ارزش معاملات خرد (سهام و حق‌تقدم) در بورس و فرابورس نیز با یک روند نزولی در محدوده چهارهزار و 41میلیارد‌تومان متوقف ماند و در روز سکوت شاخصسازان گروه‌های کوچکی مانند زغال‌سنگ، تامین آب و برق و انبوه‌سازی پیشتاز بودند، در این بین البته وضعیت نفتی‌‌‌‌‌‌‌ها با توجه به قیمت‌های جهانی همچنان از سایر شاخصسازان بهتر بود. کارشناسان سناریوهای مختلفی را برای توجیه این افت مطرح می‌کنند. برخی معتقدند شاخص در حال اصلاح زمانی است و برخی دیگر با منحوس دانستن تاریخ هفدهم هر ماه، خبر از بازاری به‌شدت تحت‌کنترل می‌دهند. از سوی دیگر عده‌ای نیز وضعیت بازار را به وضعیت کلان سیاسی کشور گره زده و معتقدند باید در انتظار نتیجه جلسه شورای‌حکام آژانس ماند.
هفدهم‌‌‌‌‌‌‌های منحوس
علی عصاری، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه بازار سرمایه در دو روز گذشته عملکرد خوبی نداشت، گفت: شنبه ریزش زیادی را در بازار شاهد بودیم و روز گذشته نیز روند تا اواسط بازار به همان منوال بود. اتفاقی که از اردیبهشت به مدت 5ماه متوالی در حال وقوع است، اینکه هفدهم هر ماه بدون استثنا بازار با یک شکست روبه‌رو است. از یک روز قبل شاهد صف‌های خرید سنگین و نشر امیدواری به بازار هستیم اما بلافاصله در تاریخ هفدهم عرضه‌ها به‌شدت زیاد می‌شود.
در این ماه هم به‌رغم روندی که از ابتدای ماه وجود داشت، شاهد این اتفاق بودیم. وی ادامه داد: شنبه خودرویی‌ها صف‌فروش بودند و شاخصسازان عملا رویکرد خوبی را نشان ندادند و روز گذشته وضعیت کمی بهتر شد اما همچنان گروه‌های کوچکی مانند انبوه‌سازان پیشرو بودند. اتفاقی که افتاده این است که شاخص و سهام بالا نمی‌رود و فقط با عرضه اولیه‌ها وسعت بازار را زیاد می‌کنند اما از عمق خبری نیست. بورس این روزها مانند درخت تنومندی است که از داخل در حال پوسیدن است.
با این وضعیت نه‌تنها اتفاق خاصی نمی‌افتد بلکه این پیام به سهامدار منتقل می‌شود که بازار کاملا تحت‌کنترل عرضه‌اولیه‌ها، بازارگردانان و سایه سنگین صندوق‌هاست. عصاری افزود: صندوق‌ها با توجه به حجم معاملات به‌شدت روی بازار سایه انداخته و می‌توانند بازار را هرکجا که خواستند ببرند و قدرتشان حتی بیشتر از بازارگردانان شده‌است. رفتاری که پیش‌گرفتند متناسب با حال سهامداران نیست و بازار در نارضایتی بی‌سر و صدایی فرو رفته‌است.
نفس‌گیری بازار
نیما میرزایی، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه اما نظری متفاوت دارد. او با بیان اینکه بازار سرمایه از ابتدای شهریورماه با چند خبر مهم و مثبت و تغییر عوامل بنیادی رشد نسبتا پرقدرتی را شروع کرد، گفت: مهم‌ترین خبر تصمیم دولت درخصوص فرموله‌کردن نرخ گاز با وضعیت متعادل و منصفانه بود. موضوع افزایش نرخ تسعیر ارز در بورس‌کالا برای پتروپالایشی‌ها و همچنین افزایش نرخ دلار بازار آزاد تا محدوده 50هزار‌تومان جزو اخباری بودند که به حرکت صعودی اخیر بازار سرمایه کمک کردند. وی ادامه داد: با توجه به تخلیه‌شدن شوک اولیه و اثر کوتاه‌مدت اخبار مورد اشاره بازار در هفته‌جاری به وضعیت اصلاحی و تعادل تغییر جهت داده و انتظار می‌رود موقتا در این وضعیت بماند و برخی از افراد به سیو سودهای موقت اقدام کنند. از طرف دیگر خریداران تازه‌نفس و ورودی‌های جدید وارد بازار خواهند شد و می‌توانند موج بعدی صعودی بازار را رقم بزنند که این سناریو در صورت عبور نرخ دلار در بازار آزاد از مرز 50هزار‌تومان پررنگ‌تر خواهد شد. این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: در این‌صورت می‌توان به شروع موج صعودی بازار سرمایه خوشبین شد اما تا آن زمان معاملات وضعیت نوسانی خواهند داشت و شاهد افت خاصی برای بازار نخواهیم بود، چراکه از نظر تکنیکال و بنیادی عبور مجدد از کانال دو‌میلیون به سمت پایین به‌نظر محتمل نمی‌آید.
ابهام سیاسی بورس
مریم محبی، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر کلیت اقتصاد کشور فارغ از اینکه از چه بازاری صحبت می‌کنیم، تحریم‌های بین‌المللی است. هر زمان که انتظار بهبود شرایط تحریمی در جامعه افزایش پیدا می‌کند، ما شاهد شرایط مثبت هستیم و این همان اتفاقی است که در هفته‌های گذشته به‌دنبال انتشار اخبار افزایش فروش نفت ایران به جامعه بین‌المللی نیز شاهد آن بودیم. وی ادامه داد: یکی از دلایلی که باعث رشد بازار سرمایه در هفته گذشته شده‌بود، افزایش فروش نفت ایران در جامعه بین‌المللی بود، اما در حال‌حاضر نشست شورای‌حکام علیه ایران مطرح‌شده و اخبار مثبت کمرنگ شده و بازار در حال برگشت به شرایط نامطلوب قبلی است. در این شرایط مجددا انتظار ادامه‌‌‌‌‌‌‌دار‌بودن تحریم‌ها، شرایط سخت اقتصادی، رشد نقدینگی، کسری‌بودجه و کاهش قدرت پول ملی را داریم و این موضوع هیجان مثبتی که به‌دنبال شیدایی بازار شاهد آن بودیم را کاهش داده و باعث‌شده این هیجان تا حدودی تخلیه شود. محبی تاکید کرد: در کوتاه‌مدت بازار سرمایه نیازمند تعیین‌تکلیف نشست شورای امنیت و تصمیمی است که در رابطه با ایران در این جلسه گرفته می‌شود. بازار سرمایه به‌دنبال رفع ابهام از این موضوع است و همین موضوع سایر عوامل مثبت یا منفی موثر را نیز تحت‌تاثیر قرار داده‌است.
