بند‌بازی بورس در مرز ابرکانال

معاملات روز سه‌‌‌‌‌‌‌شنبه بورس تهران با تزریق امیدواری به گردونه معاملات سهام ادامه‌یافت و هر سه شاخص اصلی بازار سهام با افزایش ارتفاع بیش از 2‌درصدی همراه شدند.

شاخص‌های سهامی در روزهای گذشته ریزش‌‌‌‌‌‌‌های سهمگینی را تجربه کرده بودند و نماگر اصلی بازار سهام در جریان سرخپوشی در 8 روز معاملاتی متوالی 2/ 11‌درصد کاهش ارتفاع داشت و حتی مرز روانی و مهم 2‌میلیون‌واحدی را نیز از دست داد تا نگرانی‌ها در کلیت بازار سهام و درمیان اهالی بورس تهران برای سقوط شاخص‌کل به کانال‌های پایین‌تر تشدید شود. وخامت اوضاع و احوال بورس تهران در روزهای اخیر به حدی بود که سبب شد تا برای اولین‌بار از آغاز سال‌جدید، در روز دوشنبه بازدهی بورس از ابتدای سال‌وارد محدوده منفی شود، اما توقف و سکونت بورس تهران در حوالی مقادیر کف روزانه سال ‌فقط یک روز طول کشید و در روز گذشته، جریان قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای تحت‌تاثیر افزایش مجدد قیمت اسکناس آمریکایی در معاملات بازار آزاد، تصور گروهی از معامله‌گران مبنی‌بر جذابیت قیمت سهام در محدوده‌‌‌‌‌‌‌های زیر 2‌میلیون واحد و همچنین اخبار مثبتی که در زمینه حمایت از بازار سهام مخابره شد، با افزایش همراه شد.

جذابیت قیمت سهام

همان‌‌‌‌‌‌‌طور که در گزارش روز 22 تیر «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان بورس در گرداب بی‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی گفته شد: بازار سهام در صورت نزول بیشتر در نزدیکی‌‌‌‌‌‌‌های کانال 2‌میلیون‌واحدی با ورود گروه جدیدی از خریداران مواجه خواهد شد. در گزارش مذکور عنوان شد که در صورت شکستن کانال 2‌میلیون‌واحدی به سمت پایین‌تر، مطمئنا خریدارانی در سمت تقاضا حاضر خواهند بود که به دید میان‌مدت و با نگرش ارزان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بودن نسبی قیمت‌ها و برای میان‌مدت اقدام به خرید خواهند کرد. همچنین عنوان شد که به‌نظر می‌رسد بازار در روزهای آتی در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی و حتی پایین‌تر خریدار داشته باشد. همه سناریوهایی که در گزارش فوق‌‌‌‌‌‌‌الذکر پیش‌بینی‌شده بود، رنگ واقعیت به خود گرفت و شاخص‌کل بورس در جریان دادوستد‌‌‌‌‌‌‌های روز دوشنبه، ابرکانال 2‌میلیون‌واحدی را از دست داد، اما در ادامه مسیر و در جریان معاملات روز گذشته، شاهد ظهور گروه جدیدی از خریداران در سمت تقاضا بودیم که قطار قیمت‌های بورس تهران را به سمت ایستگاه‌‌‌‌‌‌‌های سبز تابلوی معاملاتی هدایت کردند و نهایتا شاخص‌کل در آخرین دقایق معاملات روز سه‌‌‌‌‌‌‌شنبه،‌بار دیگر در آستانه ورود به ابرکانال 2‌میلیون‌واحدی قرار گرفت. در روز گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم می‌شود، رقم 3‌هزار و 852‌میلیارد‌تومان را ثبت کرد و تقابل خریداران و فروشندگان در صحنه معاملات، موجبات ورود 635‌میلیارد‌تومانی پول به گردونه معاملات را فراهم کرد.

نگاه ویژه به فردوسی

افزون بر عامل یادشده در بخش قبلی، عامل دیگری که محرک خریداران برای حضور در سمت تقاضا بود، نیم‌‌‌‌‌‌‌نگاه بازیگران بورس تهران به فعل و انفعالات حادث‌‌‌‌‌‌‌شده در هسته مرکزی معاملات بازار ارز در فردوسی بود که از کف 48‌هزار‌تومانی فاصله گرفته و در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 16 روز سه‌‌‌‌‌‌‌شنبه)، جریان عرضه و تقاضا در قیمت 48‌هزار و 820‌تومان برای قیمت دلار به توافق رسیده‌‌‌‌‌‌‌ است. دلار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل پیشران قیمت‌ها درمیان اهالی بورس تهران شناخته می‌شود و توجه به‌جزئیات نوسانات دلار درمیان اهالی بورس تهران در سال‌های اخیر تبدیل به یک رویه و رسم شده‌است.

