تولیدکننده لوازم خانگی در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» در خصوص برخی موانع تولید در این صنعت صحبت و تاکید کرده گشوده شدن بازار روسیه فرصت خوبی برای ایرانی‌ها ایجاد کرده است. ابراهیم فتح الهی با تاکید بر اینکه تلاش کارخانه‌ها برای افزایش تولید حتی در شرایط رکود موجود در بازار لوازم خانگی وجود دارد، ابتدا در مورد مشکلات تهیه و دسترسی به مواد اولیه ارزان‌قیمت گفت: یکی از مواد اولیه مهم برای تولیدات لوازم خانگی بزرگ ورق‌های فولادی است. خوشبختانه در حال حاضر در خصوص تهیه آن نسبت به سال‌های قبل با مشکل بزرگی مواجه نیستیم. برای تولید برخی محصولات دیگر مانند جاروبرقی، به دلیل دارا بودن مواد پلاستیکی، نیاز ما به پلاستیک افزایش یافته و به دنبال تهیه مواد اولیه آن هستیم.
وی در همین خصوص ادامه داد: از سوی دیگر برای تهیه برخی دیگر از تولیدات نیز نیاز به مواد اولیه خارجی داریم اما برخی قوانین گمرک مشکلاتی را ایجاد می‌کند. متاسفانه قوانین درگمرک به سرعت تغییر می‌کنند و این تغییرات زیاد و سریع بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌ها یکی از مشکلاتی است که گریبانگیر تولیدکنندگان و صنعتگران کشور است. این درحالی است که مواد اولیه خارجی را به صورت آزاد هم نمی‌توانیم تهیه کنیم چرا که برخی محدودیت‌های بانکی بین‌المللی، وضعیت تولیدکنندگان ایرانی را بسیار سخت کرده است.
این فعال صنعت لوازم خانگی کشور در مورد چالش تولیدکنندگان با گمرک نیز گفت: اگر تولیدکننده را از قبل در جریان تغییر قوانین گمرکی قرار دهند، شاید آنها بهتر بتوانند خود را با شرایط موجود وفق دهند. ولی تولیدکننده با توجه به این تغییرات پیاپی انرژی و انگیزه خود را از دست می‌دهد و این برای تولید مستمر و با کیفیت مناسب نیست. اگر این شرایط تغییر نکند و همچنان فشار روی تولیدکننده ادامه داشته باشد باید منتظر کاهش تولید در بخش لوازم خانگی بود.
قاچاق؛ قاتل تولید است
این تولیدکننده لوازم خانگی در شرکت «داتیس» در ادامه به وضعیت نامطلوب ورود کالای قاچاق به بازار پرداخت و گفت: در حال حاضر درصد قابل‌توجهی از کالای لوازم خانگی کوچک به صورت قاچاق وارد بازار کشور می‌شود. این درحالی است که متاسفانه کنترل مناسبی هم روی موضوع قاچاق کالای لوازم خانگی دیده نمی‌شود. اینکه چگونه و از چه راه‌هایی کالای قاچاق وارد کشور می‌شود بسیار عجیب و در برخی مواقع غیر‌قابل باور است. اما به این دلیل تفاوت قیمت ارز در کشور و برخی دلایل دیگر، قاچاق کالا راهی بسیار مطلوب و کم هزینه شده که این مورد وضعیت تولید ملی را به خطر انداخته است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از افراد به این دلیل اقدام به خرید لوازم خانگی ایرانی می‌کنند که به دنبال استفاده از گارانتی و خدمات پس از فروش آن هستند. تولیدکننده ایرانی مالیات، عوارض گمرکی و... را پرداخت می‌کند اما شخصی که اقدام به ورود کالای قاچاق می‌کند از یکسو این مبالغ را به دولت پرداخت نمی‌کند و از سوی دیگر با این اقدام به تولید ملی نیز ضربه می‌زند. بنابراین لازم است سیاستگذار برای جلوگیری از ورود کالای قاچاق به بازارها چاره‌اندیشی مناسبی داشته باشد. قطعا اگر ورود انبوه کالای لوازم خانگی قاچاق به بازار کنترل نشود دود آن به چشم تولیدکننده و مسوولان به یک اندازه خواهد رفت چرا که کالای قاچاق قاتل تولید است.
این فعال صنعت لوازم خانگی یادآور شد: البته فقط مورد قاچاق نیست که بازار لوازم خانگی را تحث‌الشعاع قرار داده و به مصرف‌کننده اجحاف می‌کند. در مواردی دیده می‌شود که کالای تقلبی لوازم خانگی که به مردم فروخته می‌شود که این موضوع نیز تولیدکننده ایرانی را با مشکلاتی مواجه کرده است. به عنوان مثال دیده شده برخی کالاهای تقلبی با نام‌های خارجی یا حتی برند‌های معتبر ایرانی، در بازار فروخته می‌شود که این خود باعث بی‌اعتمادی خریدار به تولیدکننده داخلی می‌شود. به نظر می‌رسد برای بهینه‌سازی بازار کالای لوازم خانگی و برای جمع‌آوری کالای قاچاق و تقلبی، حاکمیت باید راه‌های جدید را امتحان کند چرا که برنامه‌های قبلی جواب مناسبی نداشته است.
