قسمت اعظم انرژی مورد نیاز کشور در بخشهای خانگی و صنعتی، از نفت و گاز تامین میشود. علاوه بر این، برق تولیدی کشور نیز از محل سوزاندن گاز و فرآوردههای نفتی در نیروگاهها به دست میآید. بنابراین تغییر دیدگاه در موضوع مصرف انرژی و حرکت به سمت بهرهوری حداکثری، از الزامات اساسی دهه پیشرو خواهد بود. در این راستا، مقوله نوسازی و بازسازی تاسیسات نفت و گاز نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است.
موضوعاتی نظیر فشارافزایی گاز در پارسجنوبی، بازیابی چاههای بیشتر برای تولید حداکثری و مواردی از این دست، از محورهای سخنان «مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران» در جریان نشست این هفته رؤسای کمیتههای پدافند غیرعامل دستگاههای اجرایی کشور بود. محسن خجستهمهر با تاکید بر اینکه این جلسه یکی از مهمترین جلسات حوزه راهبردی بهشمار میرود، افزود: با اقدامهای انجام شده در سالهای اخیر، افزون بر کاهش آسیبپذیری، سطح بازدارندگی افزایش یافته و در مجموع چشمانداز پدافند غیرعامل، حول محور مصونیتسازی خواهد بود.
به گزارش شانا، خجستهمهر با اشاره به اینکه شرکت ملی نفت ایران از مهمترین و بزرگترین بنگاههای اقتصادی کشور است و عمده درآمد و ارز مورد نیاز کشور از طریق این شرکت تامین میشود، گفت: خلق و تولید ثروت، ناظر بر همین موضوع است. نفت و ذخایر زیرزمینی انفال هستند و مالک آن حکومت اسلامی است که وزارت نفت به نمایندگی از دولت باید این داراییها را به حداکثر ارزش رو زمینی آن تبدیل کند. وی افزود: شرکت ملی نفت ایران به لحاظ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی حائز اهمیت و ویژگی خاص است و به لحاظ دارایی، چهارمین رتبه را میان شرکتهای نفتی دنیا دارد.
مخازن گسترده نفت و گاز در ایران
معاون وزیر نفت با بیان اینکه شرکت ملی نفت ایران 400 مخزن نفتی و گازی در اختیار دارد، ادامه داد: حدود 230 سکو در بخش دریا داریم. تعداد واحدهای بهرهبرداری نیز 73 واحد است که 18 واحد انجیال نیز در کشور فعال شده است.خجستهمهر تصریح کرد: 13هزار کیلومتر خط لوله زیردریایی در کشور وجود دارد. همه این موارد به ما دیکته میکند که باید آسیبپذیری را کاهش دهیم و سطح بازدارندگی افزایش یابد.وی با اشاره به اینکه 5/ 99درصد انرژی مورد نیاز کشور از نفت و گاز تامین میشود، گفت: این موضوع هم یک فرصت و هم تهدید است، زیرا برقی که در کشور تولید میشود نیز حاصل مصرف گاز و فرآوردههای نفتی در نیروگاههاست.
تغییر نگرش در مصرف انرژی موضوعی فرابخشی است
خجستهمهر ادامه داد: در مصرف دچار افراط و مشکلات اساسی شدیم و در صورت ادامه این روند، مصرف لجامگسیخته به تهدید جدی تبدیل خواهد شد.وی با اشاره به اینکه موضوع تغییر نگرش در مصرف انرژی موضوعی فرابخشی است، تصریح کرد: شرکت ملی نفت ایران تولیدکننده انرژی است، اما مصرفکنندگان فرابخشی هستند و همه مردم و صنایع انرژیبر جزو مصرفکنندگان بهشمار میروند. معاون وزیر نفت با بیان اینکه حفاظت و مدیریت تاسیسات نفتی باید در دستور کار قرار گیرد، گفت: این تاسیسات در نقاط سهگانه حیاتی، حساس و مهم طبقهبندی میشوند و 80درصد تاسیسات نفتی در این 3 منطقه قرار دارند.خجسته مهر با اشاره به اینکه برخی تاسیسات نفتی قدمت 50 یا 60 سال داشته که باید بازسازی و نوسازی شوند، افزود: یکی از اشکالاتی که در این زمینه داریم این است که تجمیع تهدیدها در برخی نقاط وجود دارد و باید توزیع درستی از تاسیسات داشته باشیم که در این زمینه مطالعات خوبی انجام شده است.
وی ادامه داد: 18میلیارد دلار پروژه نوسازی و بازسازی تاسیسات را به تصویب هیاتمدیره شرکت ملی نفت ایران رساندیم که 15میلیارد دلار مربوط به مناطق نفتخیز جنوب و 3میلیارد دلار در شرکت فلات قاره تعریف شده است و این سرمایهگذاری باید در دورهای پنج تا هشت ساله انجام شود.خجستهمهر با اشاره به اینکه خطوط انتقال جدید باید این قدرت را داشته باشند که انعطافپذیر شوند، افزود: در برخی نقاط در مبدا با مازاد انرژی و در مقصد با کمبود انرژی روبهرو هستیم و لازم است شبکه را اصلاح کنیم.
