شگفت‌انگیزترین دهانه‌های برخوردی روی زمین

دهانه‌های برخوردی زمان شکل می‌گیرد که یک شهاب‌سنگ یا دنباله‌دار به یک سیاره یا ماه برخورد کند. تمام اجرام آسمانی منظومه شمسی در طول تاریخ به‌شدت توسط شهاب‌سنگ‌ها بمباران شدند و این بمباران به‌وضوح در سطوح ماه، مریخ و عطارد قابل مشاهده است. در زمین نیز دهانه‌های برخوردی متعددی وجود دارند که برخی از آن‌ها بر اثر فرسایش محو شده‌اند. با این حال، همچنان دهانه‌های برخوردی قابل مشاهده‌ای وجود دارند که در ادامه به معرفی شگفت‌انگیزترین آن‌ها می‌پردازیم. همراه با ما باشید.

11. دهانه روتر کم

Roter Kamm Crater

دهانه روتر کم (Roter Kamm Crater) در صحرای نامیب واقع شده و در حدود 2.5 کیلومتر قطر دارد و عمق آن به بیش از 130 متر می‌رسد. این دهانه توسط شهاب‌سنگی به اندازه یک وسیله نقلیه بزرگ در حدود 3.7 میلیون سال پیش شکل گرفته است. این دهانه به‌وضوح قابل مشاهده است اما کف آن توسط رسوبات شنی به ضخامت حداقل 100 متر پوشیده شده است. این دهانه در ترکیب با رنگ نارنجی مایل به قرمز صحرای نامیب همانند سطح مریخ به نظر می‌رسد.

10. دهانه کالی

Kaali Crater

دهانه کالی (Kaali Crater) توسط شهاب‌سنگی که بین قرن چهارم و هشتم قبل از میلاد به زمین رسیده بود، ایجاد شده است. در ارتفاع حدود 5 تا 10 کیلومتری از سطح زمین، این شهاب‌سنگ تکه‌تکه شد و سپس به زمین برخورد کرد. بزرگترین دهانه آن نیز حدود 110 متر عرض و 22 متر عمق دارد. در شعاع 1 کیلومتری از دهانه اصلی آن نیز 8 دهانه کوچک‌تر قرار دارند که در طی این بمباران ایجاد شدند. به‌احتمال بسیار زیاد،‌کل جنگل جزیره سارما در استونی در نتیجه این برخورد سوختند.

9. دهانه تنومر

Tenoumer Crater

دهانه تنومر (Tenoumer Crater) تقریباً یک دایره کامل است و 1.9 کیلومتر عرض دارد و ارتفاع آن به 100 متر نیز می‌رسد. این دهانه در صحرای غربی بیابان صحرا (Sahara Desert) در موریتانی واقع شده است. مدت‌ها زمین‌شناسان درباره علت شکل‌گیری این دهانه بحث می‌کردند و برخی از آن‌ها دلیل آن را آتشفشان می‌دانستند. اما بررسی دقیق‌تر نشان داد که این دهانه در اثر برخورد شهاب‌سنگ در حدود 10000 تا 30000 سال پیش ایجاد شده است.

8. دریاچه دهانه لونار

Lonar Crater Lake

دریاچه دهانه لونار (Lonar Crater Lake) در حدود 50000 سال پیش و با برخورد یک شهاب‌سنگ شکل گرفته است. این دریاچه آب شور قطر متوسط 1.2 کیلومتر و حدود 137 متر عمق دارد. معابد متعددی در اطراف این دریاچه قرار گرفته‌اند که بیشتر آن‌ها ویران شده‌اند، البته به جز معبد دایتیاسودان در مرکز شهر لونار که به افتخار پیروزی ویشنو بر لوناسور غول‌پیکر ساخته شده است. گشت‌وگذار در اینجا می‌تواند بسیار سرگرم‌کننده و جذاب باشد.

7. دهانه مونتوراکی

Monturaqui Crater

دهانه مونتوراکی (Monturaqui Crater) در جنوب سالار د آتاکاما در شیلی واقع شده است. ابعاد کنونی این دهانه تقریباً 460 متر قطر در 34 متر عمق است. این دهانه احتمالاً یک میلیون سال پیش شکل گرفته باشد و به دلیل شرایط خشک این منطقه، حاشیه‌های این دهانه همچنان به طور قابل‌توجهی قابل مشاهده هستند. از نظر اندازه و مورفولوژی، دهانه مونتوراکی شباهت‌های زیادی به دهانه بونویل در مریخ دارد.

