تعریف برنامههای جدید در سه‌حوزه اصلی نظارت بر بازار
عشقی به اهداف دیگر سازمان بورس در برنامههای راهبردی پرداخت و افزود: بحث افزایش اثربخشی و نظارت بر فعالیت‌‌‌های بازار سرمایه در دستور کار قرار گرفت که در این زمینه برنامههای متنوعی را در سه حوزه اصلی نظارت بر بازار، نظارت بر نهادهای مالی و نظارت بر ناشران تعریف کردیم. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تسهیل‌‌‌گری در تامین مالی، تشکیل سرمایه و نیز مدیریت ریسک را به عنوان دیگر برنامه راهبردی سازمان بورس معرفی و اظهار کرد: با توجه به منفی بودن نرخ تشکیل سرمایه در سال‌های گذشته و افزایش درصد استهلاک بنگاه‌‌‌های اقتصادی نسبت به مجموعه‌‌‌های سرمایه‌گذاری لازم شد تا اقدامی اساسی در زمینه مساله مربوط به تشکیل سرمایه و تامین مالی انجام شود.
اقدامات سازمان بورس در حوزه حمایت از سهامداران خرد
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به برنامه سازمان بورس در حوزه حمایت از سهامداران ادامه داد: به صورت مشخص بحث متنوع‌‌‌سازی گزینههای سرمایه‌گذاری با اتکا بر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از جمله برنامههای اصلی و بلندمدت ما در این دوران بوده است. عشقی خاطرنشان کرد: در این راستا شش‌نوع صندوق سرمایه‌گذاری جدید را طراحی و راهاندازی و اقدام به صدور تعداد متعددی مجوز برای راهاندازی این صندوق‌ها کردیم.
وی با اعلام اینکه این اتفاق زمینه معرفی صندوق‌های جدید در بازار را فراهم کرد، افزود: با این اقدام تلاش کردیم به جای آنکه منابع سهامداران به صورت مستقیم وارد بازار سهام و ابزار مشتقه شود، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد این بازار شوند و منابع واردشده به‌واسطه این صندوق‌ها مورد مدیریت قرار گیرند.
استقبال سهامداران از سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری از طریق افراد حرفه‌‌‌ای بازار سرمایه تاکید کرد و ادامه داد: در چند وقت گذشته استقبال خوبی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری صورت گرفت، به گونه‌‌‌ای که در ماه‌‌‌های گذشته شاهد بودیم برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دو روز معاملاتی چند‌هزار میلیارد تومان منابع جذب کردند. عشقی با اشاره به اینکه در روزهایی که بورس‌‌‌های منطقه‌‌‌ای شروع به ریزش شدید کردند، بورس ایران با آرامش به معاملات خود ادامه می‌داد، گفت: هر چند در برخی از روزها شاهد تنش در بازار بودیم، اما این نوسانات تحت‌تاثیر وجود نگاه بلندمدت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مورد کنترل قرار گرفت.
به گفته رئیس سازمان بورس، جذب منابع خرد از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از استراتژی‌‌‌های جدی سازمان بورس بود که انجام شد و ادامه‌‌‌دار خواهد بود.
صدور مجوز 200 نهاد مالی در دوسال گذشته
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به تعداد مجوز صادرشده برای تاسیس نهادهای مالی در دوسال گذشته اشاره کرد و گفت: در دوره جدید مدیریت سازمان بورس برای بالغ بر 200نهاد مالی مجوز صادر شده است که این آمار شامل شرکت‌های کارگزاری، شرکت‌های سبدگردانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌شود. همچنین در این مدت به دنبال این بودیم که این نهادها بتوانند خدمات بهتری به مردم ارائه کنند. عشقی با بیان اینکه تمایل مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس در سال‌های 98 و99 باعث ایجاد ازدحام شدید در نهادهای مالی شد، اظهار کرد: صف‌‌‌های طولانی برای دریافت خدمات از نهادهای مالی از جمله دغدغه‌‌‌های جدی سازمان بورس در آن زمان بود.
رئیس سازمان بورس اعلام کرد: اکنون نهادهای مالی به‌شدت گسترش پیدا کرده است و به وجود بیش از یک‌هزار نهاد مالی در بازار سرمایه دست پیدا کردیم.
