دورخیز بورس برای قله‌زنی

بازار سهام به‌رغم نوسان‌های شدید رو به بالای خود، با استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاهی همراه شده‌است، به‌طوری‌که در روز چهارشنبه شاخص‌کل بورس تهران با افت و خیزهای قابل‌توجه، در محدوده 2میلیون و 515هزار‌واحدی تثبیت شد. افت 15/ 0درصدی نماگر اصلی بازار سهام، در حالی به‌وقوع پیوست که شاخص هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن با رشد 24/ 1درصدی به بیش از 855هزار واحد رسید. حجم معاملات نیز در دادوستدهای روز چهارشنبه به بیش از 24میلیارد برگه سهم رسید‌که در تاریخ بورس تهران بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه است. علاوه‌بر این، ارزش معاملات نیز به بیش از 15هزار و 200میلیارد‌تومان رسید‌ که از 22 آذر99 بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است. هرچند به عقیده کارشناسان، استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاه شاخص‌کل، دست به‌دست ‌شدن سهام را میان سهامداران به‌همراه دارد و می‌تواند زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌ساز رشد بیشتر نماگر اصلی باشد، اما سهام کم‌‌‌‌‌‌‌‌ریسک و با قیمت مناسب در بازار به‌ندرت یافت شده و خرید در قیمت‌های فعلی توجیه مناسبی ندارد. اثر تحولات بازارهای جهانی بر بورس، با توجه به رشد قیمت دلار، بسیار اندک است، با این حال کاهش نرخ بهره در نیمه دوم سال‌میلادی جاری، می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند عامل دوم صعود بورس باشد.

دست‌به‌دست ‌شدن سهام

بورس تهران آخرین روز هفته را با افت و خیزهایی آغاز کرد. روز دوشنبه نیز فراز و نشیب‌‌‌‌‌‌‌‌های نماگر اصلی بازار سبب شد تا شاخص‌کل نتواند نوسان‌های روزهای گذشته را تکرار کند. دیروز نیز شاخص‌کل بورس در نهایت با افت 3هزار و 600‌واحدی به 2میلیون و 515هزار واحد رسید ‌و همچنان خود را در کانال 2میلیون و 500هزار‌ واحدی نگاه داشت. کارشناسان بازار سرمایه‌بر این عقیده هستند که هرقدر بازار با افت و خیزهایی همراه شده و اصطلاحا بیشتر میان سهامداران دست به‌دست شود، ادامه رشد بازار نیز بهتر و منطقی‌‌‌‌‌‌‌‌تر خواهد بود. حجم معاملات نیز دلیل محکمی برای این موضوع بوده‌است؛ به‌طوری که طی روز گذشته، حجم معاملات بیش از 24میلیارد سهم بوده که در تاریخ بورس تهران بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است. علاوه‌بر این، حجم معاملات روز شنبه نیز بیش از 23میلیارد برگه سهم بوده‌است. آخرین رکورد حجم معاملات در آذر99 و 22میلیارد سهم بوده‌است. به باور کارشناسان هنوز سرمایه‌های خرد وارد بازار نشده و عموم مردم هنوز به سمت بازار سهام جذب نشده‌‌اند؛ این در حالی است که قیمت سهام، بسیار بالا بوده و توصیه بزرگان بازار بر احتیاط بیشتر در سرمایه‌گذاری در بورس است.

تحولات بازارهای جهانی

آمارهای اقتصادی منتشرشده در اقتصادهای بزرگ به‌ویژه چین، نشان می‌دهد که روند رشد اقتصادی کشور چین بسیار ضعیف‌‌‌‌‌‌‌‌تر از انتظارات بوده و همین امر می‌تواند سبب شود تا قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌ها درجهان رو به کاهش باشد، به‌طوری‌که قیمت عمده دارایی‌های پایه در چند هفته اخیر روندی کاهشی به خود گرفته و انتظار می‌رود این روند نزولی با جلسه فدرال‌رزرو برای تعیین نرخ بهره تداوم یابد. این جلسه، در روز چهارشنبه برگزار شده و نتایج آن می‌تواند بر قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌ها اثرات مهمی را برجای بگذارد. بیشتر کارشناسان اقتصادی دنیا بر این عقیده هستند که احتمالا بانک‌مرکزی آمریکا نرخ بهره را به اندازه 25/ 0واحد افزایش داده و این افزایش می‌تواند مانع از رشد قیمت‌ها شود. هرچند به عقیده کارشناسان، این آخرین افزایش نرخ بهره توسط بانک‌مرکزی آمریکا بوده و احتمالا با توجه به رکود شدید اقتصادی در کشورهای بزرگ دنیا و ورشکستگی پی‌‌‌‌‌‌‌‌درپی بانک‌های آمریکایی، انتظار می‌رود در جلسات بعدی روند نرخ بهره معکوس شده و کاهش یابد. علاوه‌بر این، پیش‌بینی‌های موسسات بزرگ اقتصادی در دنیا از قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز به‌شدت کاهش یافته‌است، اما برآیند برآوردها نشان می‌دهد قیمت‌ها در ادامه سال‌2023 تغییر چندانی نداشته و احتمالا در مناطق تعادلی فعلی باقی‌بماند. هرچند تاثیر بازارهای جهانی، بر روند تولید و فروش شرکت‌های بورسی در ایران تاثیرگذار است، اما در صورتی‌که قیمت‌ها در ادامه سال‌میلادی در همین محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌ها باقی‌بماند، خطری از جانب بازارهای جهانی بازار سرمایه را تهدید نمی‌کند و این موضوع، کاملا در رشد نماگر اصلی بازار مشهود است. در حال‌حاضر متغیری بااهمیت‌‌‌‌‌‌‌‌تر از انتظارات تورمی و اثر آن بر قیمت دلار بر آینده آن، تاثیرگذار نیست.

