سندرم متابولیک
بعد از یائسگی احتمال اختلال در تحمل گلوکز، فشارخون بالا، اختلال دیس لیپیدمی (چربی خون) و افزایش دور کمر خیلی بیشتر میشود. ضمناً ریسک دیابت، افزایش کلسترول LDL، افزایش تریگلیسرید و پایین آمدن کلسترول خوب HDL نیز بالا میرود و معمولاً این عوارض در زنانی که در سنین یائسگی به سر میبرند دیده میشود.
بیماریهای قلبی
زنانی که در سنین یائسگی و بعد از یائسگی به سر میبرند بیشتر در معرض بیماریهای قلبی و عروقیاند، زیرا سطح استروژن بدنشان افت میکند، وضعیت لیپید خونشان بدتر میشود، عروق سفتتر میشوند، احتمالاً دچار تصلب شرایین میشوند، وزن اضافه میکنند و دچار مقاومت به انسولین و... میشوند. ضمناً تجمع چربی دور قلب در زنان یائسه زیاد دیده میشود. البته مردان زیر 40 سال بیشتر در معرض حمله قلبیاند، اما زنانی که در سنین یائسگی هستند هم به همین اندازه در معرض حمله قلبی قرار دارند (حتی شاید کمی هم بیشتر از مردان).
بیشتربخوانید:
سکته مغزی
ریسک سکته مغزی بعد از 50 سالگی بهازای هر ده سال دوبرابر میشود. پایینبودن سطح استروژن در بدن میتواند منجر به تجمع کلسترول در دیواره عروق منتهی به مغز شده و احتمال سکته مغزی را بالا ببرد.
استئوپنی (کاهش تراکم استخوان)
استخوانهای شکننده، افزایش احتمال شکستگی استخوان، درد مفاصل، میالژیا و... در این گروه سنی زیاد دیده میشوند که اصلیترین علت آن کمبود ویتامین D و کلسیم است. سنجشهای تراکم استخوان مثل اسکن دگزا میتوانند میزان استئوپنی را مشخص کنند. بعضی از خانمها ممکن است به اسید زولدرونیک و کلسیم و ویتامین D، دنوزوماب و منیزیم نیاز داشته باشند.
علائم استئوپنی میتوانند کاملاً پنهان باشند و حتی متوجه نشوید که استخوانهایتان ضعیف شدهاند. معمولاً شکستگی یک استخوان اولین علامت این بیماری است و به همین دلیل مهم است که سنجش تراکم استخوان را از 60 سالگی به بعد انجام دهید.
عفونتهای مجاری ادراری
عفونتهای مکرر مجاری ادراری در این گروه سنی شایعاند که اساساً هم به ضعیفشدن مثانه، افتادگی نسبی یا کلی مثانه، خشکی واژن و... مربوط میشوند. ضمناً بعضی از داروهای دیابت هم میتوانند باعث گلیکوزوریا (قند در ادرار) و عفونتهای مکرر قارچی و باکتریایی در ناحیه تناسلی شوند. درمان عفونت قارچی و باکتریایی و درمان علت اصلی آنها میتواند به افراد کمک کند مصرف داروی عامل را برای مدتی قطع کنند. ترشحات سفیدرنگ نیز میتوانند از علائم شایع عفونت باشند که نیاز به درمان فوری دارند.
بیشتر بخوانید:
اختلالات خلقی
در سنین یائسگی احتمال اختلالات خلقی مثل افسردگی و اضطراب و بیخوابی خیلی بیشتر میشود. حمایت اطرافیان و خانواده میتواند نقش بزرگی در کنترل این عوارض داشته باشد و در مواردی ممکن است به دارودرمانی نیاز باشد.
