امروزه، بیماری آلزایمر تنها پس از مرگ فرد به طور قطعی قابل تشخیص است. اما تحقیقات جدید امکان تشخیص خیلی زودتر را با یک روش سادهتر و کم تهاجمیتر نشان میدهد: معاینه چشم.
دانشمندان چندین سال است که در حال بررسی چگونگی استفاده از فناوری تصویربرداری مورد استفاده در چشمپزشکی برای اندازهگیری سطوح بیومارکرهای آلزایمر در چشمان ما هستند.
محققان با استفاده از بافتهای چشم انسان و مغز بیماران اهداکننده فوت شده، نمونههایی از اهداکنندگان با عملکرد شناختی طبیعی را با افرادی که در مراحل اولیه بیماری آلزایمر دچار اختلال شناختی خفیف بودند و با افرادی که در مراحل بعدی زوال عقل بیماری آلزایمر داشتند، مقایسه کردند.
شبکیهها برای نشانگرهای التهاب و از دست دادن سلولهای عملکردی و همچنین سطح پروتئینهای مختلف مرتبط با آلزایمر که در بافتهای شبکیه و مغز وجود داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. پروتئینی مازاد به نام بتاآمیلوئید42 در شبکیه افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف و آلزایمر یافت شد که لایههای داخلی و بخشهای محیطی شبکیه بیشترین تجمعات را نشان میدهد.
در افراد مبتلا به آلزایمر، سطوح غیرطبیعی این پروتئین به هم میپیوندند و پلاکهایی را تشکیل میدهند که بین نورونها جمع میشوند و عملکرد طبیعی سلول را مختل میکنند.
همچنین تجمعی از پروتئین بتاآمیلوئید در سلولهای گانگلیونی شبکیه افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف و آلزایمر وجود داشت. سلولهای گانگلیونی به عنوان یک "پل" عمل میکنند که ورودی شبکیه را به مرکز پردازش بینایی در سیستم عصبی مرکزی متصل میکند.
محققان همچنین مولکولها و مسیرهای بیولوژیکی خاصی را پیدا کردند که مسئول التهاب و مرگ سلولی و بافتی در شبکیه چشم افراد مبتلا به این بیماریها هستند.
از آنجایی که این تغییرات با تغییرات در مغز مطابقت دارد و در مراحل اولیه اختلال قابل تشخیص است، ممکن است ما را به تشخیصهای جدید برای بیماری آلزایمر و ابزاری برای ارزیابی اشکال جدید درمان هدایت کند.
با توجه به اینکه زنان بالای 65 سال بیشتر از مردان مبتلا به زوال عقل آلزایمر هستند، باید این تفاوتهای جنسی و خطر احتمالی ابتلا به این بیماری را درک کنیم.
انجمن آلزایمر به اهمیت شناسایی روشهایی با کاربرد آسان، غیرتهاجمی و نسبتا ارزان برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر معتقد است و از حجم قابل توجهی از تحقیقات در این زمینه حمایت کرده است.
برای این منظور، این سازمان کنسرسیوم جهانی استانداردسازی نشانگرهای زیستی را برای استانداردسازی و اعتبارسنجی آزمایشهای نشانگر زیستی برای استفاده در اقدامات بالینی در سراسر جهان ایجاد کرده است.