سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
روزنامه های امروز یکشنبه هفتم اسفندماه در حالی چاپ و منتشر شد که متن و حواشی جلسه ارزی بهارستان، سرنوشت طرح صلح چین در جنپ اوکراین و آخرین تحرکات برجامی برای توافق در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده است.
نمایندگان مجلس و مسئولان اقتصادی دولت درباره بازار ارز جلسه غیرعلنی برگزار کردند. محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور که با همراهی سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی و محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی برای ارائه راهکارهای دولت برای حل مسائل ارزی و شنیدن نظرات وکلای مردم در مجلس حضور یافته بود در این جلسه تأکید کرد: دولت اجازه نمی‌دهد معیشت مردم دچار مشکل شود.
تحرک دولت و مجلس برای کنترل دلار بازی در خیابان مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است.
روزنامه دنیای اقتصاد که مدافع اقتصاد نئولیبرالی است درباره سیاست‌های بانک مرکزی در کنترل قیمت ارز و مقایسه آن با روش روسیه نوشته است:
متاسفانه سال‌های طولانی است نرخ دلار لنگر اقتصاد در کشور ما شده است؛ امری که در روسیه وجود ندارد. تاسف از این بابت که مرکز ثقل اقتصاد قرار دادن دلار برای ثبات اقتصاد داخلی طی سال‌های طولانی به برکت درآمدهای نفتی بوده و همواره منابع درآمدهای ارزی در اختیار دولت‌ها به‌عنوان ابزاری برای پوشش نواقص سیاست‌های پولی و مالی بوده است. در زمان افزایش درآمدهای نفتی دولت‌ها با سرکوب نرخ ارز و افزایش واردات و ایجاد تثبیت نسبی به توانایی‌های خود در اعمال مدیریت کشور و سیاست‌ها مغرور شده و با سرکوب فشارهای تورمی و رشدهای زیاد نقدینگی حاصل از سیاست‌های مالی و پولی، از محل فروش درآمدهای نفتی فکر می‌کردند این توانمندی آنهاست که باعث رشد و شکوفایی و رفاه شده است؛ با محدود شدن این منبع همه چیز به هم ریخت! ولی لنگر ماندن نرخ دلار در اقتصاد کماکان پابرجاست. امری که باعث می‌شود سیاستگذار نتواند به راحتی بازار را در سطوحی که با مقتضیات اقتصاد کلان همخوانی دارد، مدیریت کند.
در ادامه این یادداشت آمده است:
بانک مرکزی روسیه به شکل دستوری نرخ ارز را تعیین نمی‌کند، نکته کلیدی این است باید اجازه داد صادرکننده و واردکننده کاملا آزاد و بر مبنای نرخ مورد توافق معاملات ارزی خود را انجام دهند. ولی تنها قید بانک مرکزی اشراف کامل بر جریان ریال و ارز مورد معامله باید باشد و کاملا شفاف حساب‌های ریالی و ارزی طرفین در نظام پرداخت ثبت و ضبط شود. به‌طور کلی دو شاخص کلیدی برای اقتصاد کشور ما ضروری است. اول افزایش درجه شفافیت و دوم فراهم آوردن زیرساخت‌های سیستمی مناسب و روان برای ارائه خدمت. این دو شاخص برای مدیریت نرخ ارز مهم هستند.
روزنامه هم‌میهن نیز با اشاره به مذل سیاست‌گذاری‌های ارزی در کشور می‌نویسد:
مشکل اینجاست که منطق و نظم روشنی بر سیاست‌های اقتصادی کشور حاکم نیست. ترکیبی اقتضایی از بازار آزاد و نظام کنترلی را انتخاب می‌کنند که چوب هر دو نظام را می‌خورند، ولی نان هیچ‌کدام را نمی‌خورند. عوارض منفی هر دو نظام بر آنها بار می‌شود ولی از نقاط مثبت آن بی‌بهره می‌مانند. به همین علت است که هر روز یک تصمیم می‌گیرند. برای نمونه آقای رئیس کل جدید بانک مرکزی از هنگامی که آمده انواع و اقسام تصمیمات را گرفته و اظهاراتی هم بیان کرده که به سرعت یا متوقف یا نقض شده است، آخرین نمونه آن اصرار پرداخت ارز 28500 تومان به همه کالاها بود که در مدت کوتاهی معلوم شد اجرایی نیست و اکنون دنبال تکرار طرح روحانی هستند و جالب است که این وضع مدتی ادامه پیدا می‌کند دوباره همان چرخه قبلی تکرار خواهد شد یا در این دولت یا در دولت بعدی و اگر دولت بعدی باشد همه مشکلات را هم بر عهده قبلی‌ها(یعنی آقایان فعلی) انداخته می‌شود.
