پروژه آزادراه تهران-شمال در سال 1373 به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید و عملیات اجرایی آن از سال 1376 آغاز شده و تاکنون فازهای اول و چهارم این محور آزادراهی به طول 32 کیلومتر و 20 کیلومتر افتتاح شده و در حال بهرهبرداری است، اما فازهای دوم و سوم این آزادراه همچنان نیمهکاره مانده است.
پس از افتتاح منطقه یک آزادراه تهران-شمال در ششم اسفندماه سال 1398، مسوولان وزارت راه و شهرسازی وعده دادند که فاز دوم این پروژه را تا پایان سال 1399 یا نهایتا تا پایان دولت دوازدهم یعنی بهار سال 1400 خواهند ساخت. یعنی قرار بود باند رفت منطقه دوم آزادراه تهران-شمال به بهرهبرداری برسد.
از فاز دوم این آزادراه نیز تاکنون تونل البرز به عنوان طولانیترین تونل کشور به طول بیش از شش کیلومتر به بهرهبرداری رسیده است. پس از تکمیل فاز 2، فاز سوم آزادراه تهران-شمال باقی میماند که از پل زنگوله در ابتدای استان مازندران آغاز شده و به طول 47 کیلومتر ادامه پیدا کرده و در سهراهی دشت نظیر به فاز چهارم این آزادراه متصل میشود.
در این راستا مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور و معاون وزیر راه و شهرسازی اخیرا در حاشیه مراسم اتمام عملیات حفاری و تحکیم قسمت فوقانی تونل سهخطه (شماره 36 شرقی) باند رفت قطعه دوم آزاد راه تهران-شمال در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» از افتتاح باند رفت قطعه دوم آزادراه تهران شمال تا خرداد ماه سال 1402 خبر داده است.
خیرالله خادمی درباره تاریخ اتمام باند برگشت قطعه دوم آزادراه تهران- شمال گفت: افتتاح باند برگشت قطعه دوم آزادراه تهران -شمال در بهار 1403 پیشبینی میشود و بستگی به موارد تامین مالی دارد.
وی افزود: نکته بعدی اینکه اهمیت باند رفت بسیار مهمتر از باند برگشت است. زیرا جاده قدیم چالوس نیز وجود دارد و هدف ما این بود که باند رفت را تمام کنیم و از جاده قدیم چالوس به عنوان باند برگشت استفاده کنیم. به این صورت مشکل تا حدود 70درصد برطرف شده و عملا احداث باند برگشت اگرچه مهم است اما مشکل جدی برای عدماجرای آن نداریم و در حال تامین منابع مالی آن هستیم.
قطعه سوم آزادراه تهران در گرو فراهم شدن فاینانس یا تهاتر از نفت
مقدمات کار فاینانس یا تهاتر از نفت در حال فراهم شدن است تا قطعه سوم آزادراه تهران را نیز در ادامه منطقه دوم داشته باشیم تا به این ترتیب این آزادراه تعیین وضعیت شود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور و معاون وزیر راه و شهرسازی با اعلام این مطلب در حاشیه مراسم اتمام عملیات حفاری و تحکیم قسمت فوقانی تونل سهخطه (شماره 36 شرقی) باند رفت قطعه دوم آزادراه تهران-شمال گفت: این پروژه فنیترین و دشوارترین پروژه در کشور بوده و با توجه به نزدیکی آن به پایتخت از لحاظ شاخص بودن همواره مورد تقاضای مردم و مسوولان کشور است.
وی افزود: پروژه آزادراه تهران- شمال دشوارترین پروژه کشور و منطقه خاورمیانه بوده و پروژهای با این حجم تونل و پل پشت سر هم در طول 120 کیلومتری آزادراه نداریم.
خیرالله خادمی درباره قطعه دوم آزادراه تهران- شمال گفت: طولانیترین تونل و پل در قطعه دوم آزادراه تهران -شمال قرار دارد و پیچیدگیهای خاص خودش را دارد و در مراحل آخر احداث قرار دارد. برنامه این بود که در پایان امسال، باند قطعه دوم آزادراه تهران -شمال به بهرهبرداری برسد. با همه گرفتاریها و مشکلات خاصی که وجود دارد، زمان اتمام این پروژه با دو یا سه ماه تاخیر نیز قابل پذیرش است.
وی افزود: عملیات سیویل این پروژه تا پایان اسفند ماه در حال اتمام بوده و ان شاءالله برای اوایل سال آینده بقیه کارهای تاسیساتی تمام شود و این پروژه را آماده عبور کنیم که افتخاری برای بخش مهندسی کشور است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه گفت: حفاری همین تونلهایی که به راحتی توسط مهندسان کشور انجام میشود، روزی برای مهندسان کشور بسیار دشوار بود اما اکنون یک امر ساده و معمولی است که نشان از ارتقای وضعیت مهندسی کشور دارد.
وی افزود: موضوع بعدی کیفیت کار است. در کیفیت بعضی از پروژهها در 10 یا 15 سال گذشته همین تونلی که احداث کردیم حتی لاینینگ و منظر بیرونی آن قابل قیاس با وضع موجود نیست. خصوصا در تونلهای این آزادراه، حتی یک لکه هم دیده نمیشود در حالی که در بسیاری از پروژههای چند سال گذشته این وضعیت عادی محسوب میشد.
