بورس تهران در چند روز اخیر، شعله‌‌‌‌‌‌هایی از امید به روزهای آتی را در دل سهامداران تزریق کرده است و نماگرهای این بازار در هفته‌جاری رنگ و رخسار سبزی را در کلیت بازار سهام به نمایش گذاشته‌اند.
همان‌‌‌‌‌‌طور که در گزارش روز 12تیر «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان گرفتاری بورس در باتلاق تردیدها اشاره شد به‌نظر می‌رسد با توجه به نوسان قیمت‌ها در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی در دو ماه اخیر می‌توان گفت که کف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی قیمت سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی انجامشده و کف بازار سهام در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی تقریبا بسته شده است و اگر اتفاق شوکه‌‌‌‌‌‌کننده خاصی حادث نشود، بازار از محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی عقب‌نشینی خاصی نخواهد داشت. به هر روی شاخص‌کل بورس تهران در روزهای اخیر در جریان یک روند مثبت و رو به جلو توانسته خود را از قید و بند کانال 2میلیون و 100هزار‌واحدی برهاند و امیدها به شکل‌‌‌‌‌‌گیری روند صعودی مجدد را در قلمرو سهامداران تا حدودی زنده نگه دارد. گفتنی است که پس از نزول 84/ 2درصدی نماگر اصلی تالار شیشه‌ای در 22 خرداد سال‌جاری که منجر به ازدست‌رفتن کانال 2میلیون و 200هزار واحدی برای این شاخص شد، نماگر مذکور در جریان 16 روز معاملاتی متوالی در کانال 2میلیون و 100هزار واحدی به‌سر می‌برد و دیروز بالاخره این شاخص توانست خود را از زندان 16روزه کانال مذکور رهایی بخشد تا اهالی بورس تهران، کورسوی امیدی برای دستیابی به ارتفاعات بالاتر را در اذهان خود تصور و سپس تداعی کنند.
بازار در آینه آمار
در روز گذشته شاخص‌کل بورس تهران با رشد 86/ 0درصدی همراه شد تا برای اولین‌بار در اولین ماه تابستان خود را در کانال 2میلیون و 200هزار‌واحدی ببیند. نماگر هم‌‌‌‌‌‌وزن نیز با افزایش ارتفاع 30/ 1درصدی کار خود را به اتمام رساند تا چهارمین روز متوالی معاملاتی سبز خود را پشت‌سر گذاشته باشد.
گفتنی است که نماگر مذکور در سه روز اخیر رشد بیش از یک‌درصد را به‌ثبت رسانده است. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با جهش 52/ 0درصدی همراه شد تا خود را به میانه‌‌‌‌‌‌های کانال 28هزار‌واحدی رسانده باشد. با رشدی که در چند روز اخیر در بطن بازار سهام به‌وقوع پیوسته، شاخص‌کل و شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن از کف اخیر خود به ترتیب 71/ 2 و 57/ 3درصد فاصله گرفته‌‌‌‌‌‌اند.
شاخص‌های فوق‌‌‌‌‌‌الذکر در صورت تداوم روند شکل‌‌‌‌‌‌گرفته نیم‌‌‌‌‌‌نگاهی نیز به سقف‌های تاریخی ثبت‌‌‌‌‌‌شده در اردیبهشت سال‌جاری خواهند داشت. شاخص‌کل اکنون با قله تاریخی فتح‌‌‌‌‌‌شده در اردیبهشت 14/ 13درصد اختلاف دارد و باید دید که جریان اتفاقات بازار سهام، در ماه‌های آتی، بادبان کشتی انتظارات سهامداران بورس تهران را به کدام سمت و سو خواهد برد. شایان ذکر است که نماگر هم‌‌‌‌‌‌وزن نیز 16/ 11درصد با سقف تاریخی خود فاصله دارد.