روزنامه اعتماد نیز تنها راه‌حل کنترل بازار ارز را در توافق خارجی ارزیابی کرده و نوشته است:
مشکل اول از فشارهای بیرونی آغاز می‌شود. همین دیروز بود که اعلام شد «گروه ویژه اقدام مالی» موسوم به FATF ایران را در فهرست سیاه خود نگه داشته است. گروه ویژه اقدام مالی در بیانیه‌ای اعلام کرد که بررسی وضعیت ایران و کره شمالی از فوریه سال 2020 متوقف شده است و این دو کشور همچنان در فهرست سیاه قرار دارند. وضعیت ایران در اف‌ای‌تی اف سه سال است که نامشخص مانده و هیچ‌گونه پیشرفتی در آن دیده نمی‌شود. این متغیری حساس در تجارت خارجی ایران و مبادلات مالی کشور است که مشخص نیست به چه دلیل این میزان حساسیت درباره آن وجود دارد. از سوی دیگر مشکلاتی نیز با یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری ایران یعنی عراق به وجود آمده است. ایجاد محدودیت بر ورود دلار از عراق به ایران که توسط دولت امریکا انجام شده، روند تزریق دلار به ویژه به صورت اسکناس به بازار تشنه ایران را کند کرده است.
روزنامه خراسان در سرمقاله خود از نقش پررنگ دلال‌ها در قیمت گذاری‌های کاذب خبر داده و می‌نویسد:
تردیدی نیست عواملی از جمله فعالیت دلال ها که در گذشته بیشتر شکل خیابانی و در سال های اخیر بیشتر در فضای مجازی ظهور و بروز دارند بازار ارز را تحت تاثیر قرار می دهد اما تکرار این مسئله از رشد قیمت در کانال 30 هزار تومان تا کانال 50 هزار تومان از سوی مسئولان دولتی نشانه ضعف جدی است و دولت را در مواجهه با دلالان ناتوان جلوه می دهد. بماند این که دلالان بر بستری از سوداگری و سیاست های غلط ارزی سوار می شوند، به ویژه در شرایطی که به غلط برای مهار بازار ارز تصور می شود می توان ارز را با نرخی به مراتب کمتر از نرخ بازار به متقاضیان فروخت، در حالی که چنین مسئله ای بسیاری از افراد عادی را نیز به طمع دلالی و استفاده تفاوت سرشار نرخ ارز راهی این بازار می کند. بنابراین آن چه مهم است، توجه به تصمیمات دلال ساز است تا نقش دلالان و کانال های تلگرامی که نرخ سازی می کنند.
روزنامه شرق نیز به بررسی قیمت ارز از نگاه نمایمدگان مجلس پرداخته و نوشته است:
برخی نمایندگان معتقدند یکی از دلایل افزایش قیمت ارز، فقدان نقشه راه دولت است و از آنجایی که دولت نقشه راه مشخصی در حوزه بازار ارز ندارد، اگر این نقشه راه به سرعت شکل نگیرد دولت نمی‌تواند در بازار ارز اعمال حاکمیت کند. از سوی دیگر باید نگاه کارشناسی در حوزه ارزی از سوی دولت مشخص شود. برخی دیگر هم تلاطم‌های بازار ارز را ناشی از کسری بودجه، تورم و ناترازی بانک‌ها می‌دانند که معتقدند بازار ارز را تحت تأثیر قرار داده است. نگاه دیگری که دراین‌باره وجود دارد، این است که تحرک‌های ارزی زمینه‌ساز ایجاد تورم شده است. بنابراین از آنجایی که مشخص نیست کدام یک از عوامل فوق وضعیت بازار ارز را به اینجا رسانده است، باید از نگاه کارشناسان و صاحب‌نظران استفاده شود تا بتواند جلوی افزایش بیش از این قیمت ارز و به دنبال آن کالاهای اساسی و ضروری مردم گرفته شود.
این روزنامه از زبان پزشکیان نماینده اصلاح‌طلب مجلس تنها راه‌حل کاهش قیمت ارز را توافق خارجی دانسته و می‌نویسد:
باید اول سرمایه اجتماعی را برگرداند؛ سرمایه اجتماعی هم با حذف‌کردن و کنارگذاشتن و تهمت‌زدن برنمی‌گردد. نکته دوم هم باید با دنیا آشتی کنیم. همان‌طور که شاعر می‌فرماید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است، با دوستان مروت با دشمنان مدارا. تا این اصل را یاد نگیریم مشکلی حل نمی‌شود.
