ماهان شبکه ایرانیان

بخش خصوصی در دو گزارش جداگانه تجارت عربستان را بررسی کرد

راهبرد اشتباه در تجارت تهران- ریاض

شماره روزنامه: ۵۷۳۷ تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۳/۴ ...

تراز تجاری دو کشور ایران و عربستان در بیشتر سال‌ها به طرف ایران مثبت بوده است؛ یعنی صادرکنندگان ایرانی توانسته‌‌‌‌‌اند صادرات بیشتری نسبت به واردات از عربستان رقم بزنند. این گزاره‌‌‌‌‌ای است که در گزارش تجارت خارجی عربستان معاونت بررسی‌های اتاق تهران منتشر شده‌است. براساس این گزارش، عربستان در سال‌های اخیر تغییرات زیادی در چارچوب نهادی سیاست تجاری خود ایجاد‌کرده‌است. بر اساس آمار منتشرشده توسط بانک جهانی صادرات کالا و خدمات عربستان در سال‌2021 به ارزش 8/ 289‌میلیارد دلار و واردات آن 9/ 202میلیارد دلار بوده‌است. حجم کل تجارت این کشور در این سال‌ برابر با 7/ 492‌میلیارد دلار و تراز تجاری آن 9/ 86‌میلیارد دلار بوده‌است. در سال‌2021 بزرگ‌ترین اقلام صادراتی عربستان‌سعودی نفت‌خام به ارزش 138‌میلیارد دلار، نفت تصفیه‌شده‌ به ارزش 9/ 35‌میلیارد دلار، پلیمرهای اتیلن به ارزش 5/ 12‌میلیارد دلار، پلیمرهای پروپیلن به ارزش 13/ 7‌میلیارد دلار و الکل‌های غیر‌حلقوی به ارزش 39/ 5میلیارد دلار هستند. مهم‌ترین مقاصد صادراتی نیز کشورهای چین، هند، کره‌جنوبی و امارات‌متحده‌عربی بوده‌اند.

بر اساس آمار جهانی تجارت ایران و عربستان در بیشینه مقدار خود در سال‌2006 به رقم 851‌میلیون دلار بالغ می‌شود. مرکز پژوهش‌های اتاق نیز در گزارشی عنوان کرده‌است که ایران و عربستان‌سعودی در شرایطی روابط خود را به‌‌‌‌‌صورت حداقلی از سر می‌گیرند که منطقه و جهان دچار تغییرات فزاینده‌ای است و دو کشور نیز نسبت به نیات یکدیگر اعتماد کافی ندارند. اگر روابط کشورها را به چهار مرحله تعامل، تفاهم، همکاری راهبردی و اتحاد تقسیم کنیم، ایران و عربستان‌سعودی تازه پس از دوره طولانی رقابت حداکثری راهبردی، وارد دوره تعامل شده‌اند. اگر مرحله تعامل به‌‌‌‌‌صورت موفقیت‌آمیزی اجرایی شود، دو کشور وارد مرحله تفاهم خواهند شد، مرحله‌‌‌‌‌ای که زمینه‌‌‌‌‌ساز همکاری‌های راهبردی و باثبات می‌شود. در چنین فضایی بدیهی است که بر سر تدوین بهترین راهبرد برای پیشبرد روابط اقتصادی دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد، اما منفی‌ترین راهبرد «زود و زیاد» خواستن است. بدان معنا که طرف ایرانی در کوتاه‌‌‌‌‌مدت انتظار نتایج کلانی داشته باشد و بر مبنای ذهنیات خود پیشنهادهایی برای رسیدن به منافع حداکثری در کوتاه‌ترین زمان ممکن تدوین کند.

این مسیر می‌تواند روند احیای روابط اقتصادی دو کشور را تخریب کند. بعد از سال‌2015 که تجارت دو کشور به میزان 330‌میلیون دلار رسیده بود، مبادلات دو کشور تقریبا قطع بوده‌است. از ایران 31‌هزار‌تن کالا به ارزش 7/ 14میلیون دلار در سال‌1401 به عربستان صادر‌ شده‌است. آمار منتشرشده توسط گمرک ایران بیانگر آن است که در سال‌1387 که یکی از سال‌های رونق تجارت دو کشور بوده‌است، اتیلن، آمونیاک، اتیلن‌گلیکول، اکسیدها و هیدراکسیدهای مولیبدن، اجزا و قطعات توربین‌های گازی، اکلیل‌بنزن خطی، اشیا سر میز و اشیا آشپزخانه مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به عربستان بوده‌اند. اجزا و قطعات توربین‌های گازی R. B. D پالم‌اولئین، اجزا و قطعات هواپیما یا هلی‌کوپتر عمده‌ترین اقلام وارداتی ایران از عربستان بوده‌اند.

