عصر ایران؛ اسپارو برتولتی اولین سازنده اش بوده به طوری که او را مخترع ساز ویلن می دانند. هر چند برخی بر این باورند که ساز ویلن نمونه تکمیل شده ساز رباب است که از کشورهای عربی در قرن نهم میلادی وارد اروپا شده است. فرم‌های اولیه ساز ویلن دارای سوراخی بودند که روی ساز قرار داشت اما بعدها این سوراخ از بدنه سازها حذف شدند و این ساز با سه سیم سرآغاز ساز ویولن تکامل یافته شد که از قرن شانزده میلادی مورد استفاده نوازندگان قرار گرفته است. البته بسیاری دیگر اصالت و منشا اصلی این ساز را به کشور ایتالیا نسبت می دهند.
تصویری از ساز ویولن
ویلن کوچکترین ساز از خانواده سازهای زهی ـ آرشه‌ای است که از 58 قطعه مختلف تشکیل شده است و شکل ظاهری آن دارای بخش‌هایی چون آرشه،جعبه طنینی، دسته،خرک،گریف و سیم‌گیر است. خانواده این ساز شامل ویلن، ویولا، ویلنسل و کنترباس است که البته ویلن الکترونیک و آگوستیک نیز موجود است.
اجرای قطعه زمستان ساخته ویوالدی که برای ارکستر مجلسی و ویولن نوشته شده‌است
نقش این ساز چه در ارکستر بزرگ چه به‌طور جمعی و انفرادی بسیار پراهمیت است. وجهه جهانی ویولن را می‌توان در سازگاری آن با فرهنگ‌های مختلف و حضور این ساز در موسیقی ملل مختلف دید به طوری که در سراسر جهان این ساز برای نواختن موسیقی کلاسیک و موسیقی محلی مورد استفاده است. در همین راستا در ایران از ویلن برای نواختن ردیف‌های موسیقی ایرانی و رپرتوار موسیقی ایرانی استفاده شده که این ساز لقب ویلن ایرانی را به خود گرفته است.