به قلم : عالمه حریری فر - کارشناس ارشد تغذیه و رژیم‌درمانی
تحریریه زندگی آنلاین : شاید اگر سری به اینترنت بزنید و عبارت "ترکیب آبلیمو و روغن‌زیتون" را جستجو کنید، به مقالات و اطلاعات زیادی دسترسی پیدا می‌کنید که از خواص معجزه‌آسای ترکیب این دو ماده برای سلامتی و زیبایی، بسیار سخن گفته‌اند! روغن‌زیتون و آبلیمو مواد غذایی رایج در بسیاری از غذاها، به‌ویژه در مناطق مدیترانه هستند. همچنین مصرف ترکیب این دو ماده غذایی در کشور ما نیز رایج است. برخی افراد و منابع ادعا می‌کنند که ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو می‌تواند هضم را بهبود ببخشد، بدن را تصفیه کند، از پیری زودرس جلوگیری کند و طیف وسیعی از بیماری‌ها مانند سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه و درد مفاصل را درمان کند.
در این مقاله، به چند مطالعه اشاره می‌کنیم که فواید سلامتی هر یک را به‌طور جداگانه بررسی کرده‌اند و سپس، در مورد اینکه آیا تحقیقاتی وجود دارد که نشان دهد ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو یک ترکیب معجزه‌آسا برای سلامتی محسوب می‌شود، صحبت خواهیم کرد. اگر شما نیز دراین‌باره کنجکاو هستید، می‌توانید با ما همراه شوید:
فواید روغن‌زیتون
روغن‌زیتون با فشردن میوه‌های رسیده زیتون به روش‌های مختلف مانند فشار و گریز از مرکز، استخراج می‌شود. روغن‌زیتون فوق بکر (EVOO) باکیفیت‌ترین نوع روغن‌زیتون محسوب می‌شود.EVOO تقریباً از 73 درصد اسید اولئیک ـ یک اسید چرب تک غیراشباع مناسب برای سلامت قلب (MUFA) ـ تشکیل شده است.
همچنین منبع عالی ویتامین E و K است. یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب روغن‌زیتون، وجود ترکیباتی طبیعی به نام پلی فنول است که آنتی‌اکسیدان‌هایی قوی هستند و رادیکال‌های آزاد بدن را پاک‌کرده و از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند.
بیشتربخوانید:
فواید آبلیمو
مایع‌ترش فشرده‌شده از لیمو به آبلیمو معروف است. لیمو یک میوه مرکباتی است که منشأ آن از مدیترانه است و از خانواده گیاهان Rutaceae محسوب می‌شود. آبلیمو منبع غنی آنتی‌اکسیدان‌ها، به‌ویژه ویتامین C است. لیمو همچنین حاوی فلاونوئیدها است که دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی و ضدالتهابی است.
ادعاهایی در مورد ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو
برخی افراد ادعا می‌کنند مصرف روغن‌زیتون و آبلیمو باهم منجر به نتایج مثبت زیادی برای سلامتی می‌شود.
مردم ادعا می‌کنند که از آن‌ها برای پاکسازی و سم‌زدایی، درمان و پیشگیری از سنگ کیسه صفرا و کاهش وزن استفاده می‌کنند. برای اینکه مطمئن شویم این ترکیب ادعای بالا را تأیید می‌کند یا نه، بیایید هر یک از این ادعاها را جداگانه بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید:
ادعاهای پاکسازی و سم‌زدایی
با یک جستجوی آنلاین سریع، معجون‌های مختلفی را پیدا خواهید کرد که گفته می‌شود با استفاده از آبلیمو، روغن‌زیتون یا ترکیبی از این دو، پاکسازی و سم‌زدایی را انجام می‌دهند. طبق این ادعا، ترکیب این دو ماده، مواد زائد و سمومی را که در طول زمان در بدن شما انباشته‌شده‌اند، دفع کرده و بدن را پاک می‌کند. اما مطالعات زیادی در مورد اینکه آبلیمو و روغن‌زیتون می‌توانند به پاکسازی یا سم‌زدایی کمک کنند، وجود ندارد.
یک تحقیق در سال 2018 به بررسی 27 مطالعه پرداخت که اثرات سلامتی مصرف روغن‌زیتون را با سایر روغن‌های گیاهی مقایسه کرده بودند.
بر اساس این مطالعه، محققان دریافتند زمانی که مردم روغن‌زیتون در طول دوره مطالعه مصرف می‌کردند، در مقایسه با افرادی که روغن‌های گیاهی دیگر مصرف می‌کردند، سطح کلسترول بد (LDL) خونشان پایین‌تر و سطح کلسترول خوب (HDL) خونشان بالاتر بود. و هیچ‌یک از این مطالعات نشان نداد که مصرف روغن‌زیتون مشکلات گوارشی را بهبود می‌بخشد.
