کشورهای تولیدکننده نفت عضو ائتلاف اوپکپلاس در ماه مارس بالاترین رقم کاهش تولید جمعی خود طی 10 ماه گذشته را رقم زدند. طبق گزارش رویترز، مجموع تولید نفتخام این گروه معادل 680هزار بشکه در روز کاهش یافته و به 64/ 37میلیون بشکه رسیدهاست. تعدادی از تولیدکنندگان بزرگ اوپکپلاس در ابتدای آوریل اعلام کردند تولید خود را از ماه مه تا پایان سال2023، برابر با 16/ 1میلیون بشکه در روز کاهش خواهند داد. عربستان بهعنوان پرچمدار صادرات نفتخام دنیا نیز از کاهش 500هزار بشکهای تولید خود خبر داد و این تصمیم را اقدامی پیشگیرانه با هدف بازگرداندن آرامش به بازار متلاطم نفت عنوانکرد.
لازم به ذکر است در زمستان گذشته، افت معنادار تقاضای جهانی نفت درکنار سیر نزولی قیمت این کالای استراتژیک، سبب شد دولت اماراتمتحدهعربی در آخرین ماه زمستان حجم صادرات نفتخام خود را به گروهی از مشتریان آسیایی تا حدود 5درصد کاهش دهد. شرکت ملی نفت ابوظبی موسوم به «ادنوک» که کلیت تولید نفت اماراتمتحدهعربی را بر عهده دارد، به اطلاع خریداران آسیایی نفت خود رسانده است که کاهش حجم صادرات نفت، از ابتدا در مفاد قراردادهای بلندمدت فیمابین پیشبینی شدهاست. بر اساس قرارداد مزبور، امارات اختیار دارد میزان عرضه نفت صادراتی خود را به موازات شرایط روز بازار، تا 5درصد نسبت به آنچه در قرارداد آمده، افزایش یا تقلیل دهد.
تاریخچه اکتشاف نفت در امارات
مصادف با سال1959 میلادی بود که بهدنبال چندین سلسله عملیات اکتشاف ناموفق، نخستین چاه بزرگ نفت در سواحل ابوظبی کشف شد؛ چاهی که اکتشاف آن درآمد سرشاری را برای این کشور به ارمغان آورد. چاههای نفتی در عمق سرزمین امارات و دور از ساحل این کشور که پس از آن حفاری شد، ذخایر نفت بزرگتری را در خود جای داده بودند. در سال1960 یک منبع نفتی بزرگ در دبی کشف شد که بهنوبه خود سود قابلملاحظهای را تا سال1970 برای این امیرنشین به ارمغان آورد. با فاصله کوتاهی، چاههای دیگر نفت نیز یکی پس از دیگری در مناطقی نظیر شارجه و راسالخیمه کشف شد که این سلسله اکتشافات، درآمد نفتی خوبی را عاید این مناطق کرد. در عرض یک دهه گذشته، دولت اماراتمتحدهعربی بارها از اکتشاف مقادیر معتنابهی از ذخایر نفتی جدید در نقاط مختلف این کشور خبر دادهاست. شورایعالی نفت امارات همچنین از کشف قریب به 7میلیارد بشکه ذخیره نفتخام و 58هزارمیلیارد فوتمکعب ذخیره گاز طبیعی، در همین مدت خبر دادهاست.
جایگاه امارات در جمع صادرکنندگان نفت
پیش از انتشار اخبار مبنی بر اکتشافهای تازه، امارات با 97میلیارد و 800میلیون بشکه در جایگاه هشتم کشورهای دارنده بیشترین ذخایر نفتی قرار داشت و کشورهای ونزوئلا (298میلیارد و 400میلیون بشکه)، عربستان (263میلیارد و 300میلیون بشکه)، کانادا (171میلیارد بشکه)، ایران (157میلیارد و 800میلیون بشکه)، عراق (144میلیارد و 200میلیون بشکه)، کویت (104میلیارد بشکه) و روسیه (103میلیارد و 200میلیون بشکه) بالاتر از این کشور قرار داشتند. با استناد به گزارشهای رسمی، اکتشاف ذخایر جدید نفت در امارات، در مجموع افزایش31میلیارد بشکهای ذخایر نفتخام این کشور را رقم زده است، از اینرو میتوان امارات امروز را با در اختیار داشتن ذخایری برابر با حدود 128میلیارد بشکه نفت، در رتبه ششم دارندگان ذخایر طلایسیاه دنیا قرار داد.