در سال‌1393 نیز که یکی از آخرین سال‌های برقراری تجارت بین دو کشور بوده‌است، محصولات آهن‌اسفنجی، شمش از آهن و فولاد غیر‌ممزوج، انواع زعفران در بسته‌بندی‌های 30-10‌گرم آماده برای خرده‌فروشی مهم‌ترین اقلام صادراتی از ایران به عربستان بوده‌است. اطلاعات مربوط به تجارت از منظر ارزش صادرات و واردات، حجم تجارت و تراز تجاری و همچنین 5 کالای برتر صادراتی و وارداتی بر اساس دسته‌بندی مرکز آمار این کشور برای کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، سایر کشورهای عربی، کشورهای اسلامی آسیایی آفریقایی، استرالیا و اقیانوسیه، آمریکای‌شمالی، آمریکای‌جنوبی، کشورهای اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی غیر‌اتحادیه اروپا و نهایتا سایر کشورها آورده شده‌است و این اطلاعات به مسوولان دیپلماسی اقتصادی و فعالان اقتصادی برای هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی فعالیت‌های اقتصادی در قالب تجارت و ترانزیت با کشور عربستان کمک می‌کند.

دیپلماسی تجاری عربستان

اهداف سیاست تجاری عربستان‌سعودی در راستای چشم‌انداز 2030 تعریف شده‌اند و در سال‌های اخیر، تغییرات قابل‌توجهی در چارچوب نهادی تدوین و اجرای سیاست تجاری عربستان‌سعودی رخ‌داد. در این راستا اداره تجارت خارجی (GAFT) در ژانویه 2019 به‌عنوان یک نهاد عمومی جداگانه تاسیس شد تا کلیه مسوولیت‌های مربوط به تجارت خارجی را که پیش از این توسط وزارت بازرگانی انجام می‌شد بر عهده بگیرد. این نهاد در حال‌حاضر مسوول تمام امور مربوط به سیاست تجاری از جمله مذاکره در مورد‌توافق‌نامه‌های تجاری بین‌المللی، اطمینان از پایبندی عربستان‌سعودی به تعهدات خود در سازمان تجارت‌جهانی و نمایندگی پادشاهی در سازمان تجارت‌جهانی و سایر سازمان‌های اقتصادی بین‌المللی است.

در تدوین سیاست تجاری، نهاد تجارت خارجی با وزارتخانه‌ها و آژانس‌های مربوطه هماهنگ می‌شود و بخش‌خصوصی و اتاق‌های عربستان که شامل 28 اتاق بازرگانی و صنعت است به نمایندگی از بخش‌ها و مناطق مختلف در سراسر کشور، در تدوین سیاست تجاری با GAFT مشارکت می‌کنند. عربستان در راستای پیشبرد دیپلماسی اقتصادی خود در سال‌های اخیر کوشیده تا ساختارهای سخت و نرم تسهیل‌کننده تجارت خارجی را توسعه بخشد. این کشور در حوزه رویه‌های گمرکی در سال‌های اخیر اصلاحات مهمی را صورت داده‌است، به‌ویژه زمان و هزینه واردات به عربستان‌سعودی و صادرات از این کشور نسبت به میانگین منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا کمتر شده‌است که تحولی قابل‌توجه نسبت به گذشته در رویه‌های گمرکی عربستان محسوب می‌شود.

