در گزارش جدید صندوق بین‌المللی پول (IMF)، گردشگری مجددا به‌‌‌عنوان محرک اصلی بهبود و رشد اقتصادی شناخته شده است. با توجه به اینکه داده‌‌‌های سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در بهترین سناریو، بازگشت تعداد گردشگران به 95درصد از سطح قبل از همه‌گیری تا پایان سال را نشان می‌‌‌دهد، صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود به تشریح تاثیر مثبت بهبود سریع این بخش بر اقتصادهای خاص در سراسر جهان می‌‌‌پردازد. بر اساس گزارش چشمانداز اقتصاد جهانی صندوق بین‌المللی پول، اقتصاد جهانی در سال 2024 به میزان 2.9درصد رشد خواهد کرد. در حالی که این رقم بالاتر از پیش‌بینی‌‌‌های قبلی است، اما کمتر از نرخ رشد 3.5 درصدی ثبت شده در سال 2022 است. این کاهش رشد اقتصادی را باید در تاثیرات مداوم این بیماری همه‌گیر و تهاجم روسیه به اوکراین و بحران هزینه‌‌‌های زندگی دانست.
نقش کلیدی گردشگری برای رشد
صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود، رشد اقتصادی در هر منطقه جهانی را تجزیه و تحلیل می‌‌‌کند و عملکردها را با بخش‌‌‌های کلیدی از جمله گردشگری مرتبط می‌‌‌داند. براساس این گزارش، به طور قابل‌توجهی، آن دسته از اقتصادهایی که دارای «بخش‌‌‌های بزرگ سفر و گردشگری» هستند، انعطاف‌‌‌پذیری بسیار بیشتر و قوی‌‌‌تری را در سطوح فعالیت اقتصادی نشان می‌‌‌دهند. به طور خاص، کشورهایی که گردشگری در آنها درصد بالایی از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌‌‌دهند، در مقایسه با اقتصادهایی که گردشگری بخش مهمی در آن کشور به‌‌‌شمار نمی‌‌‌رود، بهبودی سریع‌‌‌تری را در برابر تاثیرات همه‌گیری به ثبت رسانده‌‌‌اند.
این تاثیرگذاری را می‌توان در تقاضای گسترده خدمات سفر از اقتصادهای خدمات‌محور در مقاصد مهم گردشگری همچون فرانسه و اسپانیا مشاهده کرد. براساس آخرین چشمانداز صندوق بین‌المللی پول و آخرین تحلیل سازمان جهانی گردشگری از چشمانداز توریسم در سطح جهانی و منطقه‌‌‌ای، گردشگری بین‌المللی در مسیر رسیدن به 80 تا 95درصد سطوح پیش از همه‌گیری در سال 2023 قرار دارد. چشم‌‌‌اندازهای سپتامبر تا دسامبر 2023 نشان‌‌‌دهنده ادامه روند بهبود است که این را می‌توان به دلیل تقاضای متوقف شده در برخی مقاصد دانست. همچنین میزان بازیابی در اتصال هوایی به‌ویژه در آسیا و اقیانوسیه هنوز ضعیف است.
این گزارش همچنین به بررسی سهم کل سفر و گردشگری در تولید ناخالص داخلی سراسر جهان از سال 2019 تا 2023 پرداخته است که نشان می‌‌‌دهد؛ در سال 2022، سهم کل سفر و گردشگری در تولید ناخالص داخلی جهانی 23درصد کمتر از سال 2019 ، سال قبل از شروع همه‌گیری ویروس کرونا بود. به طور کلی، سهم سفر و گردشگری در تولید ناخالص داخلی جهانی به 7.7 تریلیون دلار در سال 2022 رسید. پیش‌بینی می‌شود که این رقم در سال 2023 به 9.5 تریلیون دلار برسد که 5درصد کمتر از سطح قبل از همه‌گیری است.
باتوجه به اینکه«تولید ناخالص داخلی» ارزش کل همه کالاها و خدمات تولید شده یک کشور در یک سال را نشان می‌‌‌دهد، شاخص مهمی برای قدرت اقتصادی یک کشور محسوب می‌شود و هر تغییر مثبتی در تولید ناخالص داخلی نشانه «رشد اقتصادی» است. در سال 2022، ایالات متحده و چین بر اساس سهم کل سفر و گردشگری در تولید ناخالص داخلی، بازارهای مسافرتی پیشرو بودند. در آن سال آلمان، بریتانیا و ژاپن پس از آن در این رتبه‌‌‌بندی قرار گرفتند.