نباید فراموش کرد که تا پیش از کشف میادین جدید نفتی در امارات، تا کمتر از دو دهه پیش باور عمومی بر این بود که منابع نفتی این کشور رو به زوال بوده و در آیندهای نزدیک به پایان میرسد؛ از همین جهت بود که در افق فراروی بازار جهانی نفت، امارات بهعنوان بازیگری نقشآفرین، چندان مورد اعتنا قرار نمیگرفت. با این اوصاف و تنها در عرض چند سال، اعتلای رتبه اماراتمتحدهعربی در جمع صادرکنندگان اصلی نفت، تحول رفتار بازار را در تعامل با این کشور و نسبت به آینده بازیگری ابوظبی در عرصه انرژی در پی داشت.
این مساله سببشده مقامهای سیاسی امارات با اعتمادبهنفس بیشتری در سازمان کشورهای صادرکننده نفت، موسوم به اوپک و بازارهای جهانی انرژی عمل کرده، تا جاییکه این کشور حتی وارد عرصه رقابت نفتی با عربستانسعودی شدهاست. به گزارش رویترز، همراستا با کشف میادین جدید نفتی در امارات، شرکت نفت این کشور در سال2021 پروژهای 5ساله را کلید زد که بر اساس آن شاهد رشد سرمایهگذاری در صنعت نفت و گاز این کشور تنها در عرض پنج سال و با ارزشیبرابر با 450میلیارد درهم خواهیم بود.
امارات و سیاست کاهش تولید اوپکپلاس
در شرایط کنونی تعدادی از اعضای شاخص اوپک مانند امارات و عربستانسعودی، درصدد کاهش میزان تولید و عرضه خود و همراهسازی سایر اعضا مانند لیبی، درچارچوب مصوبات و الزامات اوپکپلاس هستند. از دستاوردهای قابل اعتنای این ائتلاف میتوان به اجماع درخصوص مصوبات اخیر کاهش چشمگیر تولید روزانه نفت اشاره کرد. جالب است بدانید درست در شرایطی که اکثر تولیدکنندگان اوپک و حتی غیراوپک مدتهاست به برنامه هدفگذاری شده تولید خود دستنیافتهاند، دو کشور امارات و عربستان نهتنها به هدف تولید خود رسیدهاند، بلکه همچنین کاهش تولید را در دستور کار دارند.
امارات و انرژیهای تجدیدپذیر
به باوران بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی، جهان امروز در آیندهای نزدیک، از نفت بهعنوان منبع اصلی انرژی عبور خواهد کرد. در آن زمان است که دوران معرفی، توسعه و بهکارگیری از انرژیهای تجدیدپذیرآغاز میشود. بدیهی است کشوری با مختصات اماراتمتحدهعربی از این فرصت محدود برای فروش حداکثری منابع نفتی خود بهره برده و درآمد کلان حاصله را متوجه و مصروف سرمایهگذاریهای پایه در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر کند. تحقق این مهم از سوی امارات به مفهوم آن است که این کشور در ظاهر امر و بهصورت علنی از اوپک خارج نخواهد شد با این حال اما، دستیابی به منافع خود را در اولویت قرارداده، ضمن آنکه همت خود را معطوف به در اختیار گرفتن سهم بالاتری از بازار جهانی نفت خواهد کرد.
امارات متحدهعربی در یک نگاه
امارات در غرب آسیا و منطقه خاورمیانه واقع شدهاست. این کشور در انتهای شرقی شبهجزیره عربستان قرار داشته و با عمان و عربستانسعودی مرز مشترک و در خلیجفارس با کشورهای نظیر قطر، کویت، عراق و ایران مرزهای دریایی دارد. پایتخت سیاسی این کشور ابوظبی است. در کنار ابوظبی، توسعه مثالزدنی دبی بهعنوان یکی از مراکز اصلی بازرگانی، گردشگری و سیاسی در خاورمیانه، موجب شد تا سالانه گردشگران و تجار پرشماری از نقاط مختلف جهان به این کشور سفر کنند. حوزه گردشگری از منابع اصلی درآمدهای غیرنفتی امارات بهحساب میآید. رونق چشمگیر صنعت ساختمان درکنار سرمایهگذاری گسترده در تولید داخلی به دولت امارات کمک کردهاست تا اقتصاد خود را تنوع ببخشد. به گزارش خلیجاونلاین، پروژههای عظیم و متنوع ساختمانی با ارزشی بالغ بر 400میلیارد دلار در سراسر این کشور در حال اجراست که بیشتر آنها مربوط به توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری میشوند.
متعاقب خروج بریتانیا از معاهده منعقدشده در قرن نوزدهم، کشور اماراتمتحدهعربی در دسامبر1971، اعلام استقلال کرد. 6امارت در همان سال و پس از اعلام استقلال این کشور به اماراتمتحدهعربی پیوستند و امارت هفتم موسوم به راسالخیمه نیز در فوریه 1972 به این اتحاد پیوست.