رکورد‌زنی حجم معاملات بورس

آمار معاملات بازار سهام در روز چهارشنبه نشان می‌دهد که حجم معاملات طی روزهای شنبه و چهارشنبه رکوردهای عجیبی را خلق کرده و به ترتیب به بیش از 23میلیارد برگه سهم و 24میلیارد برگه سهم، رسیده‌است. این میزان از حجم معاملات در تاریخ بازار سرمایه بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است. آخرین رکورد حجم معاملات در آذر99 و به میزان 22میلیارد برگه سهم بوده‌است. این امر نشان می‌دهد که افت و خیزهای شاخص‌کل در روز معاملاتی گذشته حاصل دست به‌دست‌شدن سهام میان سهامداران و معامله‌گران بازار بوده‌است که خود این موضوع می‌تواند یک امتیاز مثبت برای افزایش احتمال صعود شاخص بورس تهران باشد. علاوه‌بر این، ارزش معاملات نیز به بیش از 15هزار و 200میلیارد‌تومان رسیده که از 22 آذر 99 بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است. علاوه‌بر این،‌ هزار و 391میلیارد ‌تومان سرمایه حقیقی وارد بازار سرمایه شده‌است. ورود پول‌های بالا در استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های شاخص، احتمالا می‌تواند نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای بر تداوم روند فعلی شاخص‌کل باشد. گروه خودرو و ساخت قطعات، با ورود بیش از ‌هزار‌میلیارد‌تومان پول، بخش بزرگی از سرمایه حقیقی را به خود جذب کرده‌است. زمزمه‌‌‌‌‌‌‌‌هایی درخصوص عرضه دوباره خودرو در بورس‌کالا از مسوولان اقتصادی کشور شنیده می‌شود که به عقیده کارشناسان احتمال بهبود بازار خودرو را افزایش داده‌است. بیشترین خروج پول نیز از گروه فلزات اساسی بوده‌است. تحولات منفی بازارهای جهانی و عرضه بالای محصولات فولادی در بورس‌کالا سبب‌شده‌است تا این صنعت بازدهی پایین‌تر از انتظار را نصیب سهامداران خود کند.

واگرایی شاخص‌کل و شاخص هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن

با شروع روند صعودی بازار از اوایل اسفند سال‌گذشته، بازار با استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های اندک و به‌صورت عمده یک‌روزه همراه بوده‌است، اما در این استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاه، شاخص هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن همواره رشد خوبی را تجربه کرده‌است، به‌طوری‌که این نماگر بازار طی روز چهارشنبه، با رشد 10هزار و 400واحدی به 855هزار و 887 واحد رسید. این واگرایی هم می‌تواند نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای رشد شاخص‌کل به‌واسطه دست به‌دست‌شدن سهام شاخصی میان سهامداران باشد و هم می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند‌ به دلیل عدم‌بازگشت کامل اعتماد به بازار باشد، چراکه با کوچک‌ترین خبر منفی و تصمیمات یک‌‌‌‌‌‌‌‌شبه اهالی بازار صف‌نشین بورسی و فروشنده خواهند بود. علاوه‌بر این، همچنان ریسک سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز بسیار بالا بوده و با توجه به اینکه هنوز تاثیر ارز 28هزار و 500تومانی برای برخی از پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌‌ها مشخص نیست و نرخ خوراک پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز به‌طور رسمی تعیین نشده‌است، تمایل به سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز به‌خصوص سهام دلاری کم‌‌‌‌‌‌‌‌تر شده و معامله‌گران بازار را به سهام کم‌‌‌‌‌‌‌‌ریسک و‌ ریالی بازار علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌مند کرده‌است.

بهار سبز در انتظار بورس

در حال‌حاضر، تمام متغیرهای اقتصادی به نفع بازار سرمایه بوده و انتظار می‌رود، نماگر اصلی بازار سهام تارگت‌‌‌‌‌‌‌‌های بالاتری را طی روزهای آینده به خود ببیند. تاز زمانی‌که خطر سیاسی و اقتصادی به‌خصوص در داخل کشور، بازار سرمایه را تهدید نکند، این روند نیز ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌دار خواهد بود. همچنین طی روزهای آینده بورس تهران می‌تواند شاهد ورود سرمایه حقیقی خرد بیشتری به بازار باشد که می‌تواند به رشد بازار سهام کمک شایانی بکند، اما نکته قابل‌توجه این است که با توجه به رشد افسارگسیخته بازار سهام و توقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاه آن در مسیر طی شده، سهام کم‌‌‌‌‌‌‌‌ریسک و جذاب در بازار بسیار کمتر یافت می‌شود، از این‌رو برای عدم‌تکرار اتفاقات گذشته احتیاط بیشتر لازم خواهد بود. به لحاظ بنیادی نیز با توجه به P/ E بالایی که در تابلوی نمادهای مختلف به چشم می‌خورد و P/ Eآینده‌نگر نیز عدد بسیار بزرگی است، سهام بنیادی نیز به‌ندرت یافت می‌شود، با این حال توصیه اغلب کارشناسان بر نگهداری سهام تا رسیدن به تارگت‌‌‌‌‌‌‌‌ها و مقاومت‌‌‌‌‌‌‌‌های پیش‌روست.