وی ادامه داد: یکی از موضوعهای مهم این است که باید نقش اساسی برای غلبه بر موضوع ناترازی گاز داشته باشیم و اگر روند به همین صورت ادامه یابد ممکن است به ناترازی نفت نیز برسیم.معاون وزیر نفت تاکید کرد: برای جبران و غلبه بر ناترازی گاز 50 میلیارد دلار سرمایهگذاری برنامهریزی شده که 20 میلیارد دلار مربوط به فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی است، زیرا 70درصد تولید و مصرف گاز کشور مربوط به پارس جنوبی است و باید مرکز توجه ما قرار گیرد تا تولید پایدار داشته باشیم. هماکنون نیز در بخش طراحی و مطالعات، فعالیت انجام میشود و پیمانکار با دو شرکت خارجی کار را جلو میبرد.
اختصاص 20میلیارد دلار اعتبار برای فشارافزایی در پارس جنوبی
خجستهمهر با اشاره به اینکه افزون بر 20 میلیارد دلاری که برای فشارافزایی در پارسجنوبی در نظر گرفتیم، کارهای دیگری نیز برای جبران ناترازی گاز انجام شده است، گفت: توسعه میدانهای پارس شمالی، میدان گازی کیش، 13 طرح در حوزه نفت مناطق مرکزی با 6/ 3 میلیارد دلار سرمایهگذاری، توسعه میدان فرزاد بی و بلال نیز در دستور کار قرار دارد.وی افزود: مصرف انرژی در کشور به تهدیدی جدی تبدیل شده و اکنون تولید بهدنبال مصرف حرکت میکند و مصرف است که دیکته میکند ما چه مقدار تولید کنیم.
با این وضع لجامگسیخته مصرف بعید میدانم بخش تولید و عرضه به آن برسد.مدیرعامل شرکت ملی نفت با تاکید بر اینکه اجرای طرحهای بالادستی نفت 5 تا 7 سال زمان میبرد، ادامه داد: این از نظر پدافند غیرعامل تهدید است، برای سرعت بخشیدن به برنامههای پدافند غیرعامل یک تصمیم مهم و راهبردی در شرکت ملی نفت ایران گرفتیم.خجستهمهر تصریح کرد: فاز 11 پارس جنوبی مرزیترین فاز ایران است و برخلاف برخی از موقعیت فازهای پارس جنوبی، این فاز قابلیت تولید از چهار لایه بهرهده را دارد، با این حال از سال 79 تا سال 1400 هیچ اقدامی برای توسعه فاز 11 انجام نشد. در سال 1400 و با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اقدامهایی را آغاز کردیم و حفاری 4 حلقه چاه انجام شد.وی با اشاره به اینکه خط لوله فاز 11 نیز احداث شده است، گفت: اگر سکویی را چهار سال قبل ساخته بودیم نیاز نبود سکویی را از موقعیت دریا برای نخستین بار جابهجا کنیم، اما این ضرورت و نیاز ایجاب میکرد که ریسک محاسبهشده انجام دهیم و متخصصان ایرانی بر تهدیدهای احتمالی غلبه کردند.معاون وزیر نفت افزود: در روز 21 مرداد فاز 11 پارس جنوبی به تولید رسید و 20 سال تاخیر را با 20 ماه کار جهادی متخصصان ایرانی به نتیجه رساندیم.
بازیابی 7 حلقه چاه فاز 13 برای افزایش تولید گاز
خجستهمهر با اشاره به اینکه یکی از سکوهای فاز 13 سال 94 در معرض تهدید بیرونی قرار گرفت و هفت حلقه چاه را از دست دادیم، ادامه داد: شاید اگر پدافند غیرعامل دقیقی داشتیم آن برخورد صورت نمیگرفت. خوشبختانه اکنون قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) مشغول ترمیم این هفت حلقه چاه است.وی تاکید کرد: در ابتدای دولت سیزدهم، خط لوله فاز 16 که باید روزانه 28میلیون مترمکعب گاز منتقل کند، 14 میلیون مترمکعب گاز منتقل میکرد، زیرا دچار آسیبهای متعددی شده بود، البته بعد از مدت کوتاهی همان 14 میلیون مترمکعب گاز را نیز از دست دادیم و تصمیم گرفتیم خط لوله جدید احداث کنیم که پیش از زمستان این خط لوله جدید هم به مدار میآید. تلاش این است که خط قدیمی را برای شرایط اضطراری حفظ کنیم.معاون وزیر نفت ادامه داد: ایران از نظر ذخایر نفت و گاز رتبه نخست را دارد و ذخایر ایران معادل 340 میلیارد بشکه نفت خام برآورد میشود اما روزانه معادل 7 میلیون بشکه نفت خام در کشور مصرف میکنیم که مغایر تولید ثروت است.