طبق آمار اعلامی از سوی گمرک، در سه ماه نخست امسال تنها 241 دستگاه خودرو وارد کشور شده است. گمرک همچنین اعلام کرده ارزش 241 دستگاه خودروی وارداتی به کشور در سه ماه ابتدایی امسال، پنجمیلیون و 600هزار دلار بوده است. با توجه به این آمار، میانگین قیمتی خودروهای واردشده به کشور (شامل آمبولانس و محصولات سواری) در سه ماه ابتدایی امسال، بالغ بر 23هزار و 200دلار بوده است. این در حالی است که برای واردات خودرو به کشور، سقف 20هزاردلاری در نظر گرفته شده است.
بنابراین وقتی میانگین قیمت خودروهای واردشده به کشور از 20هزار دلار بالاتر است، مشخص میشود که در بین خودروهای واردشده در بهار، برخی مدلها سقف قیمتی موردنظر را رعایت نکردهاند. در این مورد دو سناریو را میتوان در نظر گرفت. یک سناریو این است که در جمع خودروهای سواری واردشده به کشور، مدلهای بالای 40هزار دلار نیز وجود دارند. در این صورت، مشخص میشود سقف قیمتی در جریان واردات خودرو به کشور در بهار امسال، رعایت نشده است. سناریوی دیگر این میتواند باشد که وجود آمبولانس در جمع خودروهای وارداتی، میانگین قیمت خودروهای واردشده به کشور در سه ماه ابتدایی امسال را بالا برده است.
جدا از این موضوع، ورود تنها 241 دستگاه خودرو به کشور در بهار امسال، نشان میدهد روند واردات خودرو بسیار کند پیش میرود. وزارت صمت در دوران حضور رضا فاطمیامین، وعده داد که تا انتهای سال 1401 حدود 100هزار دستگاه خودرو وارد کشور میشود. طبق وعده این وزارتخانه همچنین قرار بود در بهار امسال هم 100هزار خودروی دیگر وارد کشور شود. بنابراین تا پایان خرداد باید 200هزار دستگاه خودروی خارجی وارد کشور میشد، بااینحال بعید به نظر میرسد تعداد کل خودروهای واردشده، به 10هزار دستگاه نیز رسیده باشد. این موضوع نشان میدهد پروژه واردات خودرو در مسیر درستی پیش نمیرود و از همین رو نمیتوان انتظار اثرگذاری گسترده واردات (با توجه به تعداد اندک خودروهای خارجی واردشده) بر بازار را داشت.
اما آمار گمرک همچنین از این نکته حکایت دارد که عمده خودروهای وارداتی به کشور طی بهار امسال، علاوه بر آمبولانس، شامل مدلهای سواری بهخصوص از چین بوده است. بر این اساس، برندهای سواری عمده واردشده به کشور متعلق به برند زوتی (ZOTYE) و چانگان است و آمبولانسهای وارداتی هم به برند بنز تعلق دارند. بنابراین 241 دستگاه خودرویی که در سه ماه ابتدایی امسال وارد کشور شدهاند، همه سواری نبودهاند. موضوع دیگری که در آمار گمرک به آن اشاره شده، دپوی چند صد دستگاه خودروی خارجی در گمرکات کشور است.
طبق اطلاعیه گمرک، از اول بهمنماه 1401 تا 31 خردادماه 1402 بر اساس آخرین اطلاعات استخراجشده از سامانه آمار تجارت خارجی سازمان، تعداد 768 دستگاه خودرو به ارزش 12میلیون و 500هزار دلار به دلیل عدمدریافت مجوزهای ترخیص، عدمصدور کد رهگیری بانک یا عدمپرداخت حقوق ورودی، در حال انجام تشریفات ترخیص هستند. با توجه به این آمار گمرک، میانگین قیمت 768 دستگاه خودرویی که در مسیر ترخیص هستند، کمتر از 16 هزار و 500 دلار از آب درمیآید. این رقم با سقف قیمتی درنظرگرفتهشده از سوی سیاستگذار برای واردات خودرو، همخوانی دارد.