یک روز قبل از برگزاری کنفرانس سونی در E3 2017، کمپانی مایکروسافت به استیج این نمایشگاه در لوس آنجلس آمد و از «قدرتمندترین کنسول جهان» رونمایی کرد که از قضا «گران قیمت ترین کنسول جهان» هم هست. اکس باکس وان اکس 500 دلاری، کنسولی است با قدرت پردازشی بالاتر نسبت به پلی استیشن 4 پرو که می تواند بازی های ویدیویی را با «رزولوشن واقعی 4K و 60 فریم بر ثانیه» اجرا کند؛ هرچند که این ادعا هنوز باید بررسی شود و حتی کارت های گرافیک برتر کلاس دسکتاپ هم از ارائه چنین پرفورمنسی عاجز هستند.
مایکروسافت با تعیین قیمت 500 دلار برای اکس باکس وان اکس دست به اشتباهی بزرگ زد. اگر تنها یک مسئله طی سال های اخیر درباره سخت افزارهای گیمینگ خانگی ثابت شده باشد این است که غالب مردم حاضر به پرداخت بیش از 400 دلار بابت کنسول هایشان نیستند؛ اما خوب، مایکروسافت هم این موضوع را می داند و بارها تاکید کرده که اکس باکس وان اکس برای «گیمرهای حرفه ای» یا به عبارت دیگر، اعضای «فرقه اکس باکس» ساخته شده است.
اما چرا مایکروسافت باید دست به چنین حرکتی بزند؟ یا شاید سوال بهتر آن باشد که آیا مایکروسافت اینقدر راحت باخت را پذیرفته که حتی دیگر حاضر نیست سونی را به چالش بکشد و ترجیح می دهد با تمرکز روی بازار کوچکی که در اختیار دارد، راه را برای تاخت و تاز هرچه بیشتر پلی استیشن هموار کند؟
بله، می دانیم که ساخت سخت افزاری به قدرتمندی اکس باکس وان اکس هزینه بر است؛ اما ساخت پلی استیشن 4 در اوایل نسل هشتم هم هزینه بر بود و سونی تصمیم گرفت برای مدت های طولانی، هر واحد از کنسولش را با ضرری نزدیک به 20 دلار بفروشد تا بالاخره به سوددهی برسد. مایکروسافت می توانست در حرکتی ساده، قیمت 400 یا حداقل 450 دلار را برای کنسولش انتخاب کند و با کم کردن فاصله قیمت و حاشیه سود، پلی استیشن 4 پرو را به چالشی اساسی بکشد؛ در این صورت، دیگر دلیلی برای خرید پلی استیشن 4 پرو وجود نداشت.
افرادی که با محدودیت های مالی مواجه باشند، میان خرید اکس باکس وان اکس یا دو کنسول استاندارد، تصمیمی سخت خواهند داشت.
اشتباه استراتژیک مایکروسافت تنها به گران قیمت بودن اکس باکس وان بر نمی گردد، بلکه قیمت 500 دلاری، چیزی بود که همه انتظارش را داشتند و پیش از اعلام رسمی، مایکروسافت را به باد نقد گرفته بودند. اگر مایکروسافت به استیج می آمد و رقمی پایین تر از قیمت فعلی برای کنسول قدرتمندش اعلام می کرد، خط بطلانی روی تمام گمانه زنی ها می کشید و عنصر غافلگیری را به دست می آورد؛ چیزی که کمپانی ردموندی حالا بیشتر از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.
اما حالا تمام آن انتقادها به قوت خود باقی مانده اند و مهم نیست چقدر توضیح بدهید که ساخت کنسول هزینه بر است یا به چه میزان قدرت پردازشی دسترسی خواهید داشت؛ تنها چیزی که مردم می بینند، تفاوت 100 دلاری با پلی استیشن 4 پرو است و این حقیقت که با پرداخت هزینه ای برابر، می توان هر دو کنسول پلی استیشن 4 اسلیم و اکس باکس وان اس را خریداری کرد. بنابراین افرادی که با محدودیت های مالی مواجه باشند، میان خرید اکس باکس وان اکس یا دو کنسول استاندارد، تصمیمی سخت خواهند داشت.
چالش اصلی مایکروسافت، نمایش برتری رزولوشن 4K به افرادی است که اصلاً تلویزیونی با قابلیت پشتیبانی از این رزولوشن در اختیار ندارند. هیچ راهی وجود ندارد که شما بتوانید این برتری گرافیکی را به عموم مردم نشان دهید و آنها لازم می دانند با چشم خودشان ببینند و لمسش کنند.
در دنیای واقعی، ارزش یک سخت افزار بر مبنای قیمت آن سنجیده می شود و نه قدرت پردازشی
هر دو کنسول پلی استیشن 4 پرو و اکس باکس وان اکس، وضوح تصویر را افزایش می دهند و حتی اکس باکس وان اس هم قابلیت هایی کمابیش در همین بهبود پرفورمنس و وضوح دارد. اما در نهایت و در دنیای واقعی، ارزش یک سخت افزار بر مبنای قیمت آن سنجیده می شود و نه قدرت پردازشی؛ و مایکروسافت بهای سنگینی برای یادگیری این درس خواهد داد.
با این پیش زمینه، سونی که مثل همیشه کنفرانس اش بعد از مایکروسافت برگزار می شود، فرصتی داشت تا اکس باکس و هرچیزی که به این پلتفرم مربوط می شود را با خاک یکسان کند؛ در واقع این خود مایکروسافت بود که چنین فرصتی را دو دستی تقدیم ژاپنی ها کرد. E3 2013 را که به یاد دارید؟ تفاوت صد دلاری پلی استیشن 4 استاندارد با اکس باکس وان و کنفرانس هیجان انگیز E3 2013، برگ های برنده سونی در ابتدای نسل بودند و از همان روز به بعد، دیگر هیچ چیز برای اکس باکس مثل سابق نشد.