حمایت کارساز؟

پس از ریزش بورس تهران در مرداد سال‌99، به کرات شنیده شد که از سوی مقامات دولتی نطق‌های رنگارنگی در راستای حمایت از بازار ایراد شد.

سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران بخت‌‌‌‌‌‌‌برگشته و زخم‌‌‌‌‌‌‌خورده آن دوران نیز در برهه‌‌‌‌‌‌‌های زمانی مختلف، به امید حمایت از جریان معاملات سهام و برگشت مجدد قیمت‌ها و قرارگرفتن در مدار صعودی، روزانه چشم به نقشه بازار و تابلوی معاملات سهام می‌دوختند، اما هر روزی که سپری می‌‌‌‌‌‌‌شد، برای سهامداران توام و آمیخته با آب‌‌‌‌‌‌‌شدن بخشی از سرمایه‌های خرد و ارزش پورتفوی آنها بود که تامین مالی آن از طریق فروش خانه و کاشانه و خودرو صورت‌گرفته بود.

همچنین بارها دیده شد که در آن مقطع سهامداران با بنرهای مزین به اشعار و شعارهای اعتراضی به مسببان وضع موجود، گلایه‌‌‌‌‌‌‌های علنی خود را ابراز کردند و تجمع و گردهمایی در جلوی ساختمان سازمان بورس، شرکت بورس و حتی مجلس، از پرتکرارترین عکس‌‌‌‌‌‌‌های وایرال‌‌‌‌‌‌‌شده در آن مقطع بود.

همه این‌ها گفته شد تا این نتیجه از مطالب یادشده برای مخاطب استنتاج شود که بازار سهام در سال‌99 و حتی در سال‌1400 شرایط به‌مراتب بدتر از این را تجربه کرد، اما هر‌بار که متن حمایت از بازار سهام در رسانه‌‌‌‌‌‌‌های مختلف دست به‌دست شد، اثر مثبت این موضوع فقط یک روز و در پاره‌‌‌‌‌‌‌ای از موارد فقط تا چند روز در کلیت بازار سهام حکمفرما بود و در روزهای بعد شاخص‌های سهامی به سستی گراییدند و کف‌‌‌‌‌‌‌های پایین‌تر از مقادیر قبلی ثبت کردند. اگر حرف‌‌‌‌‌‌‌درمانی‌‌‌‌‌‌‌ها برای بازار سرمایه نقشه‌راه و مرهم بود، مطمئنا در آن مقطع بازار سهام از آن ناحیه منتفع می‌‌‌‌‌‌‌شد، درحالی‌که مشاهده شد بازار روزبه‌روز به ریزش خود ادامه داد تا جایی‌که 10 ماه پس از ریزش تاریخی بورس تهران در مرداد 99، یعنی در سوم خرداد 1400 فاصله شاخص‌کل بورس تهران با سقف تاریخی تجربه‌‌‌‌‌‌‌شده در 20 مرداد 99، به 8/ 47‌درصد رسید.

آمار و ارقام یادشده مخاطب را به سمت‌‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌‌سوی دریافت این نتیجه هدایت می‌کند که گفتاردرمانی‌‌‌‌‌‌‌های 10 ماهه و حمایت‌های تصنعی در بطن و متن بازار سهام در سال‌99 به هیچ‌وجه چاره کار نبود و نهایت تاثیری که این موارد بر بازار سهام در آن مقطع گذاشت، تاثیر مثبت کوتاه‌‌‌‌‌‌‌مدت بود، پس می‌توان این‌چنین استنباط کرد که در نهایت اراده تحلیلی بازار بزرگتر از دستکاری‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی است و دست نامرئی بازار با توجه به سبک و سنگین‌‌‌‌‌‌‌کردن پارامترهای تاثیرگذار مختلف در نهایت مسیر پیشروی خود را انتخاب خواهد کرد و به هیچ شعار و حمایت تصنعی نیز بها نخواهد داد.

نکته مهم در این اثنا این است که از طرق مختلف به بازار بی‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی تزریق نشود و اجازه داده شود که بازار در آرامش به بازیگران و سهامداران اجازه تصمیم‌گیری بلندمدت و منطقی بدهد.

فرمول نجات بورس