روزنامه وطن امروز نیز با طرح این سوال که دلار راه‌حل دارد؟ نوشته است:
«توسعه و تقویت بازار مبادله ارز و طلا»، «افزایش بیشتر درآمدهای ارزی کشور در سال آینده با توجه به تفاهمات بین‌المللی»، «برنامه دولت برای پیمان‌های پولی چندجانبه» و «پیاده‌سازی قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی از سال آینده»، چشم‌انداز روشن و مثبتی را در زمینه بازار ارز نشان می‌دهد و ابزارهای خوبی برای دولت و بانک مرکزی برای کنترل بهای ارز فراهم می‌کند و با بکارگیری پیمان‌های پولی چندجانبه، شکسته شدن ارزش و آقایی دلار محقق می‌شود.
روزنامه ایران نیز گزارشی از سومین روز از فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران منتشر کرده و می‌نویسد:
قیمت هر دلار 41 هزار و 759 تومان و نرخ حواله دلار 36 هزار و 312 تومان اعلام شد. در نخستین روز کاری مرکز مبادله ارز و طلا در مجموع 506 میلیون دلار حواله عرضه شد که از این میزان 391.6 میلیون دلار مورد معامله قرار گرفت.
دلار توافقی صرافی نیز دیروز با قیمت متوسط 50 هزار و 692 تومان معامله شد. یورو نیز در صرافی ها، 52 هزار و 385 تومان نرخ گذاری شد. هنوز تعدادی از دلالان مقابل صرافی‌ها در حال نرخ سازی بوده و قیمت دلار را تا 55 هزار تومان افزایش داده‌اند، اما معامله‌ای در این سطوح قیمتی انجام نشده است.
دیروز سکه امامی (طرح قدیم) در بازار نسبت به روز قبل بدون تغییر قیمت، 31 میلیون و 780 هزار تومان نرخ‌گذاری شد، سکه تمام بهار آزادی جدید نیز، به نرخ 28 میلیون و 183 هزار تومان معامله شد. نیم سکه در بازار، به قیمت 16 میلیون و 543 هزار تومان نرخ گذاری شد، ربع سکه نیز 11 میلیون و 31 هزار تومان عرضه شد؛ همچنین هر سکه گرمی، 5 میلیون و 950 هزار تومان معامله شد. هر گرم طلای 18 عیار در بازار دیروز، دو میلیون و 550 هزار تومان نرخ‌گذاری شد، همچنین هر مثقال طلای 18 عیار در بازار دیروز، 10 میلیون و 708 هزار تومان نرخ گذاری شد.
آیا مردم ایران همه برهنگی را می‌پسندند؟
روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه به نقل از عطاءالله مهاجرانی، کنشگر سیاسی اصلاح‌طلب نوشته است:
پیشنهاد می‌کنم همین براندازان محترم، به عنوان یک سفر شناخت و فهم جامعه ایران، سری به نجف و کربلا بزنند تا ببینند، برای کدام مردم نسخه می‌پیچند؟ آیا چنان‌که مدعی‌اند، انقلاب سوم؟ همان انقلاب ژینا، به قول یکی از تجزیه‌طلبان، انقلاب برهنگی به تعبیر یکی از مارکسیست - لنینیست‌های سابق که از کمونیسم تنها سبیلش برای ایشان مانده بود، آن را هم دور انداخت و از برهنگی به عنوان هنر تجلیل می‌کند. آیا مردم ایران برهنگی را -تماماً برهنگی را- هنر می‌دانند؟ یا گرایش مردم چیز دیگری است و مردم به راه دیگری می‌روند.»
جوان در ادامه نوشته است:
مهاجرانی مثالی هم از شاهنامه می‌آورد که شرم را یکی از ویژگی‌های بانوان ایرانی می‌داند: «سیه نرگسانت پر از شرم باد / رخانت همیشه پر آزرم باد!» و بعد می‌نویسد: «براندازان بایست جامعه ایرانی را با تمام رنگارنگی‌اش حقیقتاً بشناسند تا ببینند، چرا ایده براندازی 44 سال است بر همان خشت اول که معمار کج نهاده است مانده است؟» دور بودن فضای ذهنی و مبارزاتی! براندازان از سبک زندگی مردم ایران و نیز باورها و اعتقادات دینی این ملت، امری است که بارها توسط افراد مختلف بیان شده است، اما جماعت برانداز نمی‌خواهند آن را باور کنند و بلکه آن‌قدر از جامعه ایرانی دور هستند که توان ذهنی پذیرش چنین امری را ندارند.
