بازارها در سکون قیمت

معاملات بورس تهران در روز گذشته در شرایطی پیگیری شد که شاخص کل بورس تهران، مجددا از محدوده 2میلیون واحدی عقب‌نشینی کرد و با افت 94/ 0درصدی در نماگر اصلی بازار سهام، این شاخص به محدوده یک‌میلیون و 978هزار واحد رسید.

نماگر هم‌وزن نیز که یک سنجه قابل اعتنا برای ارزیابی وضعیت کلی حاکم بر کلیت بازار سهام است، در روز گذشته با افت 32/ 1درصدی همراه شد تا گویای شتاب بیشتر افت قیمت‌ها در نمادهای کوچک‌تر و باارزش بازار پایین بورس تهران باشد. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با کاهش 35/ 1درصدی، به پله‌های میانی کانال 25هزار واحدی رسید.

همچنین در روز سه‌شنبه، 416میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد تا کوچ نقدینگی از بازار سهام که روند غالب ماه‌های اخیر بوده، ادامه‌دار باشد. ارزش معاملات خرد بازار نیز که از آن به‌عنوان سنجه‌ای قابل اتکا برای سنجش وضعیت رکود یا رونق در بازار استفاده می‌شود، در روز گذشته مقدار 2هزار و 314میلیارد تومان را ثبت کرد.

 سکوت در بورس تهران

چند وقتی است که بورس تهران با تهاجم اخبار منفی همراه می‌شود. اخبار مختلفی در حوزه‌های گوناگونی مخابره می‌شود که مخاطب بعد از اندکی تامل پیرامون آن متوجه می‌شود که مجددا حاشیه سود شرکت‌های بورسی به نحوی و طریقی مورد هدف قرار گرفته است. همه این موارد باعث شده است بورس تهران از سقف تجربه‌شده در کانال 2میلیون و 500هزار واحدی عقب‌نشینی کند و با افت بیش از 20درصد از قله تاریخی، به ارقام پایین‌تر از 2میلیون واحد بازگردد. در این اثنا هر زمان هم که از حجم اخبار منفی کاسته می‌شود یا از مدت زمان انتشار اخبار فاصله می‌گیریم، بازار هر از گاهی، یک روز مثبت را نیز در متن خود تجربه می‌کند. به علاوه ثباتی که بر بازار ارز حاکم است، به‌شدت بر راندن تقاضا از بازار سهام تاثیرگذار است، معمولا صاحبان دارایی در شرایطی که افزایش قیمت‌ها در ماه‌های آتی را متصور باشند، اقدام به خرید دارایی مذکور می‌کنند؛ نکته‌ای که از بررسی وضعیت بازارهای مختلف و علی‌الخصوص بورس تهران قابل استنباط است، چشم‌انداز تثبیت قیمت‌ها در ماه‌های آتی است. همان‌طور که در گزارش روز گذشته «دنیای‌اقتصاد» تحت عنوان جست‌وجوی محرک‌ها در بورس عنوان شد، محرک‌هایی مانند قیمت دلار و تصمیمات مثبت سیاستگذار می‌تواند موجبات رشد قیمت‌ها را در ادامه مسیر معاملاتی بورس تهران فراهم کند. اما فعلا از ناحیه این متغیرها، هیچ سیگنال صعودی برای بازار سهام صادر نشده است.

سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نیز در سکوت خبری و سکون قیمتی به سر می‌برند. دلار در معاملات بازار آزاد همچنان از توان لازم برای عبور از سطح روانی 50هزار تومان برخوردار نیست؛ اخبار مثبتی که در زمینه آزادسازی منابع بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی که در ازای توافق برای تبادل زندانیان انجام شد، به‌عنوان یک عامل بنیادین در هسته مرکزی مبادلات بازار آزاد ارز حکمفرماست و اجازه جولان تقاضا را در صحنه معاملات نمی‌دهد.

در همین راستا، علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت درباره این منابع آزادشده گفت: منابع ارزی آزادشده در اختیار بانک مرکزی قرار خواهد گرفت. افزون بر این، بانک مرکزی نیز در سمت عرضه معاملات ارزی، به‌عنوان یک کنشگر فعال در حال فعالیت است و بازار به‌طور کامل، تحت کنترل بانک مرکزی است.

آرامش حاکم بر بازار ارز سبب شده است معاملات در بازار طلا و سکه نیز از اقبال چندانی برخوردار نباشد. در مواقعی که آتش انتظارات تورمی شعله‌ور می‌شود و دلار با افزایش قیمتی همراه می‌شود، تقاضای سفته‌بازانه و سوداگرانه در کنار تقاضای مصرفی، ضلع دوم این بازار را تشکیل می‌دهد و موجبات رشد لجام‌گسیخته قیمت‌ها را در این بازار فراهم می‌کند.

به علاوه اونس جهانی طلا نیز در هفته‌های اخیر در یک روند نزولی به پله‌های ابتدایی کانال 1900دلار رسیده و قیمت طلای داخلی از این ناحیه نیز تحت فشار قرار دارد. همچنین دلیل دیگری که موجب شده است قیمت‌ها در بازار طلا و سکه از ثبات برخوردار باشد، رشد عجیب و غریب قطعات خانواده سکه طلا در سال گذشته است که موجب شد تا اکثر اعضای خانوداه سکه از حباب قیمتی برخوردار شوند و طبیعتا دیگر در این بازار، فعلا جذابیت و فرصت خریدی برای صاحبان پول موجود نیست.

در بازار مسکن نیز پس از افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها در کلیه مناطق تهران که تا آخر فصل بهار تداوم داشت، در فصل تابستان با کاهش قیمت‌‌ها توأم بوده و به‌دلیل خاصیت چسبندگی قیمتی در این بازار، معاملات در اکثر بازارها در فاز رکود قرار گرفته است.

نکته دیگری که در بررسی بازار مسکن به چشم می‌خورد، فقدان اطلاعات موثق در این حوزه است. آخرین آماری که برای قیمت مناطق 22‌گانه شهرداری تهران در سایت بانک مرکزی منتشر شده، برای آذرماه سال گذشته است و فعالان این بازار و متقاضیان مصرفی از یک چراغ راهنمای آماری که بیانگر حباب قیمتی و جزئیات قیمت‌ها و وضعیت کلی این بازار باشد، محروم هستند. آرامش حاکم بر بازارهای دارایی سبب شده است که برخی از سرمایه‌گذاران، پول‌های خود را روانه صندوق‌های بادرآمد ثابت کنند؛ به‌گونه‌ای‌که این صندوق‌ها از ابتدای تابستان با خالص ورود 5هزار و 362میلیارد تومانی پول همراه شده‌اند.

چنین موضوعی گویای این نکته است که در سایه فقدان روندهای صعودی در بازارهای مختلف دارایی، اوراق بادرآمد ثابت در این مدت با اقبال از سوی سرمایه‌گذاران همراه شده است.

در واقع صاحبان دارایی ترجیح داده‌اند تا از اندک سود موجود در اوراق بادرآمد ثابت بهره‌مند شوند تا در صورت شکل‌گیری روند صعودی جدیدی در یک بازار، رهسپار آن بازار شوند. به نظر می‌رسد تا زمانی که آرامش و ثبات بر معاملات ارز حاکم باشد، بازارها از شکل‌گیری روندهای صعودی در بطن خود عاجز و ناتوان باشند؛ زیرا دلار موتور محرک و عامل اصلی تکانه‌های صعودی در بازارهای سرمایه‌گذاری است.