بااین‌حال، آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول‌های موجود در روغن‌زیتون و آبلیمو را می‌توان «پاک‌کننده» نامید، زیرا رادیکال‌های آزاد مضر را خنثی یا «پاک» می‌کنند، که اگر این ترکیبات مضر از بدن پاک نشوند، باعث آسیب سلولی شده و ممکن است به بیماری منجر شوند.
بدن انسان روش‌های بیولوژیکی مختلفی برای حذف سموم و حفظ عملکرد مطلوب دارد. برای کمک به عملکرد بهتر بدن، توصیه می‌شود از رژیم غذایی متنوعی که حاوی میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل، دانه‌ها و منابع پروتئین بدون چربی باشد، استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
ادعای کاهش وزن
تحقیقات نشان داده است که برخی مواد موجود در آبلیمو و روغن‌زیتون - ویتامین C در آبلیمو و MUFA در روغن‌زیتون - در مدیریت وزن نقش دارند. آبلیمو سرشار از ویتامین C است. 100 گرم آبلیمو، حاوی 38.7 میلی‌گرم ویتامین C است که 43 درصد از مقدار توصیه‌شده رژیم غذایی (RDA) برای مردان و 52 درصد از RDA برای زنان را تأمین می‌کند. در بدن انسان، ویتامین C یک جزء مهم موردنیاز برای ساخت کارنیتین است. کارنیتین ترکیبی است که مولکول‌های چربی را به داخل سلول‌ها منتقل می‌کند. این مولکول چربی در سلول تجزیه‌شده و به‌عنوان منبع انرژی استفاده می‌شود. بنابراین، مصرف ناکافی ویتامین C ممکن است منجر به کاهش تجزیه چربی شود. در یک مطالعه قدیمی‌تر در سال 2006، پژوهشگران گروهی از افراد بزرگ‌سال سالم را انتخاب کردند و پس از اندازه‌گیری ویتامین C خونشان، به آنان توصیه کردند به مدت 60 دقیقه روی تردمیل راه بروند. نتایج این مطالعه جالب بود، بزرگ‌سالان سالم با ویتامین C کمتر در مقایسه با افرادی که سطح ویتامین C کافی داشتند، 25 درصد کمتر چربی سوزانده بودند. در مطالعه دیگری، به موش‌های مستعد چاقی، اسید اسکوربیک یا همان ویتامین C داده شد و به مدت 15 هفته با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شدند. جالب بود که در پایان مطالعه، موش‌هایی که ویتامین C با رژیم غذایی پرچرب داشتند، نشانگرهای سلامت بهتری داشتند و چربی بدنشان کمتر از موش‌هایی بود که رژیم غذایی پرچرب مصرف می‌کردند اما ویتامین C، به آن‌ها داده نشده بود. به‌این‌ترتیب، به نظر می‌رسد هیچ مطالعه‌ای وجود ندارد که اثرات مصرف مخلوط روغن‌زیتون و آبلیمو را بر وزن نشان دهد. بااین‌حال، شاید وقتی این دو ماده غذایی با یکدیگر ترکیب شوند، همچنان اثرات منحصربه‌فرد خود را حفظ می‌کنند. شاید بهتر باشد مطالعات جدیدتری در این زمینه انجام شود تا بتوانیم قضاوت دقیق‌تری درباره‌ای ادعا داشته باشیم!