نهادهای مالی، پاسخگوی افراد با سطوح ریسک مختلف
عشقی با اشاره به اینکه نهادهای مالی می‌‌‌توانند پاسخگوی افراد با سطوح ریسک مختلف باشند، ادامه داد: یکی از ایرادهای جدی واردشده به بازار سرمایه در سال‌های گذشته که مردم دعوت به سرمایه‌گذاری در این بازار شده بودند، عدم‌آموزش آنها با ریسک ابزارهای معاملاتی بود. وی ادامه داد: اکنون ریسک ابزارهای معاملاتی مشخص شده و افراد با ریسکپذیری بالا می‌‌‌توانند نسبت به سرمایه‌گذاری در این بازار از طریق صندوق اهرمی اقدام کنند.
رئیس سازمان بورس معتقد است که افراد با ریسکپذیری پایین می‌‌‌توانند صندوق‌های با درآمد ثابت و نیز صندوق‌های دولتی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
استفاده از طرح سهامیار در روزهای پرنوسان بازار
عشقی با اشاره به طرح سهامیار گفت: سال گذشته به دلیل وجود شرایط خاص در بازار، اقدام به اجرای طرح سهامیار کردیم تا از این طریق آرامش و اطمینانی را به عموم سرمایه‌گذاران به‌خصوص سهامداران خرد بدهیم. وی ادامه داد: سرمایه‌گذاران با دارایی کمتر از 100میلیون تومان در این طرح مشارکت و اوراق تبعی یک‌ریالی را خریداری کردند تا بازدهی یک‌ساله آنها در سقف 20درصد تضمین شود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: امسال در زمان سررسید اوراق تعدادی از افراد که به بازدهی 20درصد نرسیده بودند بازدهی خود را از طریق صندوق تثبیت بازار سرمایه دریافت و از مزایای طرح سهامیار استفاده کردند. وی با بیان اینکه این طرح در آبان‌ماه 1401 آرامشی را در بازار ایجاد کرد، ادامه داد: در آن زمان شاخص بورس در کمترین میزان خود قرار داشت اما تحت‌تاثیر اعتماد ایجادشده در بین سهامداران زمینه ایجاد روند صعودی در بازار فراهم شد. عشقی به ادامه این طرح در بازار در قالبی دیگر و نیز از طریق صندوق‌های تصمین اصل سرمایه به صورت ساختاریافته اشاره کرد و گفت: اکنون صندوق‌هایی در بازار برای ایجاد اعتماد در بین سهامداران وجود دارد که باعث اطمینان در بین سهامداران در خصوص از بین نرفتن سرمایه‌هایشان در بورس می‌شود.
رئیس سازمان بورس خاطرنشان کرد: در این زمینه سهامداران می‌‌‌توانند واحدهای این صندوق‌های سرمایه‌گذاری را خریداری کنند، با این اقدام اصل سرمایه سهامداران تضمین‌شده خواهد بود.
عشقی در مورد اجرای طرح سهامیار و پرداخت خسارت به سهامداران بیان کرد: سال گذشته بیش از 500هزار نفر در این طرح شرکت کرده و با خرید اوراق بیمه سهام سبد سهام خود را بیمه کردند که در اوایل آبان‌ماه امسال دوره این طرح به پایان رسید و تقریبا 10هزار نفر مشمول دریافت مابه‌‌‌التفاوت بازدهی تا 20درصد شدند.
وی بیان کرد: خسارات این سهاداران با توجه به شرایط بازار و اتفاقاتی که در یکسال گذشته رخ داده بود، محاسبه و پرداخت شد.
رئیس سازمان بورس گفت: تعداد کمی نتوانسته بودند به بازدهی 20درصد برسند، از این‌رو، حدود 6 میلیارد تومان به این افراد پرداخت شد. وی ادامه داد: اگر سهامداران خرد به اطمینان نسبی به بازار برسند، می‌‌‌تواند به ثبات بازار کمک کند و برنامههای سازمان بورس نیز در همین راستاست.
ابزارهایی متناسب با سطوح ریسکپذیری سهامداران
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به معرفی ابزارهای متنوع و متناسب با سطوح ریسکپذیری سهامداران اشاره کرد و افزود: این صندوق‌ها برای افرادی خواهد بود که نمی‌‌‌خواهند هیچ‌گونه ریسکی را نسبت به اصل سرمایه خود داشته باشند، همچنین مازاد بازدهی ایجادشده برای سهامداران خواهد بود.
