به قلم : دکتر پیمان صالحی - بورد تخصصی جراحی کلیه و مجاری ادراری ناباروری و اختلالات جنسی
تحریریه زندگی آنلاین : زگیل‌ها تومورهای غیر سرطانی هستند که به دلیل عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند. کرایوسرجری یا کرایوتراپی روشی رایج برای از بین بردن آن‌هاست که شامل انجماد سلول‌ها و بافت‌های موردنظر است. انواع مختلفی از زگیل وجود دارد و گونه‌های مختلف HPV می‌توانند باعث ایجاد آن‌ها شوند. این ویروس از طریق تماس پوستی به پوست منتقل می‌شوند. بیشتر زگیل‌ها بدون درد و بی ضرر هستند و بسیاری از آن‌ها پس از چند مورد خود به خود از بین می‌روند. اگرچه آن‌ها می‌توانند هفته‌ها، ماه‌ها یا سال‌ها دوام بیاورند. اما بسته به اندازه و نوع زگیل، ممکن است فرد بخواهد آن را از بین ببرد. در این مورد، کرایوتراپی یک گزینه درمانی است. یک متخصص اورولوژی می‌تواند آن را انجام دهد یا برای یک زگیل کوچک‌تر، ممکن است یک کیت انجماد بدون نسخه را امتحان کند.
بیشتربخوانید:
روش انجام کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل تناسلی
متخصص اورولوژی معمولاً با تراشیدن سلول‌های مرده پوست از زگیل با چاقوی جراحی شروع می‌کند. این امر میزان بیشتری از پوست حاوی ویروس را در معرض عامل انجماد که نیتروژن مایع است، قرار می‌دهد. در مرحله بعد، متخصص اورولوژی از یک ماژول یا ابزاری به نام تفنگ کرایوستات برای رساندن دوز مشخص نیتروژن مایع به زگیل استفاده می‌کند.
ترجیحات و روش‌های استفاده متفاوت است اما در مجموع، نیتروژن مایع معمولاً به مدت 10 تا 20 ثانیه با پوست در تماس است. در عرض 24 ساعت پس از عمل، یک تاول در اطراف زگیل ایجاد می‌شود. پس از حدود 1 هفته، ممکن است بتوان این تاول را همراه با زگیل از بین برد.
دستورالعمل‌های کنونی انجام دو جلسه کرایوتراپی برای برداشتن زگیل تناسلی را توصیه می‌کنند اما بسته به تعداد و اندازه زگیل ممکن است جلسات بیشتری لازم باشد. طی مطالعه‌ای در سال 2011 محققان دریافتند که فاصله 2 هفته‌ای بین جلسات کرایوتراپی به جای 3 هفته ممکن است خطر رشد مجدد زگیل را کاهش دهد و هرگونه عوارض جانبی را به حداقل برساند.
بیشتربخوانید:
دلایل انجام کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل تناسلی
حذف مبتنی بر نیتروژن مایع برای اکثر افراد سالم بی‌خطر است. متخصص اورولوژی بسته به سن فرد و وضعیت کلی سلامتی او ممکن است رویکرد متفاوتی را توصیه کند. همیشه نیازی به برداشتن زگیل تناسلی از طریق کرایوتراپی نیست. آن‌ها اغلب بدون درمان برطرف می‌شوند، به خصوص در کودکان. وقتی سن افراد بالاتر می‌رود، ممکن است متوجه شوند که زگیل‌ها نیاز به مداخله پزشکی دارند، به خصوص اگر موارد زیر مشاهده شود:
باعث ناراحتی یا درد شود
باعث اصطکاک یا فشار شود
بیش از چند سال ادامه داشته باشند
باعث کاهش عزت نفس، اضطراب یا افسردگی شوند یا به آن کمک کنند
فرد را از راه رفتن راحت دور نگه دارد یا باعث ایجاد هر گونه اختلال دیگری شود
دلایل انجام کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل تناسلی
در موارد دیگر، مسائل بهداشتی، مراجعه به یک متخصص را مهم می‌کند. توصیه می‌شود که افراد مبتلا به هر یک از موارد زیر برای رفع زگیل تناسلی به متخصص مراجعه کنند:
دیابتیک سیستم ایمنی ضعیف
زگیل‌های متعدد در ناحیه واژن، آلت مردانه، مقعد و صورت
زگیل‌هایی که خونریزی، خارش یا درد دارند
بیشتربخوانید:
میزان اثربخشی کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل تناسلی
کرایوتراپی ممکن است مؤثرترین روش برای انواع خاصی از زگیل باشد. به عنوان مثال، یک بررسی در سال 2012 نشان داد که این روش به عنوان درمانی برای زگیل‌های معمولی و تناسلی، 60 تا 86 درصد موفقیت دارد. در یک مطالعه دیگر در سال 2015 میزان موفقیت برای برداشتن زگیل را 75 درصد نشان داد و همچنین دریافتند که به طور متوسط 1.18 جلسه برای از بین بردن زگیل با کرایوتراپی نیاز است. یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که میزان موفقیت برای برداشتن زگیل تناسلی با کرایوتراپی کمی بالاتر است و به 79 تا 88 درصد نیز می‌رسد. محققان همچنین دریافتند که کرایوتراپی در دوران بارداری بی‌خطر است. توجه به این نکته ضروری است که کرایوتراپی عفونت زمینه‌ای HPV را درمان نمی‌کند. در حال حاضر هیچ درمانی نمی‌تواند این کار را انجام دهد. زگیل ممکن است بهبود یابد و دوباره رشد کند. در موارد دیگر، بدن ممکن است با از بین بردن ویروس‌های HPV باقیمانده پس از برداشتن زگیل، خود را از شر ویروس خلاص کند.
خطرات و عوارض کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل تناسلی
اکثر افراد در حین کرایوتراپی درد جزئی و احساس سوزش را پس از این که پوست فریز شده آب می‌شود، تجربه می‌کنند. در طول و بلافاصله پس از عمل، محل درمان ممکن است تغییر رنگ داده و متورم شود. همچنین ممکن است برای چند روز درد وجود داشته باشد. حدود 24 ساعت پس از عمل، یک تاول در اطراف زگیل ایجاد می‌شود و در عرض 2 یا 3 روز برطرف می‌شود. کل بهبودی معمولاً حدود یک هفته طول می‌کشد و تمیزی، خشکی و نبود اصطکاک یا فشار در طول این مدت، مهم است. هر گونه خطر و عوارض اضافی به نوع، اندازه و محل زگیل بستگی دارد.
سایر عوارض احتمالی کرایوتراپی عبارت‌اند از:
خون ریزی عفونت روند بهبودی طولانی مدت و ایجاد زخم آسیب عصبی موقت در نزدیکی محل از دست دادن دائمی رنگ پوست جای زخم ضایعات پوستی که مدام عود می‌کنند ریزش مو متخصصان اورولوژی می‌توانند خطر عوارض را با محدود کردن تماس با نیتروژن مایع به کمتر از 30 ثانیه کاهش دهند.
ایجاد عفونت ثانویه در محل کرایوتراپی غیرمعمول است. علائم آن عبارت‌اند از:
ورم ترشح چرک یا مایع سفید، زرد یا قهوه‌ای از تاول تب افزایش درد ضربان دار
پس از چند روز مراقبت، هیچ نشانه‌ای از بهبودی این ناحیه وجود ندارد هرکسی که علائم عفونت ثانویه را دارد باید با پزشک تماس بگیرد که ممکن است یک ضد عفونی کننده موضعی یا یک آنتی بیوتیک خوراکی تجویز کند.
