به گزارش خبرنگار
حوزه نظام وظیفه گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در برخی از کشورها رسیدن سن به عدد 18 یعنی ورود به یکی از بزرگترین امتحانات زندگی. برخی از کشورها مردانی را که به سن خاصی (اکثرا 18 سال) میرسند به خدمت وظیفه سربازی اعزام میکنند، در برخی دیگر از کشورها این اجبار برای زنان نیز وجود دارد.
از قرن ها پیش،مسئله نیاز به «سرباز» برای تامین امنیت و تقویت ارتش، در ایران و سایر کشورها یک چالش برای همه دولت ها محسوب میشده و راهحلهای متعددی برای آن آزموده شده است. یکی از معروفترین این راهحلها، ایده «سرباز اجباری» بوده که شکل «مدرن» آن نخستین بار در دوره انقلاب فرانسه و در سال 1798 به کار گرفته شد تا نخستین جمهوری جهان مدرن بتواند با این طرح، از خود در مقابل حملات پادشاهیهای اروپایی دفاع کند.
فرانسه با این اقدام، به ارتش بزرگ و قدرتمندی دست پیدا کرد که ظاهرا با هزینهای اندک برای دولت این کشور به دست آمده بود و در بحبوحه تنشهای بینالمللی اواخر قرن هجدهم، امتیاز بزرگی برای دولت برخاسته از انقلاب این کشور به شمار میرفت. طی سالهای 1800 تا 1813، بیش از 2 میلیون و 600 هزار مرد فرانسوی به ارتش این کشور فرستاده شدند که در مقابل ارتشهای حرفهای اما چند 10 هزار نفری سایر دولتهای اروپا، قدرت ویرانکنندهای را به نمایش میگذاشتند.
ناپلئون با استفاده از قدرت نظامی اجباری توانست «ارتش سلطنتی پروس» را شکست دهد تا ایده سربازی اجباری در سایر کشورها نیز به تدریج در قرن نوزدهم به کار گرفته شود.
وضعیت سربازی در جهان به 6 دسته تقسیم میشود. جدای از سربازی اجباری و نداشتن سربازی، انواع دیگری مانند سربازی در مواقع ضروری، سربازی گزینشی، نداشتن ارتش فعال و سربازی غیررسمی وجود دارد. نمونه آخر به معنی آن است که سربازی از نظر قانونی اجباری نیست؛ اما ارتش آن کشور کودکان را مجبور به خدمت برای آن ها میکنند.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران زنان از خدمت سربازی معاف هستند؛ اما درکشورهای مختلف جهان این وضعیت یکسان نیست و زنان گاه مجبور به خدمت سربازی بوده و گاه میتوانند به طور داوطلبانه به سربازی بروند. البته برخی کشورها مانند فرانسه زنان میتوانند در واحدهای غیرجنگی خدمت خود را بگذرانند. رژیم اشغالگر قدس، تونس، کوبا، کره شمالی و اریتره برخی از کشورهایی هستند که سربازی زنان در آن ها اجباری است.
کشورهای جهان بر اساس وضعیت نظام وظیفه به 6 دسته تقسیم می شوند که ایران در ششمین و آخرین گروه قرار دارد
1. کشورهایی که سربازی اجباری ندارند مثل آرزانتین، کانادا، امارات، امارات متحده عربی و ایالات متحده آمریکا، مقدونیه، کویت و آلمان. (123 کشور، 61%)
2. کشورهایی که سربازی اجباری یک سال و یا کمتر دارند مانند فنلاند، آذربایجان، اتریش روسیه، تایوان ، ترکیه و سوئیس. (24 کشور، 11%)
3. کشورهایی که صرفا در امور مدنی یا به صورت نظامی غیر مسلح سربازی دارند مثل آنگولا، اسپانیا و قبرس.(7 کشور، 4%)
4. کشورهای که سربازی انتخابی دارند مانند اندونزی، تایلند، مالزی و سنگال .(14 کشور، 7%)
5. اسامی کشورهایی که از ترکیب نیروهای داوطلب و اجباری استفاده میکنند مانند رژیم اشغالگر قدس، ساحل عاج، سنگاپور، سودان، فیلیپین، کره جنوبی، کلمبیا، گرجستان، گابون، مالی و موریتانی. (15 کشور،8%)
6. کشورهایی که سربازی اجباری 18ماه و یا بیشتر، غیر انتخابی و همراه با به کار گیری در امور عملیاتی نظامی دارند به مانند جمهوری اسلامی ایران، ارمنستان، کره شمالی و مصر. (17 کشور،9%)
گزارش از حمیدرضا قربانی