به لحاظ اعمال تعرفه‌ها بر واردات عربستان به‌عنوان عضو سازمان تجارت‌جهانی و عضوی از موافقت‌نامه تجارت آزاد کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در قالب قواعد این نهادها نرخ‌های تعرفه را اعمال می‌کند. تعرفه‌های ترجیحی به کشورهایی اعطا می‌شود که عربستان‌سعودی با آنها موافقت‌نامه تجارت آزاد دارد. به استثنای واردات الکل، گوشت خوک و محصولات مرتبط با گوشت خوک که به دلیل حرمت آنها در اسلام ممنوع شده‌اند، واردات از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و اعضای منطقه آزاد پان‌عرب بدون عوارض گمرکی صورت می‌گیرد. به‌علاوه عربستان‌سعودی از صادرات کشورهای توسعه‌نیافته به بازار این کشور عوارضی دریافت نمی‌کند.

کارنامه تجارت خارجی عربستان‌سعودی

 بر اساس آمار منتشرشده توسط بانک جهانی صادرات کالا و خدمات عربستان در سال‌2021 به ارزش 8/ 289میلیارد دلار و واردات آن 9/ 202‌میلیارد دلار بوده‌است. حجم کل تجارت این کشور در این سال‌ برابر با 7/ 492‌میلیارد دلار و تراز تجاری آن 9/ 86میلیارد دلار بوده‌است. در صادرات سهم کالا 88 درصد و خدمات 12‌درصد بوده‌است. در واردات سهم کالا 82‌درصد و خدمات 18‌درصد است.  در سال‌2021 بزرگ‌ترین اقلام صادراتی عربستان‌سعودی نفت‌خام به ارزش 138‌میلیارد دلار، نفت تصفیه‌شده به ارزش 9/ 35‌میلیارد دلار، پلیمرهای اتیلن به ارزش 135‌میلیارد دلار، پلیمرهای پروپیلن 13/ 7‌میلیارد دلار و الکل‌های غیر‌حلقوی به ارزش 39/ 5‌میلیارد دلار هستند.مهم‌ترین مقاصد صادراتی نیز کشورهای چین (7/ 48میلیارد دلار)، هند (6/ 25میلیارد دلار)، ژاپن (1/ 24میلیارد دلار)، کره‌جنوبی (5/ 21‌میلیارد دلار) و امارات‌متحده‌عربی (14میلیارد دلار) بوده‌است.

در این سال ‌عربستان‌سعودی بزرگ‌ترین صادر‌کننده نفت‌خام به ارزش 138میلیارد دلار، پلیمرهای پروپیلن به ارزش 13/ 7‌میلیارد دلار، الکل‌های غیر‌حلقوی به ارزش 39/ 5‌میلیارد دلار، سایر کشتی‌های دریایی به ارزش 924‌میلیون دلار و قایق‌های یدک‌کش به ارزش 920‌میلیون دلار در جهان بوده‌است. بیشترین واردات عربستان‌سعودی در سال‌2021 شامل خودرو به ارزش 1/ 12میلیارد دلار، نفت تصفیه‌شده به ارزش 43/ 7میلیارد دلار، تجهیزات پخش به ارزش 29/ 4میلیارد دلار، طلا به ارزش 65/ 3‌میلیارد دلار و داروهای بسته‌بندی شده به ارزش 13/ 3میلیارد دلار است.  چین (7‌/ 48 میلیارد دلار)، امارات‌متحده‌عربی (3/ 22‌میلیارد دلار)، ایالات‌متحده (6/ 11میلیارد دلار)، هند (69/ 8میلیارد دلار) و آلمان (42/ 6میلیارد دلار) بیشترین صادرات را به عربستان در سال‌2021 داشته‌اند.  اطلاعات تجارت خارجی این کشور شامل ارزش صادرات واردات، حجم کل تجارت و تراز تجاری آن بین سال‌های 1968 الی 2021 در ادامه آورده شده‌است. تراز تجاری این کشور در بیشتر سال‌ها مثبت بوده‌است.

