یک رسانه انگلیسی در تحلیلی به سردرگمی آمریکا و متحدان غربی این کشور در قبال برنامه هستهای ایران پرداخته و به نقل از دیپلماتهای غربی گزارش داده بعید است شورای حکام آژانس در جلسه آتی خود قطعنامهای الزامآور علیه ایران صادر کند.
به گزارش فارس، خبرگزاری رویترز در این تحلیل نوشته برای ایالات متحده و متحدان این کشور راههای چندانی برای مهار فعالیتهای هستهای ایران باقی نمانده، چرا که مذاکرات هستهای از مدتها پیش مدفون شده و اعمال تحریمهای سختتر علیه تهران با خطر تشدید تنشها در منطقهای که همین حالا به دلیل جنگ غزه در آتش میسوزد همراه خواهد بود.
این خبرگزاری مینویسد در شرایطی که انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال آینده قدرت مانور واشنگتن را محدود کرده، چهار دیپلمات فعلی و سه دیپلمات سابق غربی فضای نومیدانهای از چشماندازهای تلاشهای غرب جهت مهار برنامه هستهای ایران ترسیم میکنند.
این دیپلماتها همه به شرط عدم افشای نام با خبرگزاری رویترز گفتگو کردهاند.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا بعد از شکست در احیای توافق هستهای میان ایران و قدرتهای جهانی اکنون حتی برای انعقاد «تفاهمهای غیررسمی» جهت محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران نیز در مضیقه قرار دارد.
مذاکرات برای رفع تحریمها علیه ایران از سال گذشته دچار وقفه شده است. آخرین دور این گفتگوها مردادماه سال گذشته در وین برگزار شد.
به گفته کارشناسان، برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام، از زمان در دست گرفتن قدرت در کاخ سفید بوده است.
جمهوری اسلامی ایران راستیآزمایی رفع تحریمها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعاهای پادمانی آژانس اتمی را اصلیترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریمها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبهای که در ازای برخی محدودیتها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی میداند و آن را میپذیرد.
یک دیپلمات ارشد اروپایی به رویترز گفت: «با نوعی فلج به ویژه در میان آمریکاییها مواجه هستیم...، چون آنها نمیخواهند روی آتش نفت بریزند.»
خبرگزاری رویترز نوشته هر گونه مذاکرات برای رسیدن به نوعی «تفاهم» با ایران مستلزم اعطای امتیازهایی مانند کاهش تحریمها علیه ایران در ازی محدود شدن بخشهایی از برنامه هستهای تهران است.
چنین اقدامی بعد از حمله مرگبار گروه حماس به متحد آمریکا، اسرائیل، در روز 7 اکتبر قابل تصور به نظر نمیرسد. از آن تاریخ به بعد گروههای متحد با ایران دهها حمله به مقر نیروهای آمریکایی و نیروهای ائتلاف در عراق و سوریه انجام دادهاند.
وزارت دفاع آمریکا روز گذشته اعلام کرد از روز 17 اکتبر به این سو پایگاههای این کشور در عراق و سوریه 58 بار مورد حمله قرار گرفتهاند.
گروههای مقاومت در بیانیههایی اعلام کردهاند که این حملات در پاسخ به حمایتهای بیدریغ آمریکا از رژیم صهیونیستی در غزه انجام میشوند.
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین حماس در روز هفتم اکتبر (15 مهرماه) در پاسخ به بیش از هفت دهه اشغال فلسطین و نزدیک به دو دهه محاصره غزه و زندان و شکنجه هزاران فلسطینی عملیات موسوم به «طوفان الاقصی» را آغاز کرد.
این عملیات یکی از مرگبارترین حملات علیه این رژیم بود. مبارزان حماس در چند نقطه از حصارهای مرزی به داخل اراضی اشغالی نفوذ کردند، به روستاها یورش بردندو علاوه به هلاکت رساندن شمار زیادی از اسرائیلیها، شماری از آنها را به اسارت گرفتند.
رژیم صهیونیستی در پاسخ به این عملیات، حملات سنگینی را علیه غزه آغاز کرده و این منطقه را تحت محاصره کامل قرار داده است. حملات رژیم صهیونیستی به شهادت بیش از 11500 هزار نفر منجر شده است.
خبرگزاری رویترز در بخش دیگری از تحلیل خود به محدودیتهایی ناشی از انتخابات ریاستجمهوری سال آینده که قدرت مانور بایدن را در قبال ایران کاهش میدهند اشاره کرده است.
رویترز نوشته «دونالد ترامپ» که در حال حاضر اصلیترین رقیب بایدن به نظر میرسد ممکن است هر گونه تعامل بایدن با ایران را دستاویز قرار داده و آن را نشانه ضعف در برابر تهران جلوه دهد.
واشنگتن و متحدانش در فرانسه، انگلیس و آلمان اکنون تمرکزشان را بر روی نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دادهاند.
آژانس در گزارش فصلی جدید خود که چهارشنبه منتشر شد ادعا کرد ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به 22 برابر محدودیت مجاز در برجام رسیده است.
در این گزارش تصریح شده میزان ذخایر اورانیوم ایران که در قالب UF6 تا 20 درصد غنی شدهاند 31.3 کیلوگرم افزایش یافته و به 567.1 کیلوگرم رسیده است.
رویترز نوشته گزارش جدید نشان میدهد که پیشرویهای هستهای ایران ادامه دارند و تهران همچنان به «کارشکنی در فعالیتهای نظارتی آژانس» ادامه میدهد.
طبق این گزارش، مقامهای کشورهای غربی در ماه سپتامبر تهدید کرده بودند ممکن است با صدور قطعنامهای الزامآور تهران را به تغییر رویه وادار کنند.
چهار دیپلمات غربی به رویترز گفتند صدور قطعنامه در حال حاضر بعید به نظر میرسد، چون خودداری کردن از تشدید تنشهای دیپلماتیک و هستهای با ایران در زمانی که توجهها به سمت جنگ غزه معطوف است ضروری به نظر میرسد.
این دیپلماتها گفتهاند انجام اقدامی که قابلیت تنشآفرینی کمتری دارد مانند صدور قطعنامهای غیرالزامآور که تهران را به اتخاذ مواضع سختتر در نشست آتی شورای حکام تهدید میکند در حال حاضر محتملتر به نظر میرسد.
دیپلمات ارشد اروپایی گفت: «الان نمیتوانیم قطعنامه صادر کنیم. اگر قطعنامه صادر کنیم ممکن است باعث شود آنها به سمت گزینه نهایی یعنی غنیسازی 90 درصد سوق داده شوند.»
دو دیپلمات دیگر به رویترز گفتند تنها کاری که در ماههای آینده میتوان انجام داد حمایت از «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس برای تقویت نظارت بر برنامه هستهای ایران خواهد بود.
یک دیپلمات گفت: «هنوز زود است که گفته شود که آیا ایران به یک قدرت هستهای تبدیل خواهد شد یا اینکه مثل همین حالا یک کشور در آستانه هستهای شدن باقی خواهد ماند، اما آنها فعلاً به غنیسازی ادامه خواهند داد.»
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سالهای گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هستهای این کشور متهم کردهاند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید میکند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند، اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند.
ایران علاوه بر این در سال 2015 به توافقی با کشورهای موسوم به گروه 1+5 برای حل و فصل تنشها بر سر برنامه هستهای خود دست پیدا کرد.
علیرغم اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشتماه سال 1397 به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.