93درصد پیشرفت فیزیکی در عملیات احداث باند رفت قطعه دوم آزادراه تهران-شمال
در احداث قطعه دوم آزادراه تهران- شمال اولویت بر احداث باند اول قرار گرفته است. اکنون باند اول بیش از 93درصد پیشرفت فیزیکی دارد. حفاری تونلها در باند اول تمام شده و در بحث لاینینگ تونل فقط 60 یا 70 متر از لاینینگ باقی مانده و در قسمت گالریها هم در مجموع 8 تا 9 پارت گالری داریم. امسال کار سیویل شامل حفاری تونل، لاینینگ، گالری، پل، کالورت و دیواره حائل در اسفند ماه به اتمام میرسد و مسیر به صورت یکپارچه قابل عبور خواهد بود.
مدیرعامل شرکت آزادراه تهران- شمال با اعلام این مطلب گفت: با حمایت رئیس بنیاد مستضعفان و حمایتهای دولتی و کمک در تزریق منابع مالی در فصل بهار سال آینده، این قول را میدهیم که بحث عبور از باند اول قطعه دوم آزادراه تهران- شمال منطقه 2 و اتصال به پل زنگوله در استان مازندران با موفقیت انجام شود.
سعید شهسواری افزود: تغییراتی که در بحث روسازی داده شده به این لحاظ بود که تاخیرهایی که در قطعه اول رخ داد، تکرار نشود و تغییرات اجرایی و ثانویه در بحث نگهداری را نداشته باشیم. اتفاقات خوبی در بازنگری طراحی افتاد و زمانی که عملیات سیویل را تمام میکنیم آنچه از کار اجرایی باقی مانده بحث روکش نهایی آسفالت و تاسیسات الکترومکانیکال است.
وی در ادامه گفت: در بحث تاسیسات با پیشبینی خوبی که انجام شده بحث خرید کابلها، سینی کابل، چراغ، ترانس، کابلهای جریان متوسط و جریان ضعیف بحث UPS و دیزل ژنراتورها انجام شده و حدود 65درصد سینی کابل، ساپورت ها و چراغها نصب شده و امیدواریم تا اواخر سال این موضوع به صد درصد برسد. وی افزود: حدود 320 کیلومتر کابلکشی در طول 22 کیلومتر مسیر در یک باند داریم. خرید UPSها انجام شده و جتفنها نیز آماده نصب شده اما به دلیل تردد در تونلها و جلوگیری از آسیب فیزیکی به آنها قرار است این جتفنها را در فروردین ماه نصب کنیم.
اتمام عملیات حفاری دومین تونل بزرگ قطعه دوم آزادراه تهران-شمال
شهسواری درباره تونل سهخطه (شماره 36 شرقی) باند رفت قطعه دوم آزادراه تهران-شمال گفت: در قطعه دوم آزادراه تهران- شمال از نظر طولی حدود 5/ 16 کیلومتر تونل وجود دارد. بزرگترین تونل آن، تونل البرز به طول 4/ 6 کیلومتر است که تونل شماره 36 بعد از تونل البرز بزرگترین تونل منطقه دوم آزادراه تهران -شمال است که طول آن تقریبا 1170 تا 1190 متر است. البته بعدا با توجه به احداث گالریهایی که به تونل 37 متصل میشود، طول آن افزایش پیدا میکند.
وی افزود: اهمیت این تونل به دلیل شرایط خاص اجرایی بود که آن را از سایر تونلهای منطقه 2 متمایز میکند و مشکلات متعددی در بحث حفاری این قطعه وجود داشت. در قطعه دوم آزادراه تهران-شمال، سازندهای مختلفی در بحث زمینشناسی وجود دارد که در هیچ یک از محدوده راههای کوهستانی این میزان تنوع زمین دیده نشده بود.
مدیرعامل شرکت آزادراه تهران- شمال در ادامه گفت: در این تونل هم در زمان حفاری با بحث آبهای زیرزمینی طرف حساب بودیم که فعالیت حفاری را دشوار میکرد. همچنین جنس متنوع زمین و وجود سازندهای مختلف باعث شد که بخش عمده کار در قسمتهای ناپایدار انجام شود و به راحتی کار انفجار قابل انجام نبود.
وی افزود: در اینجا باید بحث تحکیمات اولیه انجام و در بعضی نقاط باید بحث فورپرینگ (پیش لولهگذاری) انجام میشد، بعد بحث حفاری و بعد از آن قابگذاری، شات زدن و تحکیمات ثانویه انجام میشد. در قسمتهایی از حفاری اصلا سربار وجود نداشت، یعنی زمانی که تونل حفاری میشود قسمتی از هد تونل بیرون قرار میگرفت و امکان ترانش رو باز به دلیل نوع و شرایط جغرافیایی مسیر وجود نداشت.
شهسواری در ادامه گفت: با همتی که شرکت آباد راهان پارس به عنوان پیمانکار داشت، این تونل در حداقل زمان ممکن با سرعت مطلوب و بدون هیچ مشکل فنی انجام شد. این بخش بسیار مهم بود زیرا یکی از مخاطرهآمیزترین فعالیتها در احداث این آزادراه، حفاری این تونل بود. به طوری که در حفاری تونل البرز نیز مشکلات تونل شماره 36 وجود نداشت.