تجارت ایران و عربستان

براساس گزارشی از مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، روابط ایران و عربستان‌سعودی همواره تحت‌تاثیر رقابت راهبردی متحول شده‌است. در یک دهه اخیر رقابت راهبردی دو کشور چنان شدید بود که به قطع روابط رسمی منجر شد و دو کشور مدت زیادی در وضعیت عدم‌ارتباط قرار داشتند. اکنون نیز تغییر در محاسبات ژئوپلیتیکی دو کشور و نقش‌آفرینی مدیریتی چین به‌عنوان قدرتی بزرگ، این رابطه را در مسیر احیا قرار داده‌است. دو کشور در مرحله تعامل قرار دارند. در این مرحله در سطح دولت اقدام بهینه، تدوین نقشه‌راه روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور است. توجه به این نکته ضرورت دارد که به لحاظ ساختاری و با توجه به تسلط دولت بر اقتصادهای دو کشور، سیاست و به‌معنای دقیق‌تر ملاحظات ژئوپلیتیک تا آینده‌‌‌‌‌ای میان‌مدت متغیر تعیین‌‌‌‌‌کننده در شکل‌دهی به این روابط خواهد بود، بنابراین نقشه‌راه اقتصادی ضرورتا باید در راستای نقشه‌راه سیاسی و تنیده در آن طراحی شود تا همکاری‌های آینده پایدار بماند.

تدوین این نقشه بی‌‌‌‌‌شک باید به‌‌‌‌‌صورت مشترک انجام شود. ذهنیات و ایده‌هایی که در فضای کنونی ایران مطرح می‌شود عمدتا با سکوت طرف عربستانی مواجه است. این ایده‌‌‌‌‌ها در فرآیند تدوین نقشه‌راه باید به بحث گذاشته شود، بنابراین در نخستین گام، در حوزه اقتصادی طرفین می‌توانند کمیته‌‌‌‌‌ای متشکل از بوروکرات‌‌‌‌‌های اقتصادی و زیرنظر مقامات اقتصادی بلندپایه برای تدوین نقشه‌راه در بازه زمانی مشخص تشکیل دهند. طرف ایرانی می‌تواند پیشنهادهای خود را در قالب این کمیته به بحث بگذارد. بخش خصوصی ایران نیز به ناگزیر باید الزامات ژئوپلیتیکی را در محاسبات و برنامه‌های خود در تعامل با عربستان‌سعودی درنظر گیرد. به‌‌‌‌‌طور تاریخی عربستان‌سعودی از اهرم‌‌‌‌‌های فشار اقتصادی برای پیشبرد اهداف سیاسی یا فشار بر دولت‌های متخاصم بسیار استفاده می‌کند. قطع روابط تجاری با ترکیه و تحریم قطر که بعدها به‌‌‌‌‌واسطه احیای روابط سیاسی برطرف شد، نمونه‌‌‌‌‌های اخیر این راهبرد است؛ بنابراین بخش‌خصوصی ناگزیر است به‌‌‌‌‌موازات گذار یا عدم‌گذار دولت‌های دو کشور از مراحل چهارگانه تعامل، تفاهم، همکاری راهبردی و اتحاد، برنامه‌های تعاملات اقتصادی خود را تنظیم کند.

در وضعیت کنونی بخش‌خصوصی نیازمند برآوردی دقیق و دست‌‌‌‌‌اول از پتانسیل‌های تجارت و همکاری اقتصادی با عربستان‌سعودی و همچنین چالش‌هاست. این برآورد اکنون در کشور وجود ندارد و عمدتا ایده‌های کلی مطرح می‌شود. در این راستا پیشنهاد می‌شود هیاتی از اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با هدف ارائه برآوردی علمی-عملیاتی به‌‌‌‌‌صورت روشمند، از پتانسیل‌های تجاری طرفین به عربستان‌سعودی اعزام شود. دستور کار این هیات باید از دستورکارهای سنتی متفاوت باشد و گزارش آن به‌عنوان نقشه‌راه توسعه روابط بخش‌خصوصی با عربستان‌سعودی

تلقی شود. یکی از راهبردهای جدید اقتصاد عربستان‌سعودی برای نیل به اهداف چشم‌‌‌‌‌انداز 2030، تبدیل‌شدن به هاب لجستیک میان آفریقا، اروپا و آسیا است.

