عصر ایران - زمانی که در مورد "علائم HIV" صحبت می کنیم، عموما به علائمی توجه داریم که به زودی (طی 2 تا 6 هفته) پس از آلوده شدن فرد به HIV ظاهر می شوند (بر خلاف علائم دیررس ایدز که ممکن است سال ها طول بکشد تا هر یک از آنها تظاهر یابند).
گفتنی است که این علائم نتیجه پاسخ ایمنی بدن به عفونت HIV است، نه خود عفونت. به همین دلیل است که گاها علائم مشابه یا حتی یکسان متعددی با سایر عفونت ها دیده می شود. این وضعیت همچنین تحت عنوان سندرم حاد-رتروویروسی (ARS، ARVS)، بیماری HIV اولیه حاد و سندرم حاد HIV نیز شناخته می شود.
غالبا نخستین علائم HIV به واسطه واکنش سیستم ایمنی بدن به ویروس رخ می دهند و به همین علت است که می تواند با بسیاری از عفونت های دیگر علائم مشابه ایجاد کند. تمامی نکاتی که در ادامه اشاره می شوند، از طریق وب سایت مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند.
علائم اولیه عفونت HIV چیست؟
از آن جایی که تمام بدن برای مبارزه با ویروس به نوعی بسیج می شوند، مواجهه با علائم مختلفی که بر تمام ارگان های بدن تاثیر می گذارند، به هیچ وجه تعجب آور نیست.
- عمومی: تب، تعریق، بی حالی، تورم غدد لنفاوی، کاهش وزن، گلودرد
- پوستی: راش، زخم
- دستگاه گوارش: حالت تهوع، اسهال، از دست دادن اشتها
- عصبی: سردرد
- عضلانی-اسکلتی: دردهای عضلانی و مفصلی
گفتنی است که همه بیماران تمام این نشانه ها را بروز نمی دهند. علائم مذکور می توانند به گونه متفاوتی در هر فرد خود را نشان دهند اما به طور کلی شایع ترین علائم عبارت اند از تب، گلودرد، بثورات پوستی و تورم غدد لنفاوی. لازم به ذکر است که تنها 40 تا 70 درصد از افراد آلوده به HIV علائم ARS را بروز می دهند.
چه کسانی علائم HIV ARS را از خود نشان؟
تخمین زده می شود که بین 50٪ تا 90٪ (برخی می گویند 40٪ تا 70٪) افرادی که به HIV آلوده شده اند به HIV ARS نیز مبتلا می شوند. همچنین هیچ راهی برای پیش بینی اینکه چه کسی ARS را نشان می دهد و چه کسی آن را بروز نخواهد داد، وجود ندارد.
علائم HIV چه زمانی ظاهر می شوند و چه مدت طول می کشند؟
علائم HIV می توانند در هر بازه زمانی بین 2 تا 6 هفته پس از عفونت ظاهر شوند. در اکثر افرادی که این علائم بروز یافته اند، فاصله زمانی 3 هفته ای گزارش شده است.
علائم به طور متوسط حداقل 2 هفته طول می کشند، اما مشخص شده است که تا 10 هفته نیز پتانسیل استمرار دارند.
"شبیه آنفلوانزا" نه "شبیه سرماخوردگی"
علائم HIV ARS اغلب به صورت "شبه آنفلوانزا" توصیف می شوند. با این حال بسیاری از مردم تصور می کنند که ابتلا به آنفلوانزا همان سرماخوردگی است و این موضوع باعث سردرگمی زیادی شده است. برای مثال آبریزش بینی، گلودرد یا سرفه خفیف علائم جزئی سرماخوردگی هستند و نه آنفلوانزا.
اغلب در آنفلوانزا با تب بالا و مداوم رو به رو هستیم، بدن درد شدیدی وجود دارد و بیمار به معنای واقعی کلمه نمی تواند از رختخواب بلند شود. اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم، ARS بیشتر شبیه به مونونوکلئوز توصیف می شود.
به هر ترتیب اگر علائم اولیه شروع شوند، انتظار می رود چیزی بیش از یک درگیری ساده گلو و تب خفیف باشند.
راش HIV ARS
این نشانه تبدیل به بزرگترین منبع نگرانی برای بسیاری از افراد شده است، به طوری که گاها حتی با مشاهده یک راش کوچک نیز سراسیمه می شوند.
