده میشود. همچنین افرادی که با مواد شیمیایی تماس دارند و یا ازلحاظ شغلی در معرض تروما قرار دارند این خطوط نمایان میشوند. در بعضی موارد خطوط طولی ممکن است ثانویه باشد که به کمبود آهن مرتبط باشد لذا شخص باید مورد بررسی قرار گیرد.
بیشتربخوانید:
درمان خطوط عمودی روی ناخن
اگر اگزما منجر به ظهور خط روی ناخن شده است، استفاده از مرطوبکننده و پمادهای موضعی برای کاهش علائم اگزما میتواند در کاهش این خطوط نیز مؤثر باشد. برای درمان خطوط عمودی روی ناخن میتوانید از درمانهای زیر کمک بگیرید:
درصورتیکه برجستگیها از خشکی پوست ناشی میشود کافی است از روغنهای طبیعی مانند روغن جوجوبا، روغن نارگیل یا روغن آرگان برای مرطوب کردن پوست دست و ناخن خود استفاده کنید.
اگر مقادیر پایین مواد معدنی یا ویتامینها مقصر هستند ممکن است به شما توصیه شود که رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا از مکملهایی مانند بیوتین کمک بگیرید. بیوتین (B7) که در تولید کراتین نقش دارد میتواند به کمبود ویتامین کمک کرده و آسیبهای ناخن را درمان کند. مطالعات نشان داده است که مصرف بیوتین تا 25 درصد سبب ضخامت و سفتی ناخنها میشود. مصرف مکملهای حاوی کلاژن نیز میتواند به حفظ شکل ظاهر ناخنها کمک کند؛ زیرا کلاژن در تولید کراتین نقش دارد.
بیشتربخوانید:
علت خطوط افقی روی ناخن
خطوط افقی در بسیاری از موارد نشاندهنده بیماری سیستمیک هستند بهخصوص در بیماریهای عفونی که در کودکان این حالت زیاد دیده میشود. کودکی که دچار سرخک، سرخچه، آبلهمرغان و یک بیماری عفونی حاد شود یک مدت خطوط عرضی در ناخنها ظاهر میشوند که به دلیل توقف رشد ناخن در آن مقطعی است که دچار بیماری شده است. همچنین در بعضی از بیماریهای سیستمیک مانند دیابت این حالت دیده میشود.
در کنار تمام موارد مربوط به پزشک و تشخیص، داشتن یک رژیم غذایی سالم به داشتن ناخنهایی زیبا و طبیعی کمک شایانی میکند؛ چراکه بعضی از افراد با چشمپوشی از داشتن برنامه درست، ویتامینها و مواد غذایی مفیدی که برای بدن نیاز است را فراهم نمیکنند. چربی خون، قند خون، کمخونی، کمبود کلسیم و هزاران شرایط دیگر سبب میشود تا ظاهر ناخنها دستخوش تغییر شود، حالآنکه با رعایت رژیم غذایی مناسب با فیزیک بدن، این مواد بهدرستی به بدن میرسد.
درمان خطوط افقی روی ناخن
ازآنجاییکه خطهای روی ناخن معمولاً نشانهای از سایر مشکلات سیستمیک در بدن است لذا برای درمان آن باید بر روی دلایل اصلی که سبب بروز این تغییرات شده است، متمرکز شد. بهعنوانمثال خطوط افقی که به دلیل دیابت روی ناخن ایجادشدهاند ممکن است با کنترل قند خون کاهش یابند. برای درمان اگزما، استفادهی موضعی از پماد یا لوسیون بسیار مناسب است.
بیشتربخوانید:
تشخیص خطوط روی ناخن
در طول تشخیص، پزشک از فرد میپرسد که چگونه دچار آسیبدیدگی شده است و یا اینکه چه مدت است که به وجود این علائم پی برده است. او همچنین ممکن است توضیحاتی در رابطه با تاریخچه و سایر علائمی که در بدن فرد مشاهدهشده نیز بخواهد. اگر پزشک در مورد داشتن یا نداشتن بیماری شما به شک بیفتد، احتمال دارد از شما نمونههایی از خون و یا ادرار برای انجام آزمایش درخواست کند.