عربستان‌سعودی می‌تواند مسیر مناسبی برای دسترسی آسان‌‌‌‌‌تر ایران به آفریقا باشد. از طرف دیگر ایران می‌تواند از طریق کریدور شمال-جنوب مسیر بهینه و مناسبی برای دسترسی عربستان‌سعودی به اقتصادهای آسیای‌مرکزی و اقتصاد روسیه باشد، بنابراین دو کشور در حوزه لجستیک دارای منافع مشترکی هستند. در حوزه سرمایه‌گذاری، عربستان‌سعودی در سال‌های اخیر به بازیگری کلیدی در تامین مالی و سرمایه‌گذاری در خاورمیانه و شمال آفریقا و فراتر از آن بدل شده‌است. در میان‌مدت این کشور از توانمندی‌‌‌‌‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران نیز برخوردار است، اما در کوتاه‌‌‌‌‌مدت تمرکز بر جذب سرمایه از این کشور احتمالا به نتیجه نخواهد رسید. در حوزه همکاری‌های صنعتی همان‌‌‌‌‌گونه که اشاره شد، تجهیزات و ماشین‌آلات، منابع انرژی تجدیدپذیر، تولید دارو، لوازم پزشکی، بخش خودرو، صنایع مرتبط با نفت و گاز، فرآوری مواد غذایی، صنعت هوانوردی و صنایع نظامی واجد اولویت هستند، بنابراین همکاری‌های صنعتی ایران و عربستان‌سعودی می‌تواند بر محوریت این صنایع سامان یابد.

ایجاد مناطق ویژه اقتصادی یکی از راهبردهای مدنظر این کشور برای نیل به اهداف چشم‌‌‌‌‌انداز 2030 محسوب می‌شود. در این قالب توسعه مناطق ویژه اقتصاد در حوزه‌های مختلف و بخش‌های متفاوت این کشور موردتوجه قرار گرفته‌است. ایجاد مناطق تجارت آزاد مشترک و مناطق ویژه اقتصادی مشترک را می‌توان به‌عنوان یکی دیگر از حوزه‌های منافع مشترک دو کشور تلقی کرد.

در حوزه آزادسازی تجاری و تجارت نهادینه، عربستان‌سعودی علاقه چندانی به مناسبات تجاری دوجانبه ندارد و عمدتا روابط تجاری خود با کشورها را در قالب سازمان تجارت‌جهانی و قواعد تجارت آزاد کشورهای شورای همکاری خلیج‌‌‌‌‌فارس به پیش می‌‌‌‌‌برد. احیای روابط با عربستان‌سعودی به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر در شورای همکاری خلیج‌‌‌‌‌فارس این فرصت بالقوه را برای ایران فراهم می‌آورد تا به‌‌‌‌‌تدریج مذاکرات تجارت آزاد با شورای همکاری خلیج‌‌‌‌‌فارس را آغاز کند. به دیگر سخن ایران می‌تواند از موقعیت و پتانسیل عربستان‌سعودی برای پیشبرد تدریجی موافقت‌نامه جدید تجارت آزاد با کلیت شورای همکاری خلیج‌‌‌‌‌فارس بهره گیرد.  همچنین معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران در ادامه گزارش خود می‌افزاید: بر اساس آمار جهانی تجارت ایران و عربستان در بیشینه مقدار خود در سال‌2006 به رقم 851‌میلیون دلار بالغ ‌شد. بعد از سال‌که 2015 که تجارت دو کشور به میزان 330‌میلیون دلار رسیده بود، مبادلات دو کشور تقریبا قطع بوده‌است.

تراز تجاری دو کشور در بیشتر سال‌ها به طرف ایران مثبت است، یعنی صادرکنندگان ایرانی توانسته‌‌‌‌‌اند صادرات بیشتری نسبت به واردات از عربستان رقم بزنند. این نسبت در سال‌های 2004-2008 مشهودتر است. همچنین در سال‌1401 حدود 31هزار‌تن به ارزش 7/ 14میلیون دلار به عربستان صادرات انجام‌شده‌است. آمار منتشرشده توسط گمرک ایران بیانگر آن است که در سال‌1387 که یکی از سال‌های پر رونق تجارت بین ایران و عربستان بوده‌است، اقلام اتیلن، آمونیاک، اتیلن‌گلیکول اکسیدها و هیدراکسیدهای مولیبدن، اجزا و قطعات توربین‌های گازی اکلیل‌بنزن خطی اشیا سر میز و اشیای آشپزخانه مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به عربستان بوده‌است. اجزا و قطعات توربین‌های گازی R. B. D، پالم اولتین در ظروف 200لیتری و بیشتر، اجزا و قطعات هواپیما یا هلی‌کوپتر غیر‌مذکور در جای دیگر، عمده‌ترین کالاهای وارداتی ایران از عربستان بوده‌است.

