نتایج یک بررسی موسسه اقتصاد آلمان (IW) نشان می‌دهد که دو کلیسای کاتولیک و پروتستان (انجیلی) این کشور در سال 2022، در حدود 13 میلیارد یورو از محل مالیات‌ها درآمد داشته‌اند.
به گزارش دویچه وله، در آلمان پرداخت "مالیات کلیسا" برای پروتستان‌ها و کاتولیک‌های عضو گروه‌های دینی الزامی است و دولت این کشور بر اخذ و نحوه هزینه آن نظارت دارد. به همین دلیل، ریزش اعضا می‌تواند به کاهش چشمگیر درآمدهای کلیساها منجر شود و پیامدهای پیش‌بینی نشده‌ای به دنبال داشته باشد.
بر اساس این مطالعه، سهم کلیسای کاتولیک از این میزان، حدود 6.8 میلیارد یورو و کلیسای پروتستان، 6.1 میلیارد یورو بوده است.
اگرچه که این میزان، در مقایسه با سال گذشته افزایش 200 میلیون یورویی نشان می‌دهد اما بر اساس نظر کارشناسان، درآمد کلیساهای این کشور با در نظر گرفتن عواملی همچون خروج مسیحیان و کاهش اعضاء، و همچنین تغییرات جمعیتی در آینده با بحرانی بی‌سابقه روبرو خواهد شد.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که دو کلیسای کاتولیک و پروتستان آلمان، با در نظر گرفتن تغییرات جمعیتی و همچنین کاهش روزافزون تعداد اعضای خود، با کاهش چشمگیر در آمد مواجهند و در آینده مجبور به صرفه‌جویی خواهند شد.
کلیسای پروتستان آلمان در ماه مارس جاری اعلام کرده بود که سال گذشته در حدود 575 هزار نفر از اعضای خود را از دست داده است و 380 هزار نفر از این میزان کاهش، مربوط به افرادی است که به اختیار خود خواستار خروج از کلیسا شده‌اند.
بر این اساس، این نخستین باری است که تعداد ریزش‌‌ها و خروج افراد از کلیسا، از تعداد درگذشتگانی که به دلیل فوت، از دایره اعضای کلیسا خارج می‌شوند، بیشتر شده است.
آمارها حاکی از آنند که در پایان سال 2022، در حدود 19 میلیون آلمانی عضو کلیسای پروتستان بوده‌اند. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که تعداد اعضای کلیسای کاتولیک نیز با حدود 725 هزار کاهش، به حدود 21 میلیون نفر رسیده است.
گزارش موسسه اقتصاد آلمان (IW) همچنین با در نظر گرفتن عواملی همچون تورم اشاره می‌کند که در صورت ادامه این روند، درآمد کلیسا از محل مالیات کاهش خواهد یافت و انتظار می‌رود که این رقم در سال 2027، به حدود 11.3 میلیارد یورو برسد که تقریبا 4 درصد از سال 2022، و 11 درصد از سال 2019 یعنی پیش از بحران کرونا کمتر خواهد بود.
ریزش شدید تعداد مسیحیان از سال 1990
بر اساس آمارها، روند کاهشی اعضای کلیسا در آلمان، از چند دهه پیش تا کنون شیب تندی را تجربه کرده است. اگر مبنا را سال 1990 بگیریم که در آن بیش از 72 درصد از جمعیت آلمان عضو یکی از این دو کلیسای کاتولیک یا پروتستان بودند، اینک شاهد آنیم که برای مثال، در بهار 2022 برای نخستین بار طی قرن‌ها، این تعداد به زیر 50 درصد سقوط کرده است.
اگرچه انگیزه‌ها و دلایل افراد برای خروج از کلیسا متفاوت است اما برخی از کارشناسان از جمله روبرت استپهانوس، مدیر انجمن خدمات رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی در خصوص مطالعات دینی (REMID)، عدم تمایل به پرداخت مالیات، و همچنین اعتراض به چگونگی برخورد با رسوایی‌های مربوط به سوءاستفاده‌های متعدد در کلیسا را از جمله دلایل این ریزش چشمگیر ارزیابی می‌کنند.
کلیساهای آلمان با وجود این که گزارش‌های مبنی بر ریزش در تعداد مسیحیان ثبت شده را می‌پذیرند، اما علت کاهش پیروان خود را عمدتا با تغییرات بافت جمعیتی و پیرشدن جمعیت مرتبط می‌دانند.
آندریاس پوتمان، کارشناس امور کلیسا پیش از این با رد این استدلال گفته بود که توضیحات کلیسا درباره کاهش اعضا نوعی ساده‌انگاری است و واقعیت این است که "ایمان و اعتقاد دینی" در خانواده‌ها، جوامع و مدارس کاهش پیدا کرده و تضعیف شده است. به باور او، کاتولیک‌ها و پروتستان‌های جوان در قدیم بیشتر به کلیسا می‌رفتند اما امروزه اما این موارد کمتر اتفاق می‌افتد.
کاهش قابل توجه درآمدهای کلیسا از محل مالیات، طبیعتا دامنه عمل کلیساها را محدود خواهد کرد. از این رو پیش‌بینی می‌شود که کلیساها این شکاف در تامین مالی را از راه‌های دیگری پر کنند، برای نمونه با کاهش خدمات خود و یا با درآمدزایی از طریق فروش دارایی‌های متعلق به کلیسا.
