بیتکوین بهعنوان اولین ارز دیجیتال در سال2009 راهاندازی شد. بیتکوین در حالی حدود 4ماه دیگر 15ساله میشود که دیگر تنها کدنویسان و دانشپژوهان از آن استفاده نمیکنند و بهطور جهانی و توسط میلیونها افراد مبتدی نیز مورد استفاده قرار گرفته است. همراه با پیشرفت و گسترش بیتکوین، بازار ارزهای دیجیتال نیز بسیار بزرگتر شده است و تفاوتهای قابل توجهی با آغاز مسیر خود پیدا کرده است. درحالیکه مسیر ارزهای دیجیتال با هدف ارائه ابزاری برای پرداختهای مالی آغاز شده بود؛ اما امروزه بخشهای متنوعی مانند خدمات غیرمتمرکز، متاورس، توکنهای غیرمثلی و دهها کاربرد دیگر مورد استفاده کاربران در سراسر جهان است. حتی بسیاری از توسعهدهندگان و فعالان بازار نیز در پیشبینی شرایط امروزه بازار ارزهای دیجیتال موفق نبودند و طی بیش از یک دهه گذشته، تغییرات بسیار زیاد ارزهای دیجیتال پیشبینی آینده این بازار را بیش از پیش دشوار کرده است. بررسی برخی از پیشبینیهای مطرح عنوان شده گذشته در بازار ارزهای دیجیتال میتواند نکات جالب و قابل تاملی از تفاوت دیدگاه توسعهدهندگان و سرمایهگذاران با واقعیتهای امروزه داشته باشد.
پیشبینیهای بزرگ و عجیب
درحالیکه ساتوشی ناکاموتو از سال2011 فعالیتی نداشته است، اما خالق بیتکوین در همان سالهای ابتدایی عرضه بیتکوین صحبتها و پیشبینیهای جالبی را عنوان کرده است. بهعنوان مثال، در وایت پیپر یا سند دیجیتال بیتکوین که در سال 2008 منتشر شد، ساتوشی ناکاموتو معتقد است که بر اثر رخ دادن بحرانهایی مانند پخش یک ویروس، زیرساختهای مالی با مشکل مواجه میشوند. به همین دلیل، ساتوشی بیتکوین را به هدف ارائه جایگزینی برای ابزارهای مالی سنتی ارائه داد تا در چنین مواقعی کاربرد پیدا کند و علاوه بر حفظ سرمایه مردم، به آنها ابزاری برای پرداختهای مالی و جابهجایی پول دهد. تقریبا 11سال پس از انتشار این سند دیجیتال، ویروسی به نام کرونا همه گیر شد و پولهای کاغذی به وسیلهای برای انتقال این ویروس تبدیل شدند. در نتیجه، مردم در سراسر جهان نیازمند جایگزینی برای انجام معاملات خود بودند و به روشهای دیجیتال روی آوردند. در همین زمان بود که بیتکوین مورد توجه سرمایهگذاران در سراسر جهان قرار گرفت و همراه با بازار ارزهای دیجیتال، رشد شدید قیمتی را تجربه کرد.
در مدت کوتاهی، بیتکوین به اوج قیمتی خود رسید و بسیاری از کسبوکارها و شرکتهای جهانی از جمله شبکه پرداخت سنتی و جهانی پیپال از آن برای پرداخت هزینه و نقل و انتقال پول پشتیبانی کردند. پیشبینی ساتوشی ناکاموتو اخیرا و باری دیگر در زمان جنگ اوکراین و روسیه به حقیقت پیوست و زیرساختهای مالی کشور اوکراین با مشکلات جدی مواجه شدند. پس از شروع جنگ، برداشت پول از بانکها امکانپذیر نبود و انجام پرداختها به یک چالش بزرگ تبدیل شد.
در همین زمان، بیتکوین و ارزهای دیجیتال بهعنوان یک جایگزین مورد استفاده قرار گرفتند و بسیاری در سراسر جهان با ارزهای دیجیتال به مردم جنگزده این کشور کمک کردند. طبیعتا تمام پیشبینیهای مطرحشده در بازار ارزهای دیجیتال درست نیستند. چارلز هاسکینسون خالق کاردانو و توسعهدهنده سابق اتریوم، در سال2020 پیشبینی کرد که در عرض یک سال، صدها توکن در کاردانو عرضه و اجرا میشوند. موضوعی که رخ نداد و تا به امروز کاردانو اکوسیستم ضعیفتر و کندتری نسبت به برخی رقبای خود داشته است. در موردی دیگر، جان مکآفی، یکی از طرفداران ارزهای دیجیتال و خالق آنتی ویروس همنام خود در سال2017 یکی از عجیبترین پیشبینیهای قیمت بیتکوین را انجام داد و این ادعا را مطرح کرد که قیمت بیت کوین تا سال2020 به یکمیلیون دلار خواهد رسید. بیتکوین در پایان سال2020، اوج قیمتی خود را در محدوده 28هزار دلار ثبت کرد.