تجارت عربستان و کشورهای جهان

 بر اساس آمار منتشرشده توسط مرکز آمار عربستان‌سعودی در سال‌2019، بیشترین حجم تجارت عربستان‌سعودی با کشور چین به ارزش 285‌میلیارد‌ریال عربستان است و برترین کالاهای وارداتی از کشور چین به ترتیب ارزش، تجهیزات الکتریکی، قطعات لوازم ماشین‌آلات، قطعات کشتی‌ها، قایق‌ها و سازه‌های شناور، وسایل نقلیه، قطعات و مبلمان ساختمان‌های پیش‌ساخته بوده‌است. حجم تجارت عربستان‌سعودی با ایالات‌متحده آمریکا به ارزش 120‌میلیارد ‌ریال عربستان است و برترین کالاهای وارداتی از ایالات‌متحده آمریکا به ترتیب ارزش؛ وسایل نقلیه، قطعات لوازم ماشین‌آلات، قطعات وسایل نقلیه هوایی و قطعات دستگاه‌های پزشکی نوری و تصویربرداری دستگاه‌های پزشکی نوری و تصویربرداری و تجهیزات الکتریکی بوده‌است. ارزش صادرات به عربستان معادل 6‌میلیارد‌ریال عربستان بوده که حدودا 10‌برابر ارزش واردات آن از عربستان است و کالاهایی از قبیل؛ وسایل نقلیه، قطعات محصولات معدنی، غلات، وسایل نقلیه هوایی و قطعات آن و مس و مصنوعات را به عربستان صادر می‌کند. آلمان حدود 6/ 27‌میلیارد ‌ریال عربستان به این کشور صادرات داشته است و کالاهایی از قبیل لوازم ماشین‌آلات، قطعات، وسایل نقلیه، قطعات محصولات دارویی، دستگاه‌های پزشکی نوری و تصویربرداری و تجهیزات الکتریکی قطعات به عربستان صادر کرده‌است. ترکیه در سال‌2019 هجدهمین شریک تجاری عربستان به ارزش 3/ 23‌میلیارد‌ ریال عربستان از منظر ارزش تجارت بوده‌است و کالاهایی از قبیل تنباکو و جایگزین‌های تولیدی فرش تجهیزات الکتریکی، قطعات، لوازم ماشین‌آلات، قطعات و مبلمان ساختمان‌های پیش‌ساخته را به کشور عربستان صادر کرده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس

 آمار صادرات و واردات بین عربستان‌سعودی و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس که شامل امارات متحد عربی، بحرین، عمان و کویت است، بین سال‌های 2010 تا 2019 آورده شده‌است. واردات عربستان از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در 9 سال‌روند صعودی داشته که بیشترین مقدار در سال‌2019 به ارزش 365/ 55‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است. همچنین صادرات روند تقریبا ثابتی داشته و در سال‌2019 ارزش آن 283/ 89‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است. تراز تجاری بین عربستان و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس طی سال‌های 2010 تا 2019 همواره مثبت بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و سایر کشورهای عربی

واردات عربستان از سایر کشورهای عربی در 9 سال‌ثابت بوده‌است و تقریبا بین 14‌هزار تا 21‌هزار‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌ که بیشترین مقدار در سال‌2019 به ارزش 378/ 21‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است. همچنین صادرات با کاهش در سال‌2016 مواجه بوده که به ارزش 291/ 38‌میلیون‌ ریال عربستان رسیده و سپس افزایش‌یافته و در سال‌2019 ارزش 878/ 58‌میلیون‌ ریال عربستان بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای اسلامی

واردات عربستان از کشورهای اسلامی در 9سال ‌تقریبا روند افزایشی و سپس ثابت بوده و بیشترین مقدار در سال‌2015 به ارزش 584/ 31میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است و در سال‌2019 ارزش واردات عربستان از کشورهای اسلامی 180/ 28میلیون‌ریال عربستان بوده‌است. همچنین صادرات با کاهش در سال‌2016 مواجه بوده که به ارزش 045/ 37میلیون ‌ریال عربستان رسیده و سپس افزایش‌یافته و در سال‌2019 ارزش 52/ 746میلیون‌ ریال عربستان بوده‌است.

