متاپنوموویروس؛ یک تهدید مهم اما دست کم گرفته شده

زمستان گذشته از آنِ ویروس‌های تنفسی سنگین از ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV) گرفته تا آنفولانزا و کووید -19 بود. با این وجود، روند کاهشی این ویروس‌ها یک ویروس کم‌تر شناخته شده که بسیاری از علائم مشابه ویروس‌های مذکور را ایجاد می‌کند وجود داشت؛ ویروسی که علائمی، چون عفونت ریه، سرفه‌های شدید، آبریزش بینی، گلودرد و تب را همراه دارد.

 

به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان، در بهار سال جاری، بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های امریکا مملو از کودکان خردسال و سالمندانی بود که آسیب پذیرترین افراد در برابر عفونت ناشی از آن ویروس هستند.

 

با این وجود، بسیاری از افرادی که به آن ویروس مبتلا شدند احتمالا حتی نمی‌دانستند که به چنین ویروسی مبتلا شده اند. معمولا افراد مبتلا به آن ویروس در خارج از بیمارستان یا اورژانس مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند. برخلاف کووید – 19 و آنفولانزا هیچ واکسن یا داروی ضد ویروسی‌ای برای درمان متاپنوموویروس انسانی وجود ندارد.

 

 

نتایج مطالعات نشان می‌دهند که در ایالات متحده متاپنوموویروس انسانی سالانه به اندازه آنفولانزا و ویروس نزدیک به آن یعنی سینسیشیال تنفسی باعث ایجاد مشکلات بهداشتی و درمانی بسیاری می‌شود. نتیجه مطالعه‌ای صورت گرفته بر روی نمونه‌های بیمار جمع آوری شده در بازه زمانی 25 ساله نشان داد که متاپنوموویروس انسانی دومین علت شایع عفونت‌های تنفسی در کودکان پس از سینسیشیال تنفسی بوده است.

 

نتیجه مطالعه‌ای در نیویورک که در چهار زمستان انجام شده بود نشان داد که در سالمندان بستری در بیمارستان موارد متاپنوموویروس انسانی به اندازه موارد ابتلا به سینسیشیال تنفسی و آنفولانزا شایع است. متاپنوموویروس انسانی نیز مانند عفونت‌های ناشی از دو ویروس ذکر شده می‌تواند منجر به بستری شدن بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه و بروز موارد مرگبار ذات الریه در افراد مسن شود.

 

افراد مبتلا به ویروس متاپنوموویروس انسانی از بروز علائمی، چون سرفه‌های شدید می‌گویند. در دوران پاندمی کرونا برخی افراد مبتلا به متاپنوموویروس انسانی به اشتباه مبتلا به ویروس کرونا تشخیص داده می‌شدند، اما چندین بار آزمایش کووید - 19 آنان منفی می‌شد و صرفا از طریق آزمایش خون مشخص می‌شد که به متاپنوموویروس انسانی مبتلا شده اند.

 

متاپنوموویروس انسانی توسط ویروس شناسان هلندی در سال 2001 کشف شد. آنان 28 نمونه از کودکان هلندی دچار شده به عفونت‌های تنفسی با علل غیر قابل توضیح را مورد ارزیابی قرار دادند. برخی از کودکان بسیار بیمار بودند و نیاز به تهویه مکانیکی داشتند، اما آزمایش آنان برای هیچ پاتوژن شناخته شده‌ای مثبت نبود.

 

محققان این نمونه‌ها را در انواع مختلف سلول‌های میمون، مرغ و سگ کشت دادند و سپس کشت‌ها را زیر میکروسکوپ الکترونی بررسی کردند. آن چه آنان دیدند از نظر ساختاری به خانواده paramyxoviridae مربوط می‌شد یعنی گروهی از ویروس‌ها که باعث ایجاد بیماری‌های تنفسی مانند سرخک، اوریون و ویروس سنسیشیال تنفسی می‌شوند.

 

نگاهی دقیق‌تر به ژن‌های این ویروس نشان می‌دهد که متاپنوموویروس انسانی ویروس جدید حاصل از متاپنوموویروس پرندگان است. دانشمندان معتقدند که ویروس جدید نتیجه پرش ویروسی از پرندگان به انسان بوده و از آنجا تکامل یافته است.

 

زمانی که محققان نمونه‌های خون 72 بیمار که از سال 1958 میلادی ذخیره شده بود را مورد آزمایش قرار دادند تمام نمونه‌ها شواهدی از قرار گرفتن در معرض ویروس مرموز را نشان دادند موضوعی که نشان می‌دهد آن ویروس دست کم در قرن گذشته در انسان‌ها در حال گردش بوده است.

 

 

عفونت‌های تنفسی علت اصلی مرگ و میر کودکان در سراسر جهان و دلیل اول بستری شدن کودکان در بیمارستان‌های ایالات متحده است. با این وجود، تشخیص نوع آن عفونت‌ها آسان نبوده است. مطالعات اپیدمیولوژیک گسترده‌ای در دهه‌های 1950 و 1960 انجام شد و در آن به بررسی علل عفونت‌های تنفسی پرداخته شد. با این وجود، دانشمندان تنها توانستند تقریبا نیمی از اوقات یک ویروس را در افراد مورد شناسایی قرار دهند.

 

در آن زمان این پرسش مطرح شد که وضعیت برای نیم دیگر ویروس‌ها چگونه است؟

 

با گذشت سالیان متمادی در نهایت مشخص شد سه ویروس اصلی‌ای که افراد به آن مبتلا می‌شوند عبارتند از سینسیشیال تنفسی، آنفولانزا و متاپنوموویروس انسانی. از آنجایی که آزمایش متاپنوموویروس انسانی به ندرت در خارج از بیمارستان انجام می‌شود دانستن بار واقعی این بیماری دشوار است. آزمایش خون نشان می‌دهد که اکثر کودکان تا سن 5 سالگی به آن مبتلا شده اند.

 

نتیجه مطالعه‌ای صورت گرفته در سال 2020 میلادی که در نشریه "لنست" منتشر شده نشان می‌دهد در کودکان کمتر از 5 سال بیش از 14 میلیون مورد عفونت متاپنوموویروس انسانی در سال 2018 میلادی رخ داده و بیش از 600 هزار مورد بستری بر اثر آن و 16 هزار مرگ بر اثر ابتلا به آن ویروس وجود داشته اند.

 

عفونت بر اثر آن ویروس باعث ضعف و نقص در سیستم ایمنی می‌شود به گونه‌ای که سبب خواهد شد تا افرد در طول زندگی خود مجددا به آن مبتلا شود. شرکت‌های داروسازی در حال کار بر روی ساخت واکسن‌هایی علیه آن ویروس هستند. مدرنا سازنده واکسن کووید – 19 به تازگی مطالعه اولیه‌ای را درباره ساخت یک واکسن mRNA علیه متاپنوموویروس انسانی و پاراآنفولانزا به پایان رسانده است.

 

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده توصیه کرده که پزشکان آزمایش بر روی متاپنوموویروس انسانی در فصول زمسنان و بهار یعنی در زمان به نقطه اوج رسیدن شیوع و ابتلا به آن ویروس انجام دهند.

 

پزشکان اکثرا به دلیل عدم آگاهی از آن ویروس آزمایش به منظور تشخیص آن را برای بیماران تجویز نمی‌کنند.

 

در برخی موارد متاپنوموویروس انسانی باعث بروز حملات شدید برونشیت می‌شود که پس از آن بیمار نیاز خواهد داشت در حدود یک ماه در بیمارستان بستری شده و تحت نظر باشد.