ساعات طولانی کشیک در بیمارستان های آموزشی/ افزایش خدمت رسانی به بیمار یا افزایش خطاهای پزشکی؟

-*بابک خطی: ساعات کار هفتگی یک رزیدنت در کشور های اسکاندیناوی به طور معمول ٤٠ساعت درهفته است این میزان در سایر کشور های اروپایی به٤٨ساعت درهفته می رسد و نهایتا در ایالات متحده و استرالیا به عنوان طولانی ترین ساعت کاری مجاز به ٨٠ساعت در هفته بالغ می شود.حداکثر ساعت کاری مداوم نیز در ایالات متحده ١٦تا٢٠ساعت بوده که به عدد ١٦ساعت کار بی وقفه کاهش یافته است.در حالی که در کشور ما رزیدنت سال اول حداقل هفته ای ١١٢ساعت کار می کند و حضور بی وقفه و مداوم او ممکن است به ٣٦ساعت و گاهی بیشتر بالغ شود.

به گزارش ، در بیمارستان های آموزشی کشور تعداد بسیاری از اینترن ها (پزشکان عمومی آینده)و رزیدنت ها(متخصصین آینده)مشغول خدمت رسانی و آموزش گیری هستند و قسمت های عمده ای از بار خدمات درمانی کشور را به دوش می کشند.این گروه های زحمتکش ساعت های زیادی را به عنوان شیفت های موظفی در بیمارستان می گذرانند،حضور یک نیروی درمانی به مدت ٣٠ تا ٣٦ساعت مداوم در مرکز درمانی با سختگیرانه ترین نگاه به مواد قانون کار کشور نیز قابل توجیه نیست باید توجه کرد در سال اول رزیدنتی تعداد شیفت های با این مقدار ساعت به پانزده و گاه بیشتر هم می رسد.

دلیلی که عمدتا برای این ساعات کار طولانی از طرف سیستم آموزشی وزارت بهداشت ،دانشگاه های علوم پزشکی و گروه های آموزشی مسوول بیمارستانی ذکر می شود عمدتا ورزیدگی کاری و افزایش کارآمدی و آموزش بیشتر و رفاه حال بیماران است.

موضوعی که به بررسی و تحلیل آن خواهیم پرداخت :
ساعات کار هفتگی یک رزیدنت در کشور های اسکاندیناوی به طور معمول ٤٠ساعت درهفته است این میزان در سایر کشور های اروپایی به٤٨ساعت درهفته می رسد و نهایتا در ایالات متحده و استرالیا به عنوان طولانی ترین ساعت کاری مجاز به ٨٠ساعت در هفته بالغ می شود.*١

حداکثر ساعت کاری مداوم نیز در ایالات متحده ١٦تا٢٠ساعت بوده که به عدد ١٦ساعت کار بی وقفه کاهش یافته است.در حالی که در کشور ما رزیدنت سال اول حداقل هفته ای ١١٢ساعت کار می کند و حضور بی وقفه و مداوم او ممکن است به ٣٦ساعت و گاهی بیشتر بالغ شود.

آیا این تفاوت بارز و ترسناک برای افزایش مهارت و دانش و خدمت رسانی به بیماران است ؟
طبق بررسی ها بین ٥تا٣٦درصد خطاهای پزشکی به علت خستگی ناشی از فعالیت مداوم بدون استراحت پزشکان است*٢ و افزایش ساعت کاری با افزایش اشتباهات و کاهش توجه همراه است و بر آموزش اثر منفی بارز دارد.*٣

به راستی زیر فشار کار خرد کننده کشیک های طولانی -که در مواردی متاسفانه به توهین و تحقیر هم آلوده است- چقدر به سلامت جسمی و روحی اینترن و رزیدنت و آموزش واقعی آنها فکر می شود ؟

چگونه می توان پذیرفت که مراد از این ساعات طولانی افزایش آموزش است ،در صورتی که اختلال شناختی ناشی از بیشتر از ١٦ساعت کار مداوم معادل غلظت ٠.٠٥ تا٠.١ ٪‏الکل در خون است*٢ و نیاز به حداقل ٥ساعت خواب بعد از ١٦ساعت کار موکدا توصیه شده است.

از سویی پزشکان سال پایین با ساعت کاری بالا و خستگی مفرط و نظارت کمتر توسط اساتید اشتباهات بیشتری نسبت به گروهی دارند که استراحت کافی دارند و از همراهی و نظارت اساتید و پزشکان سال بالاتر برخوردارند. و نکته مهم اینکه گروه دوم آموزش و مهارت های بیشتر و بهتری را نیز فرا می گیرند*١

بنابر این اگر قرار است آموزش پزشکی ما به درمان بهتر بیماران،آموزش مناسب و حفظ سلامت جسمی و روحی دانش آموختگان پزشک منجر شود بهتر است مسولان تصمیم گیرنده در سطوح ملی و منطقه ای به تجربیات علمی مستند نگاه دقیقتری بیندازند و با منطقی نمودن ساعات کار و ایستادگی در برابر جو تحقیر در برخی گروه های آموزشی پزشکی به انجام وظیفه ذاتی خود اهتمام بیشتری ورزند .
در غیر این صورت شایسته است دلایل و نیات واقعی از این تعداد ساعات غیرعادلانه که با هیچ منطق حقوقی،انسانی و علمی تظابق ندارد را به طور شفاف بیان کنند و به بهانه های غیرقابل دفاعی مثل آموزش بهتر و صلاح بیماران متوسل نشوند.

*طبیب کودکان

*١
‏Resident duty hours around the globe: where are we now?
‏John Temple1Email author
‏BMC Medical Education201414(Suppl 1):S8
*٢
‏Resident Duty Hours: Enhancing Sleep, Supervision, and Safety. Washington (DC)
‏Wolman D, Johns MME, editors. : National Academies Press (US); 2009.
*٣
‏ Impact of Extended-Duration Shifts on Medical Errors, Adverse Events, and Attentional Failures
‏Laura K Barger, Najib T Ayas, Brian E Cade, John W Cronin, Bernard Rosner, Frank E Speizer, Charles A Czeisler