تجارت عربستان‌سعودی و کشورهای آسیایی

واردات عربستان از کشورهای آسیایی در 9 سال ‌تقریبا روند ثابتی داشته است و بیشترین مقدار در سال‌2015 به ارزش 280/ 227میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است و در سال‌2019 ارزش واردات عربستان از کشورهای آسیایی 387/ 202‌میلیون ‌ریال عربستان رسیده ‌است.  همچنین صادرات با کاهش در سال‌2016 مواجه بوده که به ارزش 739/ 350میلیون ‌ریال عربستان رسیده و سپس افزایش‌یافته و در سال‌2019 ارزش 658/ 553میلیون ‌ریال عربستان رسیده ‌است.

تجارت عربستان‌سعودی و کشورهای آفریقایی

واردات عربستان از کشورهای آفریقایی در 9 سال ‌تقریبا روند ثابت داشته است و بیشترین مقدار در سال‌1402 به ارزش 215/ 9میلیون‌ ریال عربستان بوده‌است و در سال‌2019 ارزش واردات عربستان از کشورهای آفریقایی 398/ 6میلیون‌ ریال عربستان بوده‌است. همچنین صادرات با کاهش در سال ‌2015 مواجه بوده که به ارزش 073/ 16‌میلیون ‌ریال عربستان رسیده و سپس افزایش داشته و در سال‌2019 ارزش 024/ 24‌میلیون‌ ریال عربستان بوده‌است.

تجارت عربستان‌سعودی و استرالیا و اقیانوسیه

بیشترین واردات عربستان از استرالیا و اقیانوسیه در سال‌ 2014 با ارزش 374/ 11‌میلیون‌ریال عربستان بوده و سپس روند کاهشی داشته و در سال ‌2019 ارزش 591/ 4میلیون ریال عربستان است. همچنین صادرات از سال‌2014 تا 2019 تقریبا ثابت بوده و در سال ‌2019 ارزش 555/ 2میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای آمریکای‌شمالی

واردات عربستان از کشورهای آمریکای‌شمالی روند ثابتی داشته و در سال‌2019 ارزش 80/ 610‌میلیون دلار عربستان است. همچنین بیشترین صادرات کشورهای آمریکای‌شمالی 2012 به ارزش 097/ 218‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است و سپس کاهش داشته است. در سال‌2019 ارزش صادرات 453/ 48میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای آمریکای‌جنوبی

 بیشترین واردات عربستان از کشورهای آمریکای‌جنوبی در سال ‌2013 به ارزش 018/ 27‌میلیون دلار عربستان و سپس کاهش داشته و در سال ‌2019 به ارزش 114/ 20‌میلیون ‌ریال عربستان رسیده‌است. همچنین بیشترین صادرات به کشورهای آمریکای‌جنوبی روند مشخصی نداشته است و در سال‌2019 ارزش صادرات 577/ 9میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای اتحادیه اروپا

 بیشترین واردات عربستان از کشورهای اتحادیه اروپا روند صعودی تا سال‌2014 داشته و ارزش آن 468/ 156میلیون‌ ریال عربستان بوده‌ و از سال‌2016 تا 2019 روند ثابتی داشته است و به ارزش 817/ 134‌میلیون ‌ریال عربستان در سال‌2019 رسیده‌است. صادرات به کشورهای اتحادیه اروپا روند نوسانی داشته و بیشترین ارزش آن در سال‌2013 و کمترین ارزش آن در سال‌2016 بوده‌ و در سال ‌2019 ارزش صادرات 597/ 128‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است.

تجارت بین عربستان‌سعودی و کشورهای اروپایی غیر‌اتحادیه اروپا

 بیشترین واردات عربستان از کشورهای غیر‌اتحادیه اروپا روند نوسانی داشته و در سال‌2013 بیشترین ارزش و در سال‌ 2017 کمترین ارزش را داشته است و به ارزش 520/ 20میلیون ‌ریال عربستان در سال‌2019 رسیده‌است. صادرات به کشورهای غیر‌اتحادیه اروپا روند ثابتی داشته و کمتر از 3600‌میلیون ‌ریال عربستان بوده‌است.

 

قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان