شاخصکل بورس اوراق‌بهادار تهران در معاملات روز دوشنبه تا سطح 2میلیون و 183هزار واحدی پیشروی کرد. در جریان دادوستدهای تالار شیشه‌ای بعد از چند روز نامطمئن، شاهد قدرت متقاضیان نسبت به عرضه‌کنندگان بودیم، به‌طوری‌که در برخی از ساعات معاملاتی، عرضه‌کنندگان سهام مجبور به عقب‌نشینی از سفارش‌های فروش خود شدند.
برآیند معاملاتی سومین روز کاری هفته از پیشروی بیش از 26هزارواحدی دماسنج بورس تهران حکایت داشت و نماگر اصلی تحت‌تاثیر فروکش‌کردن تب فروش در این روز معاملاتی 21/ 1درصد بر ارتفاع خود افزود. شاخصکل هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن (که از تمام نماد‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی به یک میزان تاثیر می‌پذیرد) نیز وضعیت نسبتا مطلوبی را تجربه کرد و در روز دوشنبه متاثر از روند کلی بازار 8.450 واحد بالا آمد. به‌نظر می‌رسد ورود پول 41میلیارد‌تومانی سرمایهگذاران خرد در این روز و رسیدن ارزش معاملات خرد به رقمی بالغ بر 4127میلیارد‌تومان (سهام و حق‌تقدم)، پس از کش و قوس فراوان به‌طور مجدد توانسته جریان دادوستدهای بازار سهام را به سمت حقیقیها کانالیزه کند. بازار سهام در روز گذشته شاهد ورود دلار به کانال 50هزارتومان بود. علاوه‌بر این مهم، انتشار اخباری جدید پیرامون احتمال عرضه خودرو در بورس‌کالا سبب‌شد مجددا توجه‌ها به سمت بازارسرمایه بازگردد. اما با توجه به اینکه تغییر محسوسی در وضعیت فاکتورهای اثرگذار بر روند این بازار مشاهده نشده‌است، نمی‌توان با قاطعیت نسبت به پایداری مسیر صعودی بازار، اظهارنظر کرد.
چراغ‌سبز حقیقیها
بدین ترتیب در 65روز معاملاتی که از ابتدای سال1402 تاکنون سپری شده‌است 36روز معاملاتی بازار سهام شاهد ورود پول حقیقی و 29 روز دیگر ورود پول حقوقی بوده‌است، به‌عبارتی بازار از ابتدای سال1402 تاکنون در 55درصد روز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کاری ورود پول حقیقی را تجربه کرده‌است. ارزش معاملات خرد بورس تهران نیز مجددا پس از 3روز معاملاتی به رقمی بیشتر از4هزار‌میلیارد‌تومان بازگشت، بنابراین بعد از گذشت یک هفته معاملاتی بازار ورود پول حقیقی را به نظاره نشست. ارزش معاملات خرد بورس (سهام و حق‌تقدم) نیز توانست رقم 4127میلیارد‌تومانی را به خود اختصاص دهد.
بررسی تکنیکال اعداد و ارقام قبل از شکست محدوده 2میلیون و 200هزارواحدی از حمایت قوی این سطح حکایت داشت و برخی از تکنیکالیست‌‌‌‌‌‌‌ها بر این باور بودند که شاخص پس از برخورد به این نقطه به‌طور مجدد بازمی‌گردد، اما در ادامه تحت‌تاثیر ریسک‌های ساختاری که پیامدی جز افزایش فشار فروش و خروج پول نداشت این محدوده مهم از دست رفت. با وجود آنکه نسبت به ازدست‌رفتن کانال کنونی شاخصکل نگرانی‌هایی وجود دارد اما کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که محدوده فعلی 1/ 2میلون واحد کف حمایتی محسوب می‌شود؛ این در حالی است که برخی دیگر ازکارشناسان از واقعیت دیگری در این مسیر پرده‌‌‌‌‌‌‌برمی‌دارند. به این ترتیب آنچه از ناحیه سیاستگذاری‌ها طی 40 روز گذشته (از 16اردیبهشت) رخ‌داده سبب‌شده تا افت سنگین بورس در دو ماه گذشته رقم بخورد. آنطور که شواهد نشان می‌دهد در صورتی‌که وضعیت فوق تداوم یابد ممکن است روند نا مطمئن دیگری در بورس اوراق‌بهادار تهران به جریان بیفتد.