بیشتربخوانید:
ادعای درمان سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا
عادات غذایی شما می‌تواند نقش مهمی در تشکیل سنگ کلیه و کیسه صفرا داشته باشد. مصرف کم ویتامین C و مصرف زیاد چربی‌های اشباع‌شده به ایجاد این شرایط دامن می‌زند. سنگ‌های صفراوی، رسوبات جامد شده مایعات گوارشی و کلسترول هستند که در کیسه صفرا ایجاد می‌شوند. بسته به‌اندازه و محل سنگ کیسه صفرا، ممکن است علائمی را تجربه کنید یا نداشته باشید. برخی منابع پیشنهاد کرده‌اند برخی افراد از ترکیب آبلیمو و روغن‌زیتون برای تقویت حرکت سنگ کیسه صفرا به‌عنوان یک درمان عامیانه استفاده می‌کنند. بااین‌حال، هیچ تحقیقی برای تأیید این ادعا وجود ندارد. دستورالعمل‌های غذایی سالم زیادی برای کمک به پیشگیری از سنگ کیسه صفرا وجود دارد، ازجمله توصیه به مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌زیتون. برخی مطالعات نشان می‌دهند که خوردن چربی‌های سالم، مانند روغن‌زیتون، ممکن است با انقباض و تخلیه منظم کیسه صفرا، به پیشگیری از سنگ‌های صفراوی کمک کند. کمبود ویتامین C نیز با افزایش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا مرتبط است. ویتامین C ممکن است با تبدیل کلسترول به اسیدهای صفراوی، از متبلور شدن کلسترول جلوگیری کند، بنابراین از تشکیل سنگ کیسه صفرا جلوگیری می‌کند. یک مطالعه بزرگ اما قدیمی در سال 2000 نشان داد که به ازای هر 27 میکرو مول در لیتر افزایش اسید اسکوربیک (ویتامین C) در خون، تشکیل سنگ کیسه صفرا در زنان 20 تا 74 ساله 13 درصد کاهش داشت. به‌طورکلی، مطالعات در این زمینه، محدود و قدیمی است، بنابراین تحقیقات بیشتری موردنیاز است.
آیا این ترکیب معجزه‌آساست!
بسیاری از مواد مغذی موجود در روغن‌زیتون و آبلیمو ممکن است اثرات مثبتی بر سلامت شما داشته باشند. هر عنصر فواید سلامتی قدرتمند خود را دارد. اما آیا وقتی روغن‌زیتون و آبلیمو باهم ترکیب می‌شوند، می‌توانند به‌عنوان یک ترکیب دوگانه فوق‌العاده از مصرف هر یک به‌صورت جداگانه مؤثر باشند؟ مردم ادعا کرده‌اند که این مخلوط می‌تواند هضم را بهبود بخشد، بدن را تصفیه کند، درد مفاصل را کاهش دهد، از پیری زودرس جلوگیری کند و سنگ کیسه صفرا را درمان کند. ولی، هیچ مطالعه‌ای نشان نمی‌دهد که اثرات این دو با ترکیب کردنشان افزایش می‌یابد و ما علیرغم ادعای برخی منابع غیرعلمی، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که این ترکیب، بیماری را درمان کند!
بیشتر بخوانید:
مضرات آبلیمو و روغن‌زیتون!
هرچند، هیچ مطالعه یا گزارشی نشان نداده که ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو اثرات مضری دارد. اما هر یک از این دو می‌تواند جنبه‌های منفی نیز داشته باشند که بهتر است از آن آگاه باشیم. مانند بسیاری از غذاها، برای بخش کوچکی از مردم، لیمو یا روغن‌زیتون ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود. غذاهای اسیدی مانند آبلیمو درصورتی‌که به‌طور مکرر خورده شوند، ممکن است به مینای دندان آسیب بزنند. بسیاری این‌گونه تصور می‌کنند که چون روغن‌زیتون، یک روغن گیاهی سالم است؛ پس خوردن بدون محدودیت آن، اشکالی ندارد! اما به یاد داشته باشید که روغن‌زیتون هرچند سالم و مفید است، اما همانند سایر روغن‌های مایع، بسیار پرکالری است.
یک قاشق غذاخوری (13.5 گرم) روغن‌زیتون، 119 کالری دارد. بنابراین اگر به دلیل کاهش وزن یا دلایل دیگر سعی در محدود کردن کالری دریافتی خوددارید، روغن‌زیتون را در حد اعتدال مصرف کنید. بنابراین اگر در شرایطی از سلامتی بدن قرار دارید که نمی‌دانید چه درمان‌هایی ممکن است برای شما مفید باشد، بهتر است با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا مشاور تغذیه صحبت کنید. ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو، یکی از طعم‌های محبوب مردم در بسیاری از نقاط دنیا هستند. طعم بسیاری از غذاهای مدیترانه با این ترکیب کامل می‌شود. از سوی دیگر، هیچ تحقیقی نشان نمی‌دهد که آبلیمو و روغن‌زیتون هنگام ترکیب مضر هستند.
نتیجه
ترکیب روغن‌زیتون و آبلیمو، علاوه بر اینکه هر یک مزایای سلامتی خود را دارد، یک سس سالاد یا پایه عالی برای پخت مرغ و سیب‌زمینی در غذای مدیترانه است. بنابراین شما می‌توانید از این ترکیب در دستورالعمل‌های آشپزی خود استفاده کنید و از طعم و فواید سلامتی آن بهره‌مند شوید، اما انتظار نداشته باشید که برای درمان بیماری‌ها یا وضعیت سلامتی شما معجزه‌گر باشد!
