بانک مرکزی به صورت ماهانه ترازنامه همه بانک‌ها را چک می‌کند و بانک‌هایی را که تخلف می‌کنند رسما جریمه می‌کند که اقدام خوبی برای انضباط‌بخشی به بانک‌هایی است که بی‌محابا به خلق پول اقدام می‌کردند و در نهایت منجر به آوار نقدینگی بر اقتصاد کشور می‌شد. با توجه به اینکه نرخ سود بانکی در برزخ بود و به صورت رسمی اعلام نمی‌شد، بانک‌ها در این خصوص کوتاهی می‌کردند و در نهایت به صورت رسمی اعلام شد و همه مکلف به رعایت آن شدند و از این به بعد هیچ مانعی در این خصوص وجود ندارد، چرا که پیش از این گفته می‌شود که نرخ سپرده اعلام شده، اما نرخ تسهیلات هنوز اعلام نشده و در نتیجه رغبتی به اینکه تسهیلات سریع‌تر داده شود نبود؛ اما بانک مرکزی این مانع را برداشت تا اگر استنکافی در پرداخت وام‌های خرد هست نیز برطرف شود و مواردی که در خصوص پرداخت تسهیلات صورت می‌گیرد حتما رسیدگی می‌شود.»
تصویر آماری بهمن‌ماه
در ابتدای جلسه روز گذشته، سخنگوی اقتصادی دولت درباره عملکرد اقتصادی دولت تا پایان بهمن سخن گفت و در این راستا اعلام کرد: «در 11ماهه امسال کل درآمدها و سایر دریافت‌های واریزی به خزانه کل کشور 1147هزار میلیارد تومان بوده که این رقم معادل 90درصد رقم مصوب 11ماهه بودجه سال 1401 است که این رقم 60درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است.» او درباره عملکرد مالی دولت در بخش درآمدها و هزینه‌ها گفت: «درآمد مالیاتی و سایر درآمدهای جاری دولت که سرفصل تراز اول است به نحو مناسبی و قریب به 100 درصد مصوب بودجه 11ماهه محقق شده است. در بخش هزینه‌ها 1154هزار میلیارد تومان مصارف کشور بوده است که این رقم معادل 90درصد مصوب بودجه 11ماهه است و نسبت به مدت مشابه سال قبل 52درصد رشد داشته است.» او همچنین درباره درآمدهای واریزی به خزانه و پرداخت اعتبارات عمرانی توضیح داد: «در واقع درآمدهای واریزی به خزانه 60درصد و هزینه‌ها 52درصد افزایش یافته است. پرداخت اعتبارات عمرانی در 11ماهه امسال 104هزار میلیارد تومان بوده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8درصد افزایش را نشان می‌دهد.»
انجام مبادلات بدون دلار و یورو
با توجه به تحریم‌های اقتصادی در سال‌های گذشته، چین به یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران تبدیل شده است. با وجود خریداری نفت ایران توسط چین در این شرایط، این تجارت از اهمیت بیشتری نیز برخوردار شده است. احسان خاندوزی در نشست خبری به موضوع چگونگی تجارت ایران و چین پرداخت و در این باره گفت: «سیاست دولت سیزدهم در خصوص تسویه وجوه ناشی از تجارت با کشورها و شرکای اصلی تجاری خود بر این اساس بوده است که از حداکثر ارزهای محلی استفاده کند و بنابراین نیاز به ارزهای جهانی مانند یورو یا دلار به حداقل ممکن برسد.»
او در این باره افزود: «در سفر چین هم این موضوع مطرح شد و مورد استقبال طرف مقابل نیز قرار گرفت. البته تا امروز هم اکثر مبادلات با چین به عنوان شریک بزرگ تجاری کشورمان بر اساس مبادلات یوانی صورت می‌گرفته است و سهم مبادلات غیریوانی بسیار بسیار اندک بوده؛ اما مسیر نیازمند تسهیل و روان‌سازی بود که می‌توانست با دوره زمانی و کوتاهی بیشتری اتفاق بیفتد و بانک مرکزی مذاکرات لازم را با طرف چینی انجام داده است و امیدواریم به محض اینکه منجر به یک توافق قطعی شد از سمت رئیس بانک مرکزی این خبر اعلام شود.»
برنامه دولت برای انتظارات تورمی
در ماه‌های اخیر نوسانات نرخ ارز موجب شده است انتظارات تورمی افزایش یابد. با توجه به وجود تورم مزمن در اقتصاد ایران، این مساله از اهمیت بالایی برخوردار است. خاندوزی در مورد برنامه دولت برای کنترل این انتظارات گفت: «بانک مرکزی به‌شدت به دنبال این است که از ناحیه افزایش قیمت ارز شاهد تورم و ایجاد انتظارات تورمی نباشیم و امیدواریم افتتاح مرکز مبادله ارز و طلا کمک کند به اینکه این جزء یعنی ایجاد انتظارات تورمی در اثر نوسانات ارز در ماه‌های اولیه سال 1402 نیز مهار و اثرات کاهشی بر تورم داشته باشد.» او در این باره ادامه داد: «بانک مرکزی به‌شدت به دنبال این است که از ناحیه افزایش قیمت ارز شاهد تورم و ایجاد انتظارات تورمی نباشیم و امیدواریم افتتاح مرکز مبادله ارز و طلا کمک کند به اینکه این جزء یعنی ایجاد انتظارات تورمی در اثر نوسانات ارز در ماه‌های اولیه سال 1402 نیز مهار شود و اثرات کاهشی بر تورم داشته باشد.»
امتناع بانک‌ها از اعطای تسهیلات خرد
در این جلسه خبرنگار «دنیای اقتصاد» پرسشی مبنی بر چرایی امتناع بانک‌ها از اعطای تسهیلات خرد، با وجود افزایش نرخ سود مطرح کرد. خاندوزی در پاسخ به این پرسش گفت: «مساله اعطای تسهیلات در سال 1401 یکی از تصمیمات دشوار اقتصاد کلان بود چرا که باید ترازنامه بانک‌ها جدی گرفته می‌شد. بانک مرکزی به صورت ماهانه ترازنامه همه بانک‌ها را چک می‌کند و بانک‌هایی را که تخلف می‌کنند رسما جریمه می‌کند که اقدام خوبی برای انضباط‌بخشی به بانک‌هایی است که بی‌محابا به خلق پول اقدام می‌کردند و در نهایت منجر به آوار نقدینگی بر اقتصاد کشور می‌شد.
با توجه به اینکه نرخ سود بانکی در برزخ بود و به صورت رسمی اعلام نمی‌شد، بانک‌ها در این خصوص کوتاهی می‌کردند. در نهایت به صورت رسمی اعلام شد و همه مکلف به رعایت آن شدند و از این به بعد هیچ مانعی در این خصوص وجود ندارد، چرا که پیش از این گفته می‌شد که نرخ سپرده اعلام شده اما نرخ تسهیلات هنوز اعلام نشده و در نتیجه رغبتی به اینکه تسهیلات سریع تر داده شود نبود. اما بانک مرکزی این مانع را برداشت تا اگر استنکافی در پرداخت وام‌های خرد هست نیز برطرف شود و مواردی که در خصوص پرداخت تسهیلات صورت می‌گیرد حتما رسیدگی می‌شود.»