6. دهانه گوسس بلاف

Gosses Bluff Crater

دهانه گوسس بلاف (Gosses Bluff Crater) در نزدیکی مرکز استرالیا قرار گرفته و بر اثر برخورد یک شهاب‌سنگ یا دنباله‌دار در حدود 142 میلیون سال پیش شکل گرفته است. این دهانه فرسایش یافته 6 کیلومتر وسعت دارد اما در زمان برخورد حدود 22 کیلومتر قطر داشته است. این مکان برای مردم بومی به نام تنورالا شناخته می‌شود و مکانی مقدس است.

5. دهانه تسواینگ

Tswaing Crater

دهانه تسواینگ (Tswaing Crater) توسط شهاب‌سنگی به قطر 30 تا 50 متر ایجاد شده که حدود 220000 سال پیش به زمین برخورد کرده است. در مرکز دهانه یک دریاچه کوچک وجود دارد که توسط چشمه و آب باران پر شده است. ابزار سنگی مربوط به عصر حجر نشان می‌دهد که این دهانه به طور مرتب توسط مردم برای شکار و جمع‌آوری نمک مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

4. دهانه پینگولویت

Pingualuit Crater

دهانه پینگولویت توسط برخورد شهاب‌سنگ در حدود 1.4 میلیون سال پیش شکل گرفته و نیرویی همانند 8500 بمب اتمی هیروشیما داشته است. این دهانه به قطر 3.44 کیلومتر حدود 160 متر نسبت به مناطق اطرافش ارتفاع دارد و عمق آن نیز به 400 متر می‌رسد. دریاچه‌ای در مرکز این دهانه وجود دارد که عمق 270 متری دارد و برخی از پاک‌ترین و خالص‌ترین آب‌های جهان را درون خودش جای داده است. این دهانه هیچ ورودی یا خروجی ندارد و آب دریاچه از باران و برف تأمین می‌شود.

3. دهانه آمگوید

Amguid Crater

دهانه آمگوید (Amguid Crater) یک دهانه نسبتاً جوان است که در نتیجه برخورد شهاب‌سنگی در حدود 100000 سال پیش شکل گرفته و در منطقه‌ای دور افتاده در جنوب غربی الجزایر قرار دارد. دهانه برخوردی شهاب‌سنگ کاملاً دایره‌ای است و قطر 450 متری و عمق 30 متری دارد. قسمت‌های لبه را بلوک‎‌های ماسه‌سنگی به قطر چند متر پوشانده‌اند و این در حالی است مرکز دهانه مسطح است و توسط سیلت‌های بادی متراکم پر شده است.

2. دهانه ولف کریک

Wolfe Creek Crater

دهانه ولف کریک (Wolfe Creek Crater) در استرالیا توسط شهاب‌سنگی شکل گرفته که حدود 300000 سال پیش به زمین برخورد کرده است. این شهاب‌سنگ جرمی حدود 50000 تن داشت و دهانه‌ای به قطر حدود 875 متری را بر جای گذاشت. دهانه در روزهای ابتدایی حدود 120 متر عمق داشته اما پس از گذشت سال‌های بسیار زیاد و پر شدن آن توسط باد، امروزه عمق دهانه 60 متر است و لبه آن نیز 25 متر بالاتر از سطح زمین صاف اطرافش قرار دارد.

1. دهانه بارینگر

Barringer Crater

دهانه بارینگر (Barringer Crater) بهترین و شناخته‌شده‌ترین دهانه برخوردی روی زمین است. این دهانه به نام دنیل بارینگر نام‌گذاری شده، کسی که برای اولین بار پیشنهاد داد که این دهانه توسط برخورد شهاب‌سنگ شکل گرفته است. این دهانه همچنان به‌صورت خصوصی تحت مالکیت خانواده وی است و به‌عنوان دهانه شهاب‌سنگی یا دهانه آریزونا نیز شهرت دارد. این دهانه 1200 متر قطر و 170 متر عمق دارد و لبه‌های آن نیز 45 متر بالاتر از زمین‌های اطراف است.