سید مرتضی موسوی مدیر یک آژانس در حوزه گردشگری و طبیعتگردی در این باره به «دنیایاقتصاد» میگوید: هر ساله تب یک مقصد بیش از سایر مقاصد داغ میشود و امسال تمرکز توریستهای داخلی روی بوشهر است. ما از بهمن ماه امسال تا نوروز شاهد اقبال گسترده در تورها به این مقصد بودیم در حالی که سال گذشته این میزان استقبال از این مقصد وجود نداشت. او از عسلویه، بندر پارسیان و جزیره شیدور به عنوان دیگر مقاصد پرطرفدار برای سال نوی شمسی نام میبرد و اضافه میکند: قشم، هنگام و هرمز سالهاست که جزو اولویتهای بسیاری از گردشگران در این دوره زمانی است. علاوه بر آن ما چابهار را داریم که بسیاری مایل به سفر به این بندر در فروردین ماه هستند.
به گفته موسوی 70 تا 80 درصد سفرهای آژانسی که او مدیریتش را بر عهده دارد به این مقاصد است. این فعال گردشگری ادامه میدهد: البته همین موضوع چالشهایی را هم به همراه دارد، نمونهاش اینکه برخی شرکتها و... رزرو تمام بوتیک هتلها و اقامتگاهها و.. را در اختیار گرفته و قیمتهایشان را به شکل قابلتوجهی افزایش میدهند. در بوشهر ما با این مشکل مواجه هستیم که تعداد اقامتگاهها و هتلهایش در مقابل متقاضیان سفر به این منطقه بسیار محدود است و مشابه قشم و کیش نیست. همین موضوع مشکلاتی را برای آژانسهای گردشگری ایجاد میکند همانطور که ما درباره چابهار با این چالش مواجهیم در مواردی شاهدیم تور 20 میلیون تومانی به این مقصد آن هم برای سه روز سفر باز میشود.
این فعال حوزه گردشگری از بندر کنگ و خمیر به عنوان دیگر مقاصدی نام میبرد که توجه گردشگران داخلی را به خود جلب کرده است و اضافه میکند: این دو بندر جزو مقاصد جدید سفر به حساب میآیند و برخی بندر کنگ را با نام سانتورینی (جزیرهای زیبا و قدیمی در دریای اژه که به دلیل معماری خاص آن هر ساله گردشگران زیادی دارد) مقایسه میکنند. علاوه بر آن در خوزستان، شوش و شوشتر جزو دو شهری هستند که گردشگران زیادی به آنها سفر میکنند.
مقاصد متفاوت تورها و سفرهای شخصی
احسان کرمی مدیر یک آژانس حوزه طبیعتگردی نیز مانند موسوی، شهرهای جنوبی و ساحلی را جزو پرطرفدارترین مقاصد عنوان میکند و به «دنیایاقتصاد» میگوید: به سبب تولید محتوای خوبی که در سالهای اخیر درباره این مناطق صورت گرفته شاهد هستیم که بسیاری از ایرانیها میخواهند تعطیلات سال نو را در این مناطق بگذرانند. او اضافه میکند: چابهار نه تنها در نوروز 1402 بلکه بیش از یک دهه است که جزو بندرهای شلوغ و پرمسافر در نوروز است. علاوه بر چابهار در سال نوی شمسی بسیاری تمایل داشتند به بوشهر سفر کنند و همین باعث شد تورهای ما به این مقصد با استقبال ویژهای مواجه شود.
به گفته کرمی خوزستان به واسطه طبیعت زیبای آن در بهار همواره طرفداران خود را دارد. او میافزاید: آنچه جلب توجه میکند این است که برخی دست اندرکاران تور به مسیرهای کمپینگی روی آوردهاند هر چند مسوولیتهای آن از یک تور عادی بیشتر است. او با اشاره به اینکه در نوروز 1402 درخواستهایی هم برای آذربایجان شرقی داشتهاند میگوید: یکی از دلایلی که برخی چنین مقصدی را با توجه به سرمای آن انتخاب میکنند ممکن است به قیمت بالاتر تورهای جنوب برگردد. در کنار آن ما سفرهایی برای استان ایلام و کرمانشاه را هم تعریف کردیم که خوشبختانه با استقبال خوبی مواجه شدهاند. این فعال حوزه گردشگری درباره مسیرهای تور با سفرهای شخصی میگوید: معمولا مسیرهای تور با مسیرهایی که مردم به شکل شخصی سفر میکنند تفاوتهایی دارد. به عنوان مثال تورها عمدتا به سمت مرکز و جنوب ایران هستند در حالی که سفرهای شخصی به دو استان مازندران و گیلان را شاهد هستیم. او استان خراسان جنوبی را از دیگر مقاصدی میداند که درباره آن تولید محتوا صورت گرفته است و میافزاید: خوشبختانه در سالهای اخیر مردم به خراسان روی آوردهاند و درباره این مقصد صحبت میکنند در حالی که در گذشته کمتر روی آن مانور داده میشد.
