رقم اعطایی به برندگان جایزه ادبی جلال آل احمد در سال‌های اخیر کم شده است. طوری که اگر بخواهد مصوبه هیأت امنایش در سال 94 را که منجر به کاهش جایزه از 110 به 30 سکه شد، اجرا کند، باید به ازای هر برگزیده، نزدیک به 900 میلیون تومان بپردازد، اما در 3 دوره گذشته پول، جایگزین سکه شد و مبلغ جایزه از 100 میلیون به 250 میلیون تومان رسید.
به گزارش فارس، این در حالی است که جشنواره شعر و داستان انقلاب، اگر در سال‌های کرونایی هم برگزار می‌شد به لحاظ سنی همسن و سال بزرگترین جایزه ادبی کشور بود.
این جشنواره به برگزیده بخش رمان خود، عددی نزدیک به 200 میلیون تومان می‌پردازد که البته در کنار این عدد، 3 هزار نسخه از کتاب را هم می‌خرد که در نهایت، حق‌التالیف اثر به همین میزان بالا می‌رود. به عبارتی این جشنواره هم در مجموع به برگزیده خود همان 250 میلیون تومان می‌دهد.
نتوانستیم مبلغ جایزه را تأمین کنیم!
علت اینکه جایزه روز به روز کاهش پیدا می‌کند، این است که در ماده 13 آیین‌نامه جایزه ادبی جلال، هزینه‌های لازم برای اجرای این طرح به‌صورت تبصره‌ای در بودجه سالانه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منظور می‌شود.
بنابراین رقم جایزه جلال را دولت پرداخت می‌کند و شاید همین کافی باشد که بدانیم چرا طی این سال‌ها جایزه کم و کمتر شده و حتی از مرزهای تعیین‌شده برای این جایزه هم پایین‌تر رفته است.
حسین نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت ارشاد در سال 94 درباره کاهش میزان جوایز در همان سال‌ها که از 110 سکه به 30 سکه رسید، گفت: «مسؤولین برای تامین اعتبار آن با مشکل مواجه شدند؛ به همین خاطر، شورای عالی انقلاب فرهنگی میزان سکه‌های این جایزه را کم کرد.»
برای پرداخت 110 سکه نیاز به حمایت مجلس است
البته علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات درباره کاسته شدن از رقم این جایزه جلال گفته است که باید مجلس شورای اسلامی در بودجه وزارت ارشاد و به تبع، معاونت فرهنگی این وزارتخانه به این امر توجه داشته باشد.
او همچنین از مجلس خواسته است که در تأمین منابع، توجه بیش‌تری به حوزه فرهنگ و ادبیات داشته باشد.»
مصوبه‌ای که علی رمضانی از آن سخن می‌گوید در اواخر دهه 80 از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی برای جایزه جلال آل احمد به تصویب رسید. در آن مصوبه آمده که به برگزیدگان این جایزه باید 110 سکه بهار آزادی اهدا شود.
در دوره‌‌های اول نویسنده‌ای برنده نشد، اما در سال 90 منصور انوری برای نوشتن رمان 12 جلدی «جاده جنگ» 110 سکه بهار آزادی را برد و تنها کسی شد که توانست این جایزه را به نام خود ثبت کند. این 110 سکه معادل تومانی‌اش 65 میلیون تومان بود و هر قطعه سکه در آن سال، 590 هزار تومان می‌ارزید!
از دوره ششم به بعد که برگزاری جایزه جلال به بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان منتقل شد، هیأت امناء جایزه تصویب کرد که برگزیدگانش به جای 110 سکه 30 سکه بهار آزادی بگیرند و تقدیری‌ها هم به دلیل اینکه قانون مصوبی نداشتند، مبتنی بر جایزه برگزیده عددی در نظر گرفته می‌شد.
به طور مثال مقدار جایزه برای اثر شایسته تقدیر در دوره دوازدهم (سال 1398) مبلغ 20 میلیون تومان بود.
روند آب رفتن جایزه!
در دوره سیزدهم و در سال 1399 برای دومین بار مسؤولیت جایزه ادبی جلال به خانه کتاب و ادبیات ایران برگشت تا مقدار جایزه برگزیدگان به 150 میلیون تومان و شایسته تقدیر به 30 میلیون تومان برسد.
مقدار جایزه بزرگ ادبی ایران که قرار بود در ابتدا 110 سکه بهار آزادی باشد بعد از چند دوره به 30 سکه رسید و از سیزدهمین دوره جایزه جلال به بعد سکه‌ای اهدا نشد؛ بلکه پول، معادل سکه شد.
مبلغ جایزه در پانزدهمین دوره جایزه جلال به 250 میلیون تومان و اثر شایسته تقدیر نیز به 50 میلیون تومان رسید. این در حالی است که آثار شایسته تقدیر در سال‌های ابتدایی دهه نود، 25 سکه اهدا می‌شد.