تمام پیشبینیها پیرامون بیتکوین صعودی نیستند و بازار ارزهای دیجیتال مخالفان خود را نیز دارد. جوزف استیگلیتز، اقتصاددان معاصر آمریکایی از جمله این افراد است که پیشبینی کرده است قیمت بیتکوین پس از موجی از قانونگذاریها و ممنوعیتهایی که بر بازار ارزهای دیجیتال اعمال میشود، به 100دلار کاهش پیدا میکند. پیشبینی سال2019 او پیرامون افزایش سختگیریهای ارزهای دیجیتال درست بود و هم اکنون پس از ممنوعیت کشور چین، بیتکوین و ارزهای دیجیتال در کشور آمریکا نیز با سختگیریهای قانونگذاران مواجه شدهاند. روندی که پیشبینی میشود تا به زودی در دیگر کشورهای جهان نیز دنبال شود. با این حال، قیمت بیتکوین از 100دلار فاصله زیادی دارد و هماکنون در محدوده 26هزار دلار در نوسان است.
پیتر شیف، از دیگر منقدان همیشگی و قدیمی بیت کوین نیز در سال2021 باری دیگر بر صفر شدن قیمت بیتکوین تاکید کرده است. به عقیده شیف، بیتکوین حتی پس از رسیدن به 100هزار دلار نیز احتمال سقوط شدید قیمتی و رسیدن به صفر دلار را دارد. البته او در سال2020 نیز گفته بود که بیتکوین هرگز به 50هزار دلار نمیرسد، پیشبینی که چند ماه بعد خلاف آن ثابت شد و بیتکوین با موفقیت از 50هزار دلار رد شد. تقریبا برای تمام ارزهای دیجیتال بازار پیشبینیهایی از روندهای قیمتی وجود دارد. برخی از آنها صعودی و برخی نزولی هستند، اما در نهایت تمام آنها صرفا گمانهزنی هستند و حتی ساتوشی ناکاموتو نیز روزی نمیتوانست تصور کند که بیتکوین به محدوده 60هزار دلار برسد. بسیاری از روندهای قیمتی ارزهای دیجیتال تا به امروز برخلاف باور عمومی بوده و بعید است که در آینده نیز این موضوع تغییر کند.
آینده بیتکوین
با نزدیک شدن پایان سال2023، گمانهزنی و پیشبینیها پیرامون روند قیمتی بیتکوین در سال 2024 افزایش یافته است. ماههای آینده میتواند اهمیت بسیاری برای بیتکوین و سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال داشته باشد؛ زیرا رویداد هاوینگ در کمتر از یک سال دیگر برای بیتکوین انجام خواهد شد. هاوینگ فرآیندی است که تقریبا هر 4سال یک بار رخ میدهد و پاداش استخراج بیتکوین را نصف میکند. با توجه به اینکه این رویداد باعث کاهش عرضه میشود، معمولا بهعنوان سیگنالی مثبت در نظر گرفته میشود و سرمایهگذاران چشم به انتظار افزایشهای قیمتی در قبل و بعد هاوینگ هستند.
در طول تاریخ فعالیت بیتکوین، هر هاوینگ برای این ارز دیجیتال افزایش قیمتی به همراه داشته و در بازه زمانی چندساله اوج قیمتی جدیدی نیز به ثبت رسیده است. به همین دلیل برخی از تحلیلگران هم اکنون عددهای 100 تا 150هزار دلار را برای بیتکوین پس از هاوینگ پیشبینی میکنند. البته لازم به ذکر است که رخ دادن رویداد هاوینگ به معنی افزایش قطعی قیمت بیتکوین نیست و به دلایل مختلفی مانند شرایط قانونگذاری یا هک صرافیها بیتکوین ممکن است با کاهش قیمتی در قبل و حتی بعد از هاوینگ مواجه شود. علاوه بر آن، پیشبینیها برای قیمت 100هزار دلاری بیتکوین زمان دقیقی ندارد و صرفا برخی از تحلیلگران و سرمایهگذاران پس از هاوینگ انتظار افزایش قیمتی به این محدوده را دارند. بنابراین رسیدن قیمت بیتکوین به بیش از 100هزار دلار ممکن است تا چند سال به طول انجامد.
اهمیت تحلیل و بررسی
طی سالهای گذشته افراد مختلفی پیشبینیهای خود را پیرامون روندهای قیمتی و آینده بازار مطرح کردهاند. درحالیکه برخی از این پیشبینیها به واقعیت نزدیک بوده است، اما هیچکس نمیتواند با قاطعیت درباره آینده بازار ارزهای دیجیتال نظر دهد. تا به امروز این بازار بهشدت نوسانی، حتی حرفهایترین و قدیمیترین معاملهگران و تحلیلگران را نیز بارها غافلگیر کرده است. اتفاقاتی مانند حمایت ناگهانی افراد و شرکتهای مشهور از ارزهای دیجیتال، ورشکستگی صرافیهای بزرگ، از بین رفتن پروژههای بلاکچینی مطرح و دهها مورد دیگر تنها نمونههایی هستند که طی چند وقت گذشته افزایش یا کاهشهای ناگهانی را در بازار رقم زدهاند. بنابراین سرمایهگذاران بازار ارزهای دیجیتال باید همواره به یاد داشته باشند که معاملهگران موفق بازار نه براساس پیشبینیها، بلکه براساس تحلیل روندهای قیمتی و بررسی ارزشهای ذاتی پروژهها تصمیمهای معاملاتی خود را میگیرند.