بثورات HIV معمولا 2 تا 3 روز پس از شروع تب ظاهر می شوند و حداقل 2 هفته برقرار خواهند بود. این راش بسیار شبیه سرخک است و از ماکول ها و پاپول هایی به قطر یک سانتی متر تشکیل شده است که به رنگ صورتی تا قرمز دیده می شوند. هر ضایعه مجزا باقی می ماند و هیچ یک از آنها به هم متصل نمی شوند. ضایعات پوستی کاملا شایع است و همیشه (100٪ موارد) قسمت فوقانی قفسه سینه و یقه را درگیر می کنند. علاوه بر این معمولا (60٪ تا 40٪ موارد) صورت، بازوها، پوست سر، ران ها و کف دست ها را هم به ترتیب نزولی (درصد کمتر) مبتلا می سازند.
تب HIV ARS
افرادی وجود دارند که دمای بدن خود را هر ساعت اندازه گیری می کنند و اگر با عدد 37.1 رو به رو شوند سریعا دچار وحشت می شوند، زیرا در جایی خوانده اند که دمای طبیعی بدن 36.9 درجه سانتی گراد است. از این رو نه تنها تب دارند، بلکه مبتلا به HIV نیز هستند! تعریف منطقی برای این وضعیت چیزی نیست جز پارانویا.
تب HIV ARS بالا است، معمولا بالای 38.5 درجه سانتیگراد زمانی که از گوش گرفته می شود. تب HIV ARS همچنین طولانی است و غالبا حداقل 2 هفته طول می کشد. این شرایط به طور معمول با علائم دیگری مانند بی حالی، ضعف، دردهای عضلانی و مفصلی نیز همراه است.
گره های لنفاوی HIV ARS
این موضوع یکی دیگر از منابع عظیم نگرانی است. در سراسر دنیا بیمارانی هستند که دست از لمس گردن خود بر نمی دارند و صرفا کافیست تا یک غده لنفاوی معمولی را زیر انگشتان خود احساس کنند.
اول از همه، ما می توانیم غدد لنفاوی طبیعی غیر بزرگ شده را به خصوص در افراد لاغر به راحتی احساس کنیم. بنابراین توانایی لمس یک غده لنفاوی به معنای بزرگ شدن آن نیست. غدد لنفاوی بزرگ شده حدود 1 سانتی متر قطر دارند. در HIV ARS، معمولا تعداد زیادی از این غدد لنفاوی در گردن، کشاله ران و زیر بغل وجود دارند و حساس هستند (یعنی لمس کردن آنها با احساس درد همراه است).
گلودرد و زخم دهان HIV ARS
گلودرد مرتبط با HIV ARS بسیار ناخوشایند است. این وضعیت تنها یک ناراحتی محدود در گلو یا احساس نیاز به صاف کردن گلو نیست. اگر پیش تر گلودرد استرپتوکوکی را تجربه کرده باشید، با احساسی مشابه رو به رو خواهید شد.
این گلودرد معمولا به عنوان یک لوزه اگزوداتیو توصیف می شود. به عبارت دیگر بیمار قادر به مشاهده ماده چرک مانند سفید یا زرد روی لوزه های خود خواهد بود. لوزه ها نیز قرمز و متورم خواهند شد. در حدود 20 درصد مواقع، زخم هایی به شکل گرد تا بیضی به قطر 5 تا 10 میلی متر با پایه سفید و هاله قرمز در داخل لثه، لوزه ها یا سقف دهان ایجاد می شوند.
گفتنی است که اضطراب اغلب باعث سفت شدن ماهیچه های اطراف گلو و منجر به ناراحتی در این ناحیه می شود. این حالت HIV نیست.
چه بیماری های دیگری علائم مشابه باHIV ARS دارند؟
اول از همه، آنفلونزا نه سرماخوردگی.HIV ARS همچنین علائم مونونوکلئوز عفونی را تقلید می کند. نشانه های HIV ARS در عین حال می توانند با عفونت حاد هپاتیت A یا B، عفونت پاروویروس، عفونت سیتومگالوویروس و توکسوپلاسموز اشتباه گرفته شوند. البته باید به این لیست سرخک آلمانی را نیز اضافه کرد.
جمعبندی
تنها راه برای اطمینان از اینکه آیا به HIV آلوده هستید یا خیر، انجام آزمایش است. تا زمانی که این کار انجام نشده، سعی کنید نگران علائم خود نباشید.
اما چه زمانی باید نگران وضعیت خود باشیم و به پزشک مراجعه کنیم:
- طی 2 تا 6 هفته گذشته در معرض خطر بالا قرار داشته اید
- تب بالای 38.5 درجه سانتی گراد دارید که از بین نمی رود
- چندین لکه قرمز کوچک دیده اید که صورت، گردن و بالای سینه را پوشانده اند
- تجربه یک گلودرد به شدت دردناک با زخم در دهان دارید
- ابتلا به بیماری های مقاربتی دیگر مانند سوزاک یا کلامیدیا در شما تایید شده است