معضل عدم‌تقارن اطلاعاتی
یکی از ویژگی‌های بازار کارآی سرمایه این است که اطلاعات به‌سرعت و به‌صورت همگن در دسترس همگان قرار گیرد و کلیه معامله‌گران در دسترسی به اطلاعات تاثیرگذار بر سهام شرکت‌ها آزاد باشند. همچنین یکی دیگر از ملزومات بازارهای کارآ این است که همه سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران در دسترسی به اخبار و اطلاعات از تقارن اطلاعاتی برخوردار باشند تا دریافت سریع اطلاعات از سوی عده‌ای خاص منجر به نابرابری اطلاعاتی میان سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران نشود. بعد از انتشار نامه‌‌‌‌‌‌ای که مفاد آن اشاره به افزایش نرخ خوراک داشت، گروهی از تحلیلگران با ارائه آمارهایی مبنی‌بر افزایش حجم و ارزش معاملات در روز امضای این نامه و روزهای پس از آن، دسترسی برخی از افراد به رانت و اطلاعات نهانی را در کلیت بورس تهران اعلام کردند، پس از آن هجمه‌‌‌‌‌‌هایی از سوی اکثریت سهامداران به سمت سازمان بورس و نهادهای نظارتی بازار سرمایه روانه شد با این مضمون که چنین اتفاق‌هایی در بطن و متن بازار سهام که خود داعیه مبارزه با فساد و عدم‌شفافیت را جزو شعارهای خود قرار داده‌است، اعتماد سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران را به معاملات تالار شیشه‌ای خدشه‌‌‌‌‌‌دار می‌کند. حتی برخی از مسوولان اعلام کردند که کلیه معاملات 17 و 18 اردیبهشت به‌صورت دقیق و جزئی موردبررسی و کالبدشکافی قرار خواهد گرفت. در تازه‌‌‌‌‌‌ترین نطق منتشره از سوی مسوولان مرتبط با بورس، سید‌احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرده که ریز معاملات روزهای 17 و 18اردیبهشت در حال بررسی و تحلیل است تا در صورت وجود هرگونه تخلف و اثبات شائبه‌‌‌‌‌‌های دسترسی به رانت از سوی دستگاه‌های دولتی، برخوردهای مقتضی صورت گیرد. به هر روی فارغ از دسترسی یا عدم‌دسترسی گروهی خاص به اطلاعات نهانی در اواسط اردیبهشت، موضوعی که از نظر نگارنده اهمیت دارد این است که عدم‌تقارن اطلاعاتی و به‌وجود آمدن اتفاقات این‌چنینی سبب می‌شود تا اعتماد که در دو سال‌اخیر حلقه مفقوده بازار سهام بوده‌است از این بازار رخت بربندد و تا احیای نسبی و مجدد آن ماه‌ها یا شاید سال‌ها زمان لازم باشد.
بازی ادامه‌‌‌‌‌‌دار نرخ خوراک
همچنین در روز گذشته سید‌احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد که ممکن است مصوبه نرخ خوراک دچار تغییراتی شود. سخنگوی اقتصادی دولت گفت: مسوولیت اطلاع‌‌‌‌‌‌رسانی و اخذ نظر صنعت پتروشیمی بر عهده وزارت نفت بوده که به گفته وزیر نفت این کار پیش از نهایی‌‌‌‌‌‌شدن مصوبه انجامشده بود. طبق اظهارات وزیر محترم نفت در جلسه هیات‌دولت، نشستی با حضور نمایندگان شرکت‌های پتروشیمی پیش از طرح مصوبه در دولت در سطح وزیر نفت برگزارشده و اخذ نظر شرکت‌ها صورت‌گرفته بود، اما با توجه به اینکه بخش‌هایی از دولت همچنان اصرار دارند که فرمول به‌جای نرخ ثابت همچون سنوات گذشته در دستور کار قرار گیرد تا انعطاف‌‌‌‌‌‌پذیری قیمت در این حوزه‌‌‌‌‌‌ها صورت‌گیرد، وزارت اقتصاد فرمول قیمت‌گذاری را به کمیسیون اقتصادی دولت پیشنهاد داده‌است. اگر این پیشنهاد وزارت اقتصاد مصوب شود، مصوبه قبلی احتمالا تغییر خواهد کرد اما تا به امروز مصوبه 29خرداد دولت پابرجا است.
خاندوزی در حالی این سخنان را ایراد کرد که در روزهای گذشته پس از ابلاغ نرخ گاز 7هزار تومانی برای خوراک پتروشیمی‌‌‌‌‌‌ها، اوره‌‌‌‌‌‌سازان و متانول‌‌‌‌‌‌سازها اقدام به انتشار بیانیه‌‌‌‌‌‌های انتقادی و اعلام خطرات این تصمیم‌گیری کردند.