راهاندازی ابزار گواهی سپرده شمش طلا
عشقی با تاکید بر راهاندازی ابزار گواهی سپرده شمش طلا در ابتدای سال گذشته اعلام کرد: طلا به عنوان یک دارایی سنتی دارای خریداران زیادی است و افراد علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در این بازار دارند، اما تاکنون چندان امکان سرمایه‌گذاری خرد در بازار طلا به صورت سازمان‌یافته وجود نداشته است. رئیس سازمان بورس اظهار کرد: تاکنون اشخاص حقیقی و حقوقی حجم قابل‌توجهی را در اندازه مختلف خریداری کرده‌اند که این میزان شامل یک‌دهم گرم تا چند کیلو طلا بوده است.
وی خاطرنشان کرد: این طلا در خزانه بانک باقی می‌‌‌ماند، گواهی آن در بازار سهام معامله می‌شود و تولیدکننده آن شمش می‌‌‌تواند از طریق منابع جمع‌آوری‌شده سرمایه‌گذاری مجدد داشته باشد تا از این طریق تولید بیشتری انجام دهد. عشقی معتقد است که این ابزار برای شرکت‌های تولیدکننده طلا و نیز افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازار بودند مفید بود.
کارکرد شرکت سهامی عام پروژه
رئیس سازمان بورس به تامین مالی پروژه‌‌‌ها اشاره کرد و گفت: یکی از جذاب‌‌‌ترین ابزارها برای این بخش، شرکت سهامی عام پروژه است. وی با تاکید بر کارکرد شرکت سهامی عام‌پروژه اظهار کرد: در این راستا یک پروژه اجرا شده و تا 50 یا 70درصد پیشرفت داشته است. اما برای ادامه کار و نیز سرمایه در گردش نیاز به منابع دارد. این شرکت را در بورس یا فرابورس پذیرش می‌‌‌کنیم و در یک بازار کاملا شفاف ارزش‌‌‌گذاری می‌شود. عشقی اظهار کرد: مردم از طریق پذیره‌‌‌نویسی عمومی وارد این طرح می‌شوند و مشارکت خواهند داشت که در این راستا منابع به صورت مستقیم وارد طرح می‌شود و طرح مدنظر پس از پیشرفت به بهره‌‌‌برداری می‌‌‌رسد. رئیس سازمان بورس ادامه داد: گزارش‌های فعالیت در طول اجرای طرح به صورت مستمر در سامانه کدال منتشر می‌شود و مردم شاهد پیشرفت آن خواهند بود تا از این طریق در آینده از سود آن منتفع شوند. وی خاطرنشان کرد: منافع پذیره‌‌‌نویسی و نیز عرضه عمومی اوراق به صورت مستقیم وارد پروژه و به سرمایه‌گذاری واقعی تبدیل خواهد شد. عشقی با بیان اینکه در این زمینه برنامههای جدی در دستور کار سازمان بورس است، گفت: اولین پروژه در این زمینه اجرایی شد و اکنون درصدد توسعه آن هستیم. رئیس سازمان بورس ادامه داد: طرح‌‌‌های سرمایه‌گذاری مربوط به بخش دولتی و نیز بخش خصوصی از این ابزار استفاده خواهند کرد که سازمان بورس، هیات پذیرش بورس و فرابورس در حال بررسی 30طرح هستند. وی ابزار شرکت سهامی عام پروژه را جزو ابزارهای دوطرفه معرفی کرد و افزود: علاوه بر اینکه این ابزار جزو گزینههای پربازده سرمایه‌گذاری خواهد بود، امکان تامین مالی طرح‌‌‌های نیمه‌تمام را فراهم خواهد کرد.
پذیره‌‌‌نویسی از طریق صرف سهام
عشقی پذیره‌‌‌نویسی از طریق صرف سهام را به عنوان دیگر اقدام سازمان بورس در چند ماه گذشته معرفی کرد و گفت: وقتی شرکت به دنبال عرضه عمومی است سهام جدیدی منتشر و به مردم فروخته می‌شود، آن سهامدار پول را دریافت نمی‌‌‌کند و از بازار خارج نمی‌شود بلکه پول به صورت مستقیم وارد پروژه می‌شود و از این منابع برای طرح‌‌‌های بعدی استفاده خواهد کرد. رئیس سازمان بورس ادامه داد: در آینده نزدیک بزرگ‌ترین پروژه پذیره‌‌‌نویسی از محل صرف سهام در بورس انجام خواهد شد که پروژه بسیار سودآوری در حوزه صنعت است و امید می‌رود با موفقیت انجام شود.
