نشریه «فوربس» با اشاره به اینکه ایران روز شنبه تعدادی هواپیمای آموزشی یاک 130 از روسیه دریافت کرده است، نوشت: بنابر اعلام رسانه‌های ایران، جت‌های سفارش تهران از مسکو وارد این کشور شده‌اند. این هواپیماها، همان جنگنده‌های سوخو 35 نیستند که ایران به دنبال دریافتشان است، اما می‌توانند به عنوان هواپیمای جنگی سبک نیز مورد استفاده قرار گیرند.
به گزارش ایسنا، این نشریه ادامه داد: اگرچه هواپیما‌های یاک 130 به اندازه سوخو-35 توانایی ندارند، اما تحویل آن‌ها نشان می‌دهد که روسیه آن جنگنده را نیز در تاریخ بعدی تحویل ایران خواهد داد.
ارتش جمهوری اسلامی ایران روز شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: تعدادی هواپیمای آموزشی یاک 130 در راستای ارتقای توان آموزشی و رزمی نیروی هوایی ارتش وارد کشور و به پایگاه هوایی شهید بابایی اصفهان ملحق شد.
در این بیانیه آمده است که این هواپیماها برای آموزش خلبانانی که قرار است با جنگنده‌های نسل جدید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پرواز کنند، استفاده خواهد شد.
«فرزین ندیمی» تحلیلگر دفاعی و امنیتی در موسسه «واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» پس از انتشار این خبر به فوربس گفت: این می‌تواند گامی منطقی قبل از دستیابی به جنگنده‌های نسل چهارم باشد. همچنین نشان می‌دهد که قرارداد فروش سوخو 35 در نهایت در مقطعی در آینده رو به جلو پیش خواهد رفت.
به نوشته فوربس، مدت‌هاست که گمانه‌زنی‌هایی گسترده مبنی بر این وجود دارد که ایران دست‌کم 24 فروند جنگنده سوخو 35 را که روسیه پیشتر برای مصر ساخته بود، دریافت خواهد کرد. اکنون، تحویل یاک 130 تأیید می‌کند که روسیه سرانجام چیزی را که ایران خواستار آن است به این کشور تحویل خواهد داد. گفته می‌شود تهران در سال 2021 پول سوخو 35ها را پرداخت کرده و انتظار می‌رفت که در سال جاری (میلادی) شروع به دریافت آن‌ها کند.
آژانس اطلاعات دفاعی وزارت دفاع ایالات متحده در سال 2019 پیش‌بینی کرده بود که ایران پس از پایان تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه این کشور در اکتبر 2020 به دنبال دریافت یاک 130 از روسیه به همراه سامانه‌های دفاعی هوایی اس-400، سامانه‌های دفاع ساحلی باستیون، تانک‌های تی-90 و جت‌های سوخو خواهد بود. تهران سپس به جای سوخو 30، جنگنده پیشرفته‌تر سوخو 35 را انتخاب کرده است.
فوربس با اشاره به ساخت هواپیمای آموزشی بومی «هسا یاسین» در ایران، آن را مشابه یاک 130 توصیف کرد و نوشت: یاسین می‌تواند خلبانان را بر اساس اصول جنگنده‌های پیشرفته‌تر نسل چهارم آموزش دهد و به عنوان یک هواپیمای جنگی سبک مورد استفاده قرار گیرد.
با این وجود، یاسین و سایر هواپیما‌های مشابه ایرانی ممکن است مهارت‌های خاصی را که خلبانان ایرانی برای کار با سوخو 35 به آن نیاز دارند، ارائه ندهند.
در نتیجه، تحویل یاک 130، این هواپیما‌های آموزشی مافوق صوت می‌تواند نشان دهد که ایران در نهایت سوخو-35های مورد علاقه خود را، هرچند با تاخیر دریافت خواهد کرد.
یاک 130 قابلیت شبیه‌سازی مشخصات آموزشی جنگنده‌های مختلف از جمله نسل 4++ و نسل پنجم را دارد.
الحاق هواپیما‌های یاک 130 به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در راستای قرارداد‌های تسلیحاتی کشورمان با فدراسیون روسیه است.