مزایای خدمات پس از فروش قدرتمند
ابراهیم فتح الهی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به خدمات پس از فروش اشاره کرد و گفت: داشتن شبکه قدرتمند و مطلوب خدمات پس از فروش، کمک بزرگی به تولیدکننده و مصرف‌کننده خواهد داشت. در این صورت مصرف‌کننده با خیالی آسوده اقدام به خرید می‌کند و وجود خدمات پس از فروش مناسب می‌تواند این اطمینان را برای او ایجاد کند که از خرید او پشتیبانی لازم انجام خواهد شد. از سوی دیگر این خدمات، تولیدکننده را مکلف می‌کند که کیفیت محصولات خود را بالاتر برده تا مصرف‌کننده را راضی نگه دارد. بنابراین این اتفاق می‌تواند زمینه‌ساز اطمینان به محصول و خرید‌های متوالی شود.
وی در همین خصوص ادامه داد: در حقیقت خدمات پس از فروش مزیت بزرگی است که کالای غیر‌قاچاق دارد و با این شیوه می‌تواند انگیزه بیشتری برای تولید بیشتر و با کیفیت‌تر داشته باشد. در این خصوص سازمان استاندارد به صورت مرتب کالاها را بررسی و بازبینی کرده و گزارش کار از تولیدکننده دریافت می‌کند تا شرایط مطلوب وجود داشته باشد. این کارشناس صنعت لوازم خانگی در خصوص چالش تهیه برخی قطعات نیز گفت: برای واردات برخی قطعات لوازم خانگی به کشور با محدودیت‌هایی مواجه هستیم به همین دلیل در طول سال‌های اخیر سعی کردیم بخش بیشتری از قطعات کالاها را با استفاده از قطعات داخلی تولید کنیم.
ولی برخی قطعات در صنعت لوازم خانگی مانند برد و سنسورهای الکترونیکی هستند که یا توانایی تولید آنها در کشور نیست یا تولید آنها در کشور توجیه اقتصادی ندارد. به همین دلیل از سیاستگذار در این صنعت درخواست داریم شرایط ورود این گونه قطعات خارجی مهیا شود تا بتوانیم کیفیت مورد نیاز مصرف‌کنندگان را پوشش دهیم. عجیب اینکه برخی قطعات داخلی که شرایط رقابت با نمونه‌های خارجی را ندارند با قیمتی بسیار بالا به دست تولیدکننده می‌رسد. وی افزود: این درحالی است که ما در شرایط فعلی که تامین قطعات خارجی با مشکلاتی همراه شده بسیار مایل هستیم تا قطعات داخلی را استفاده کنیم اما برای تهیه همین قطعات یا مواد اولیه موانع مختلفی وجود دارد که سد راه تولید می‌شوند. باید در نظر داشت در شرایط فعلی، تولیدکننده‌ای که قادرنیست در محصولات خود نوآوری داشته باشد خواه ناخواه از رقابت بازار خارج خواهد شد.
تسخیر بازار روسیه
ابراهیم فتح الهی به موضوع صادرات پرداخت و بازار روسیه را برای ایرانی‌ها مطلوب ارزیابی کرد و گفت: با توجه به تمامی مشکلاتی که برای تولید عنوان شد، به دنبال صادرات لوازم خانگی هستیم. ما تجربه صادرات به عراق و افغانستان را داریم و در حال حاضر بازار روسیه نیز در دسترس تولیدکنندگان ایرانی لوازم خانگی قرار گرفته است. در حال حاضر بازار روسیه برای ما بسیار مطلوب شده و سهم تولیدکنندگان ایرانی از بازار این کشور در حال افزایش است. این اتفاق به این دلیل بوده که روسیه تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفته و کشورهای دیگر میل و رغبتی برای صادرات به این کشور ندارند. در شرایطی که حتی کشوری مانند چین هم به راحتی نمی‌تواند به روسیه کالا صادر کند، تجار ایرانی حالا راحت‌تر می‌توانند کالای خود را به این کشور ارسال کرده و سهم بازار خود را در این کشور گسترش دهند. به همین دلیل روس‌ها مشتاق خرید کالای لوازم خانگی ایرانی هستند و حتی برای ورود کالاهای با کیفیت ایرانی التماس می‌کنند. ما اخیرا 2 کانتینر کالای لوازم خانگی به کشور روسیه صادر کردیم و منتظر دریافت پول هستیم.
کمک موثر برگزاری نمایشگاه‌ها
این تولیدکننده لوازم خانگی در پایان گفت‌وگوی خود در خصوص مزیت‌های برگزاری نمایشگاه لوازم خانگی ایران (هامکس 2023) گفت: نمایشگاه‌ها، محلی برای عرضه جدیدترین تولیدات و نوآوری‌های تولیدکنندگان در سراسر جهان است. خوشبختانه در ایران نیز نمایشگاه‌های مختلف و متعددی برای صنایع مختلف برگزار می‌شود که یکی از آنها مربوط به دستاوردهای لوازم خانگی کشور است. خوشبختانه این نمایشگاه (هامکس) در طول سال‌های اخیر کمک زیادی به تولیدکنندگان داخلی داشته و باعث شده ضمن ارائه جدیدترین محصولات و تکنولوژی‌های روز، قراردادهایی نیز با برخی خریداران داخلی و خارجی بسته شود که این نیز به تولیدکنندگان کمک بزرگی خواهد کرد. وی در همین خصوص افزود: خوشبختانه در نمایشگاه هامکس 2023 برخی قطعه‌سازان لوازم خانگی نیز حضور داشتند و شرایط همفکری و دیدن نوآوری‌های آنها باعث تحول و تولید بهتر و با کیفیت‌تر می‌شود. از سوی دیگر مردم و مصرف‌کنندگان نیز حضور دارند که با تولیدات جدید آشنا شده و برای خرید خود بهتر می‌توانند تصمیم‌گیری کنند. بنابراین برگزاری نمایشگاه همیشه با مزایای متعددی برای تولیدکننده و مصرف‌کننده همراه بوده است.