این تولید محتوا و افزایش سفر به یک مقصد آیا میتواند تبعات منفی برای این مقاصد داشته باشد؟ کرمی در این باره میگوید:6 سال پیش بسیاری ساحل «مکسر» یا جزیره «لاوان» در استان هرمزگان را نمیشناختند. گرچه مشهور شدن این مقاصد منافعی برای ساکنان آن به همراه دارد اما تبعات منفی خود را هم به جا گذاشته است. با شناخته شدن یک مقصد، تعداد تورهای غیرمجاز و شخصی به آنها زیاد شده و در غیاب نظارت دقیق، به محیطزیست آن منطقه صدماتی وارد میکند. او اضافه میکند: در مواردی شاهدیم جزیرهای مانند هرمز در بهمن و نوروز آنقدر گردشگر دارد که بیش از دو تا سه برابر جمعیت جزیره میشود. در سال 1388 هم شاهد بودیم این مشکل به اندازهای جدی شد که سازمان مناطق آزاد اعلام وضعیت قرمز کرد و حتی رفت و آمد به این جزیره با مشکل مواجه شد.
در این زمینه باید ظرفیت مقاصد مشخص شده و گردشگری آن مدیریت شود. گفتههای این دو فعال حوزه طبیعتگردی نشان میدهد نوروز امسال سواحل جنوبی ایران و جزایر این منطقه میزبان انبوه گردشگرانی است که با تور سفر میکنند. برای مقصدی مانند چابهار و ساحل درک، یک تور شش و نیم روزه نزدیک به 10 میلیون تومان برای هر گردشگر است. این تور به شکل زمینی و با قطار و اتوبوس برگزار میشود که در آن توریست دو شب در قطار، یک شب در هتل دو ستاره، دو شب در اقامتگاه بومگردی و یک شب در هتل چهار ستاره خواهد بود و 7وعده غذایی را نیز تور به عهده میگیرد که شامل چهار وعده صبحانه، یکوعده ناهار و دو وعده شام میشود. تور زمینی چهار و نیم روزه جزیره هرمز نزدیک به 6میلیون تومان است که در آن گردشگر دو شب را در قطار و دو شب را در اقامتگاه بومگردی میگذراند.
وعدههای غذایی که تور به عهده میگیرد شامل دو صبحانه، دو ناهار و دو شام میشود و گشتزنی در جزیره نیز با موتور سه چرخ محلی است. تور خوزستان سه و نیم روزه زمینی نیز حوالی 5میلیون تومان است که در آن دو شهر شوش و شوشتر گنجانده شدهاند. در این تور، گردشگر یک شب را در اتوبوس و دو شب را در اقامتگاه بومگردی میگذراند. ششوعده غذایی این تور نیز بهعهده آژانس است که شامل سهوعده صبحانه، یکوعده ناهار و دووعده شام میشود. در این تور قایقرانی در رودخانه شطیط گنجانده شده است. تور زمینی پنج و نیم روزه بوشهر، سیراف و بیشاپور نیز در ایام نوروز 1402 با قیمتی در حدود 5/ 8میلیون تومان برگزار میشود. در این تور گردشگر یک شب را در اتوبوس، یک شب را در اقامتگاه بومگردی، دو شب را در هتل سه ستاره و یک شب را در هتل چهار ستاره میگذراند.
سهم آژانس در وعدههای غذایی نیز هشت وعده است که شامل پنجوعده صبحانه دو وعده ناهار و یک وعده شام میشود. خلیج نایبند تا ساحل مُکسر از دیگر تورهای چهار و نیم روزه جنوب است که با قیمتی در حدود 7میلیون تومان برگزار میشود. در این تور گردشگر یک شب را در اتوبوس و سه شب را در اقامتگاه بومگردی میگذارند و هشتوعده غذا شامل چهاروعده صبحانه، یک وعده ناهار و سهوعده شام به عهده آژانس برگزارکننده است. بندرکنگ از دیگر مقاصد جذاب جنوب برای نوروز است که به صورت زمینی و چهار ونیم روزه برگزار میشود. در این تور گردشگر دو شب را در اتوبوس و دو شب را در اقامتگاه بوم گردی میگذارند و هفت وعده غذایی شامل چهار وعده صبحانه و سه وعده ناهار به عهده آژانس گردشگری است.