سونی فرصت داشت بعد از گذشت ماه ها، تغییراتی در قیمت کنسول پلی استیشن 4 پرو ایجاد کند و فاصله 100 دلاری با رقیب قدرتمندتر را حتی از این هم بیشتر کند؛ اما نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه سونی ناگهان ترجیح داد اصلاً هیچ حرفی درباره کنسول پریمیومش نزند. شاون لیدن به روی صحنه آمد، اعلام کرد «همه چیز درباره بازی های ویدیویی است» و از آن پس، شاهد یک ساعت نمایش بی وقفه از بازی های ویدیویی بودیم؛ البته نه بازی های جدید، بلکه غالباً نمایش های تازه از عناوینی که قبلاً معرفی شده اند.
عجیب است که شما کنسولی گران قیمت و میان نسلی بسازید و هر روز درباره مزایای خریدش صحبت کنید، اما پس از گذشت 7 ماه از عرضه و در جریان مهم ترین رویداد گیمینگ سال، تصمیم بگیرید به گونه ای رفتار کنید که انگار اصلاً چنین کنسولی وجود ندارد. این همان رفتاری است که قبلاً با پلی استیشن ویتا شاهد بوده ایم.
البته بدیهی است که پلی استیشن 4 پرو به سرنوشتی مشابه پلی استیشن ویتا مواجه نمی شود؛ به هیچ وجه. سونی می خواست روی یکی از بزرگترین نقطه ضعف های فعلی اکس باکس، یعنی کمبود بازی های انحصاری و ارزشمند دست بگذارد و این کار را هم کرد. اما بعد از کنفرانس E3 2017 و اعلام اجرای دموی عنوانی مانند گاد آو وار روی پلی استیشن 4 استاندارد، هنوز هیچ دلیلی برای خرید پلی استیشن 4 پرو نمی بینیم؛ یا به بیان بهتر، هنوز هیچ دلیلی در اختیارمان گذاشته نشده.
کاهش قیمت کنسول، رونمایی از بازی های جدید که به گفته شوهی یوشیدا و کاز هیرای در دست توسعه هستند اما به نمایش در نیاورده شدند و عدم سکوت درباره کنسول جدید می توانست یک کنفرانس به یاد ماندنی دیگر برای سونی رقم بزند که شاید این بار برای همیشه کار اکس باکس و مایکروسافت را یک سره می کرد.
سکوت یکی از طرفین در قبال سخت افزار و کمکاری دیگری در زمینه نرم افزار را که کنار بگذاریم، می رسیم به نکته ای مهم تر. کدام یک از دو کنسول واقعاً اهدافی که در پی شان هستند را محقق می کنند؟
شما باید بین هزار الی 3 هزار دلار برای خرید یک تلویزیون 4K هزینه کنید و می دانید که پلی استیشن 4 پرو، در بسیاری از اوقات تنها بازی های 1080p را به 4K آپ اسکیل می کند. مایکروسافت هم به قدری با عبارت «4K حقیقی» مشغول متلک انداختن به سونی شده که فراموش کرده برتری های پردازشی اکس باکس وان اکس را نمایش دهد؛ البته اگر واقعاً این برتری وجود داشته باشد یا آنقدرها محسوس باشد.
حرفی نیست، نمایش فورتزا موتور اسپورت 7 فوق العاده بود، اما بقیه بازی ها چه؟ تمام چیزی که در کنفرانس مایکروسافت دیدیم عناوینی مستقل بودند که با رزولوشن 4K اجرا می شدند و البته ماینکرفت؛ حتی کنسول های ابتدای نسل هم قادر به پردازش این بازی ها با رزولوشن 4K بودند. علاوه بر این، اگر یک روز بازی Destiny 2 از راه برسد و به خاطر محدودیت های فنی روی 30 فریم محدود شود و به صورت آپ اسکیل به اجرا در بیاید، دیگر باید واقعاً به لزوم توسعه این کنسول ها شک کنیم.
نمی گوییم که پیشرفت های بصری محسوس نیستند، اما سونی و مایکروسافت باید بهتر از این بر ضرورت خرید کنسول های پریمیوم شان تاکید کنند و توضیح دهند که چرا تکنولوژی جدید، 400 و 500 دلار ارزش دارد و چرا صرفاً کالایی لوکس برای قشری خاص نیستند؛ خصوصاً با در نظرگیری این موضوع که مدل های استاندارد قیمت به مراتب کمتری دارند و یک تلویزیون 4K، به صورت مستقل کیفیت تصاویر بازی های ویدیویی را افزایش می دهد.
برای تحقق این موضوع، سونی و مایکروسافت به ترتیب به تمرکز بیشتر روی سخت افزار و نرم افزار نیاز دارند.
اگر شما هم مثل ما فکر می کنید که در نسلی بسیار عجیب از کنسول های بازی به سر می بریم، سرزنش تان نمی کنیم. پیشنهاد ما این است که در آینده نزدیک، تهیه یک تلویزیون 4K را در اولویت قرار دهید؛ ظاهراً دیگر وقت خریدش رسیده است. اما بعد از خرید تلویزیون، عمیقاً فکر کنید که مهاجرت به پلی استیشن 4 پرو و اکس باکس وان اکس و پرداخت چند صد دلار اضافه، واقعاً ارزشش اش را دارد؟ قطعاً تکنولوژی دو سخت افزار هیجان انگیز است اما قیمت گذاری ها، به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست.