الهه جعفرزاده: در صورت ابتلا به سرطان سینه، ممکن است سؤالات زیادی در ذهن خود داشته باشید. پرسیدن این سؤالات از پزشک می‌تواند به شما در درک بهتر بیماری و پیشبرد روند درمان کمک کند.
مهم‌ترین سؤالاتی که می‌بایست از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:
1. دچار چه نوع سرطان سینه‌ای هستید؟
همه سرطان‌های سینه یکسان نیستند. پزشکان آنها را به روش‌های مختلف طبقه‌بندی می‌کنند؛ مثلاً اینکه: منشأ سلول‌های سرطانی در بدن کجاست. تشخیص منشأ سلول‌های سرطانی، یک عامل کلیدی در گسترش یا عدم گسترش سرطان است و به تعیین نوع درمان مناسب کمک می‌کند.
کارسینوم مجرای نفوذی/تهاجمی (IDC): حدود 80 درصد سرطان‌های سینه از مجاری شیر شروع می‌شوند و سپس در بافت چربی پستان رشد می‌کنند. سلول‌های سرطانی از این نقطه بیشتر می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن انتشار پیدا کنند.
کارسینوم لوبولار مهاجم (ILC): 10 درصد دیگر از سرطان‌های سینه از غدد یا لوبول‌های تولیدکننده شیر شروع می‌شوند و قادر به گسترش هستند. سرطان‌های نادر پستان ممکن است نوک پستان، بافت همبند سینه یا پوشش رگ‌های خونی یا رگ‌های لنفاوی را درگیر کنند.
کارسینوم مجرای درجا (DCIS): برخی دیگر از سرطان‌های سینه غیرتهاجمی هستند؛ به این معنی که در مجاری شیری وجود دارند و گسترش نیافته‌اند. این وضعیت، کارسینوم مجرای درجا (DCIS) نامیده می‌شود که گاهی به عنوان سرطان پستان مرحله صفر شناخته می‌شود.
بیشتربخوانید:
2. اندازه تومور چقدر است؟
اندازه تومور یکی دیگر از عوامل مهم در دوره درمان است. پزشک از اندازه تومور برای مرحله‌بندی یا طبقه‌بندی بیشتر سرطان استفاده می‌کند. برای تعیین ابعاد تخمینی تومور، پزشکان معاینه فیزیکی و تعدادی آزمایش انجام می‌دهند که ممکن است شامل: ماموگرافی، سونوگرافی سینه و ام آر آی سینه باشد.
3. سرطان در چه مرحله‌ای است؟
مرحله یا استِیج (Stage) سرطان در واقع عددی است که توسط پزشک، بر اساس نتایج آزمایش‌ها به سرطان اختصاص داده می‌شود و یکی از مبناهای تصمیم‌گیری برای انتخاب روش مناسب درمان است. علاوه بر انتخاب روش درمان، مرحله‌بندی در موارد دیگری از جمله ارزیابی میزان پاسخ‌دهی به درمان و همچنین مقاصد تحقیقاتی استفاده می‌شود. با مرحله بندی یا استیجینگ سرطان، پزشک متوجه می‌شود که بیماری تا چه حدی پیشرفت کرده است.
4. آیا سرطان به غدد لنفاوی هم سرایت کرده است؟
یکی از مهم‌ترین عوامل پیش‌بینی‌کننده شدت سرطان سینه این است که آیا به غدد لنفاوی شما سرایت کرده است یا خیر. این اندام‌های لوبیایی شکل که در زیر بغل و سایر نقاط بدن شما قرار دارند، یک عنصر حیاتی برای سیستم ایمنی بدن هستند. آنها به عنوان فیلتری برای مایعی که در سلول‌ها و بافت‌های شما جریان دارد عمل می‌کنند.
درگیری غدد لنفاوی ممکن است برنامه درمانی را به کل تغییر دهد. زمانی که سلول‌های سرطان سینه به غدد لنفاوی سرایت کنند، گزینه‌های درمان تهاجمی‌تر می‌شوند. شیمی‌درمانی یک نمونه درمان تهاجمی است.
بیشتر بخوانید:
5. درجه سرطان چند است؟
درجه یا گِرِید (Grade) سرطان به سرعت رشد تومور گفته می‌شود و با اعداد 1 تا 3 مشخص می‌شود؛ برای درجه‌بندی سرطان، از سلول‌های تومور نمونه برداری می‌شود و زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد. سرعت رشد تومور با درجه 1 یا درجه پایین، تنها کمی بیشتر از سلول‌های طبیعی است.
تومور با درجه 2 یا درجه متوسط با سرعت بیشتری رشد کرده، و تومور با درجه 3 یا درجه بالا با سرعت بسیار زیادی رشد می‌کند. هرچه درجه تومور بالاتر باشد، احتمال اینکه به شیمی درمانی احتیاج باشد بیشتر است.
درجه سرطان و مرحله سرطان با هم متفاوتند. هر دو نشانگر شدت و پیشرفت سرطان هستند، اما معیارهای متفاوتی دارند. مرحله‌بندی با اندازه تومور، محل و توزیع سلول‌های سرطانی در بدن سروکار دارد. درجه‌بندی بر اساس نحوه ظاهر شدن سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ است. سلول‌هایی که ظاهر غیرطبیعی دارند، به احتمال زیاد به سرعت رشد و گسترش می‌یابند.
بیشتربخوانید:
6. آیا به جراحی نیاز است؟
این یک سوال مهم است، اما پاسخ به آن به خصوص در آغاز بیماری، ممکن است خیلی قطعی نباشد. انجمن سرطان آمریکا گزارش می‌دهد که اکثر افرادی که سرطان سینه دارند، جراحی را انجام می‌دهند. در برخی موارد، انجام عمل و نوع جراحی به عواملی مانند: مرحله سرطان، اندازه تومور، محل تومور، اندازه سینه، ترجیح شخصی شما و نتایج آزمایش ژنتیک بستگی دارد. همه سرطان‌های سینه را نمی‌توان در ابتدا با جراحی برداشت. اما برای سرطان‌های سینه که قابل عمل هستند، دو نوع عمل جراحی وجود دارد:
لامپکتومی: جراحی حفظ پستان که اغلب با پرتودرمانی همراه است.
ماستکتومی: برداشتن بیشتر یا تمام بافت پستان (گاهی اوقات از جمله غدد لنفاوی مجاور).