ارتباط شرکت‌ها با سرمایه‌گذاران خرد برای پرداخت سود
عشقی به ارتباط شرکت‌ها با سرمایه‌گذاران خرد در خصوص پرداخت سود اشاره کرد و افزود: سال گذشته این مساله را اجباری کردیم تا همه شرکت‌ها سود خود را از طریق الکترونیک و نیز شرکت سپرده‌‌‌گذاری مرکزی پرداخت کنند. وی با بیان اینکه با این اقدام مردم دیگر مجبور نخواهند بود برای دریافت سود به شرکت‌های مختلف مراجعه کنند، تصریح کرد: شرکت ملزم خواهد بود براساس اطلاعیه‌‌‌ای که در سامانه کدال منتشر می‌کند منابع را به شرکت سپرده‌‌‌گذاری واریز و شرکت سپرده‌‌‌گذاری در همان روز یا روز بعد به حساب سهامداران پرداخت کند.
رئیس سازمان بورس به استقبال و رضایت سهامداران از این اقدام تاکید و اعلام کرد: منابعی که در حساب شرکت‌ها رسوب کرده بود به حساب سهامداران پرداخت شد.
حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران؛ اولویت اصلی دولت سیزدهم
عشقی با بیان اینکه بحث حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران از اولویت‌‌‌های دولت است، افزود: در مورد موضوع ارتباط سهامدار و سرمایه‌گذاران با شرکت‌ها سال گذشته در راستای پرداخت سود نقدی اقدام خوبی انجام شد و شرکت‌ها ملزم شدند سود نقدی خود را از طریق شرکت سپرده‌‌‌گذاری مرکزی و به صورت الکترونیکی پرداخت کنند تا مردم مجبور نباشند برای دریافت سود به شرکت‌های مختلف مراجعه کنند.
کسب سود معقول در بورس به شرط نگاه بلندمدت
رئیس سازمان بورس در پاسخ به این سوال که آیا بازار سهام امسال نسبت به سایر بازارها بازدهی بیشتری داشته است، گفت: بله، سرمایه‌گذاری با نگاه بلندمدت در بورس سود بیشتری نسبت به سایر بازارها خواهد داشت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نشان دادند که بازدهی بازار سهام در بلندمدت بسیار بیشتر از بازدهی دیگر بازارها بوده و با اختلاف معناداری سود قابل‌توجهی را نصیب سهامداران کرده است.
توصیه به سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام
عشقی در خصوص توصیه به سهامداران و مردم برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، گفت: سهامداران برای ورود به بورس حتما از مشاوره نهادهای رسمی بازار سرمایه استفاده کنند و یکی از کارهایی که در حال انجام آن هستیم، افزایش نهادهای مالی است.
وی افزود: نخستین توصیه به مردم این است که حتما با مشورت و نهادهای رسمی وارد بازار سهام شوند و سعی بر انتخاب ابزار درست داشته باشند.
عشقی افزود: اگر مردم از دانش و سواد کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس برخوردار نیستند و اگر نمی‌‌‌خواهند ریسکی را متحمل شوند اقدام به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت کنند و اگر قصد خرید سهم در بازار را دارند از صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی استفاده کنند.
رئیس سازمان بورس گفت: اگر کسی پیشنهاد سود نامتعارفی را داد قطعا مشکلی در آنجا وجود دارد، اما در عین حال سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه می‌‌‌توانند سودهای معقول و منطقی کسب کنند.
وی در پایان اظهار کرد: بازار سهام ریسک‌‌‌های خود را دارد و تاثیرپذیری از قیمت‌های جهانی، تنش‌‌‌های بین‌المللی، جنگ‌‌‌های منطقه‌‌‌ای یا تصمیمات اتخاذشده در سطح کلان همیشه بر این بازار موثر است، اما امروز در بورس ابزارهای مختلفی با توجه به ذائقه ریسک سرمایه‌گذاران وجود دارد.