بعضی از مشکلات خلقی که ممکن است طی یائسگی یا بعد از آن تجربه کنید:
. خشم و بیحوصلگی
. احساس اندوه
. ازدستدادن اعتمادبهنفس
. اضطراب
. فراموشی و حواسپرتی و مشکل در تمرکز
. خستگی
. مودی بودن
افسردگی هر چند به دلیل یائسگی رخ نمیدهد؛ اما مطالعات نشان میدهند حدود 20 درصد از زنانی طی یائسگی علائم افسردگی را تجربه میکنند. اگر در سالهای قبل سابقه افسردگی را داشته باشید، این احتمال اکنون بیشتر هم میشود. درصورتیکه قادر به کنترل علائم افسردگیتان نیستید به پزشک مراجعه کنید؛ چون ممکن است به داروهای ضدافسردگی نیاز داشته باشید. ورزش کنید، تغذیه سالم داشته باشید، فعالیتی پیدا کنید که برایتان مفرح باشد و به شما آرامش بدهد مثل یوگا یا مدیتیشن، مهارتهای جدید یاد بگیرید و اعتماد به نفستان را بالا ببرید، ارتباط خود را با دوستان و خانواده بیشتر کنید و به دورهمیهای دوستانهتان بیشتر بها بدهید.
دورههای قاعدگی
هرچند پریودهای نامنظم دور از انتظار نیستند؛ اما اگر خونریزی نامتناسب باشد باید تست پاپاسمیر انجام دهید. در برخی موارد ممکن است به کورتاژ نیاز باشد. همچنین ریسک سرطان اندومتریوز در زنانی که در سنین بعد از یائسگی میباشند زیاد است.
گُرگرفتگی و تعریق شبانه
گرگرفتگی و تعریق شبانه خصوصاً همراه با کمبود ویتامین B کمپلکس، ویتامین C و D و E تشدید میشود. مصرف مکمل با نظر پزشک برای خیلی از خانمها مفید است. در مواردی ممکن است درمان با هورمون تجویز شود.
بیشتربخوانید:
افزایش وزن
همانطور که گفتیم یائسگی اثر مستقیم بر متابولیسم بدن یک خانم میگذارد و باعث میشود بدن چربی بیشتری جمع کرده و بافت عضله از دست بدهد. چربی شکم فقط در مسئله زیباییاندام مطرح نیست و میتواند خطرناک باشد؛ زیرا ریسک دیابت نوع دوم را بالا میبرد. ضمناً مطالعات نشان دادهاند زنانی که طی یائسگی خیلی زود چربی دور شکم انباشته کرده بودند بیشتر در معرض بیماری قلبی بودند، حتی زمانی که وزنشان در یک حدی ثابت مانده بود.
بیاختیاری ادرار
مشکل در کنترل ادرار میتواند از سالهای پیش از یائسگی شروع شود و تا سالها ادامه داشته باشد. تقریباً نیمی از خانمها بعد از یائسگی دچار مشکل بیاختیاری ادرار میشوند.
شایعترین نوع بیاختیاری ادرار در این موارد، بیاختیاری ادرار فشاری است که طی آن، سرفهکردن، عطسهکردن یا فعالیت بدنی میتواند باعث نشت ادرار شود. بیاختیاری ادرار اورژانسی زمانی است که نشت ادرار با یک نیاز غیرقابلکنترل به دستشویی همراه باشد. خیلی از خانمها دچار ترکیبی از این دو نوع بیاختیاری ادرار هستند.
بافت مثانه و میزنای دارای گیرندههای استروژن و پروژسترون است و با همین هورمونها ضخیم میشود. بعد از یائسگی این هورمونها افت میکنند و بافت این اندامها ضعیف میشود. بعلاوه عضلات اطراف لگن ممکن است با بالارفتن سن، استحکام خود را از دست بدهند و شُل شوند. البته بیاختیاری ادرار بیشتر مشکلی مرتبط با بالارفتن سن است تا اینکه مستقیماً به یائسگی ربط داشته باشد. برای حل مشکل بیاختیاری ادرارتان، مثانه را مکرراً خالی کنید و تمرینات کگل را انجام دهید. در تمرینات کگل، عضلات کف لگن منقبض و شُل میشوند و روی عضلاتی کار میشود که کنترلکنندهٔ جریان ادرار هستند. هر انقباض را دو تا سه ثانیه نگه دارید و هر روز پنج ست دهتایی این تمرین را انجام دهید.
در نهایت اینکه یادتان باشد یائسگی بخشی طبیعی از زندگی هر زنی است. روی علاقهمندیهایتان تمرکز کنید، چکاپهای منظم خود را جدی بگیرید و به این مرحله از زندگیتان افتخار کنید.