پربازدیدترین کشورهای جهان کدامند؟
در سال 2021، تعداد ورود گردشگران بین‌المللی در سراسر جهان نسبت به سال قبل کمی افزایش یافت، اما بسیار کمتر از ارقام ثبت‌‌‌شده قبل از بحران کرونا باقی ماند. به‌رغم کاهش قابل توجه مسافران ورودی، فرانسه همچنان کشوری با بیشترین تعداد گردشگران بین‌المللی در سراسر جهان در سال 2021 باقی ماند. در آن سال، این مقصد اروپایی نزدیک به 50 میلیون بازدیدکننده بین‌المللی را پذیرا شد، در حالی که مکزیک و اسپانیا با بیش از 30 میلیون گردشگر به ترتیب در رتبه‌‌‌های دوم و سوم قرار گرفتند.
گردشگری بین‌المللی تا ژوئیه 2023 توانست حدود 84درصد از سطوح پیش از همه‌گیری را بهبود ببخشد. آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری نشان می‌‌‌دهد که رسیدن گردشگری به تنها 16درصد کمتر از سطح پیش از همه‌گیری در دوره 7 ماهه ژانویه تا ژوئیه 2023، ناشی از بهبود قوی در سه‌ماهه دوم سال و اوایل تابستان بود. برآوردها نشان می‌‌‌دهد که به‌رغم قرار داشتن در بحبوحه چالش‌‌‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی، تقاضای سفر همچنان با انعطاف‌‌‌پذیری قابل‌توجه و بهبودی پایدار همراه است. پس از رسیدن به سطح80درصد در سه‌ماهه اول 2023، ورود گردشگران بین‌المللی با تداوم حمایت تقاضای متوقف شده، به 85درصد از سطوح قبل از همه‌گیری در سه‌ماهه دوم 2023 و 90درصد در ژوئیه 2023، رسید. تخمین زده می‌شود که 700 میلیون گردشگر بین ژانویه تا ژوئیه 2023 سفرهای بین‌المللی داشتند که حدود 43درصد بیشتر از ماه‌‌‌های مشابه سال 2022 است.
به تفکیک مناطق، خاورمیانه بهترین نتایج را در ژانویه تا ژوئیه 2023 با ورود 20درصد از سطح قبل از همه‌گیری تجربه کرد. اروپا، بزرگ‌ترین منطقه مقصد جهان، به 91درصد سطوح قبل از همه‌گیری رسیده است که با تقاضای قوی درون‌منطقه‌‌‌ای حمایت می‌شود. آفریقا 92درصد از بازدیدکنندگان قبل از بحران را در این دوره 7ماهه و قاره آمریکا 87درصد از بازدیدکنندگان را به دست آوردند. در آسیا و اقیانوسیه، ورود گردشگران خارجی به 61درصد از سطوح قبل از همه‌گیری افزایش یافت.
در مقاصد کم‌طرفدار‌تر نیز، آفریقای شمالی (8درصد)، آمریکای مرکزی (2درصد) و اروپای مدیترانه جنوبی (یک درصد) در ژانویه تا ژوئیه 2023 از سطح پیشاکرونا فراتر رفتند. این نتایج نشان می‌‌‌دهد که گردشگری بین‌المللی همچنان در مسیر رسیدن به 80 تا 95درصد سطوح پیش از همه‌گیری در سال 2023 است. بر اساس آخرین شاخص اعتماد سازمان جهانی گردشگری، چشمانداز سپتامبر-دسامبر 2023 به ادامه بهبودی اشاره دارد، هرچند که پس از فصل اوج سفر در ژوئن تا اوت، با سرعت متوسط‌‌‌تری در حرکت است. محیط چالش‌‌‌برانگیز اقتصادی می‌تواند بر الگوهای هزینه‌‌‌ها در باقی‌‌‌مانده سال تاثیر بگذارد، به طوری که گردشگران به‌‌‌طور فزاینده‌‌‌ای به دنبال ارزش پول، سفرهای نزدیک به خانه و انجام سفرهای کوتاه‌‌‌تر هستند.