در فرابورس نیز شاهد رشد شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بودیم و نماگر اصلی این بازار اگرچه در مقایسه با روز قبل از آن با جهش ارتفاع روبه‌رو شد اما جهش 94/ 0درصدی نماگر این بازار در مقایسه با روز یکشنبه (43/ 1) از افت‌سرعت تقاضا خبر می‌دهد، بااین‌حال نماگر مذکور نیز در محدوده 28هزار و 265واحدی به‌کار خود پایان داد. بررسی جزئیات آمار تغییر مالکیت صنایع بورسی در 12تیر‌ماه مشخصا از گردش پول میان صنایع مختلف حکایت می‌کند. صنایعی که در دو روز ابتدای هفته عمدتا با فرار پول از سوی سهامداران خرد مواجه بودند، در روز دوشنبه با اقبال بیشتری روبه‌رو شدند. فرآورده‌های نفتی(پالایشی)، خودرو و ساخت قطعات، کاشی و سرامیک، حمل‌ونقل و محصولات شیمیایی جزو گروه‌های پر طرفدار در این روز بودند و ورود پول سرمایهگذاران را به خود دیدند.
وزن سنگین ابرریسک‌ها
در حال‌حاضر سرمایهگذاران با 2 ابرریسک ساختاری با وزنی سنگین در بخش‌های اقتصادی و سیاسی همراه هستند. گرچه ریسک‌های مذکور به‌عنوان تهدیدکننده‌ای جدی برای بازارهای مالی محسوب می‌شوند اما در بازارهای موازی به دلیل اینکه قیمت‌ها با ضرب‌آهنگی شدید رشد کرده‌اند و سطوح فعلی‌شان همسو با برخی نرخ‌سازی‌ها وارد جهشی غیر‌عادی شده‌است، ریسک‌های غیراقتصادی و اقتصادی می‌توانند در این بازارها به‌عنوان اهرم فشار و تعدیل‌کننده قیمتی عمل کنند، اما این شرایط در بازار سهام به گونه‌ای دیگر جلوه خواهد کرد. بررسی بازدهی 12 ماهه بازارها در 1401 نیز نشان می‌دهد بازار سهام نسبت به رقبایش نتوانسته در جدال با انتظارات تورمی، سرافراز بیرون بیاید و درمیان شرایط داغ بازارها بعد از ربع سکه، سکه‌تمام و دلار رتبه چهارم بازدهی سالانه را به خود اختصاص داده‌است.
به همین دلیل طی دو سال‌و‌نیم گذشته، بازار سرمایه به سبب ریسک‌های متعدد و رکود جهانی از حرکت در روند صعودی قابل‌قبول با وضعیت تورمی باز ایستاده است و خود را با تاخیر زیاد و اندک با شرایط تورمی وفق داده‌است. وضعیتی که بورس تهران در حال‌حاضر نیز به آن دچار‌شده، گویای همین امر است. از این‌رو شاید عامل مذکور را بتوان پاسخی درست در‌برابر این پرسش بنیادی که چرا سرمایهگذاران با تکیه بر تورم به سمت خرید در این بازار تمایل نشان نمی‌دهند، دانست. وضعیت کنونی ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌گریزی صاحبان پول را به‌طور روز فزون شدت بخشیده و در عین‌حال به دلیل تهدیدهای خارجی مکرر از جذابیت بورس تهران کاسته است. در ماه‌های گذشته «دنیای‌اقتصاد» در گفت‌وگو با کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی و بازار سرمایه بارها به واکاوی عدم‌توانایی بازار سهام در حرکت در روندی پایدار پرداخته است، اما نکته تامل برانگیز و مشترک همه این مباحث حول یک موضوع می‌چرخد.
در اغلب موارد سیاستگذاری‌های بانک‌مرکزی که معمولا با محوریت کنترل تورم انجام می‌شود، در راستای مداخلات دستوری در سطوح مختلف سودآوری شرکت‌های فعال در بازار سرمایه کشور را با تعدیلاتی چشمگیر همراه کرده است. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» معتقد است؛ در مقطع کنونی بازار سرمایه بیش از مواقع دیگر با حساسیت بیشتری روند متغیرهای اثرگذار را رصد می‌کند و دلیل احتیاط بیش از حد معامله‌گران این بازار که نوسانات منفی را در پی داشته، عمدتا از بی‌‌‌اعتمادی نسبت به آینده معاملات در این بازار نشات‌گرفته‌است.
