اولین رئیسجمهور لیبرتارین
روز گذشته یکی از شگفتیهای سیاسی مهم در آمریکای لاتین رقم خورد. بر این اساس رایدهنگان آرژانتینی میان تداوم جریان سیاسی چپگرای حاکم بر آرژانتین، موسوم به پرونیسم، و انتخاب یک راستگرای لیبرتارین، با قاطعیت گزینه دوم را انتخاب کردند؛ انتخابی که در آمریکای لاتین مایه شگفتی است. مایلی نخستین لیبرتارینی است که به این سطح از یک نظام سیاسی دست پیدا میکند. سخنرانیهای پرشور، حضور مستقیم در میان طرفداران، مدل موی خاص و البته اره برقی خاصش موجب شده شهرت مایلی به آرژانتین محدود نماند و واکنشهای گستردهای را در پی داشته باشد.
اگرچه طی این مدت اظهارات مختلف مایلی مورد انتقادات مختلفی قرار گرفته است اما به نظر میرسد این نماینده جناح راست چالشهای مهمتری در پیش دارد که اظهارات قبلی او را در حاشیه قرار میدهد. بر همین اساس مایلی پس از اعلام نتایج در اظهاراتی گفت که «ما مشکلات بزرگی در پیش داریم؛ تورم، بیکاری و فقر. وضعیت بحرانی است و جایی برای مسامحه وجود ندارد.» نکته قابلتوجه درباره انتخابات روز گذشته این است که رایدهندگان ممکن است با مایلی اختلافاتی داشته باشند؛ اما رقیب او، سرجیو ماسا - که وزیر اقتصاد آرژانتین است - نماد و نماینده تمام مشکلاتی است که امروزه آرژانتین به آنها دچار است.
پیشنهادهای سیاستی چیست؟
میلی در سخنرانی پس از پیروزی گفت که «مدل نابودگر به پایان رسیده و دیگر بازگشتی در کار نیست.» فهرست وعدههای انتخاباتی رئیسجمهور جدید آرژانتین سیاهه بلندی است. از آنجا که میلی یک لیبرتارین متمایل به آنارشیسم بازار است، بیاعتمادی او به نهاد دولت به شکل ملموسی در ایدهها و پیشنهادهای او به چشم میخورد. برنامههای اقتصادی او شامل تعطیلی بانک مرکزی، حذف پول ملی آرژانتین، کاهش هزینههای دولت و حذف برخی وزارتخانههاست. تجارب سایر کشورها نشان میدهد نامزدهایی که چنین وعدههایی را در چنته دارند، در جذب رای اکثریت چندان موفق عمل نمیکنند. بااینحال به نظر میرسد نابسامانیهای مداومی که دامنگیر اقتصاد آرژانتین است، موجب شده اکثریت رایدهندگان جذب سیاستهای وعدهدادهشده مایلی شوند. بااینحال چالشهای مایلی بسیار زیاد است. او باید با خزانه خالی دولت، بدهی 44میلیارد دلاری به صندوق بینالمللی پول، تورم نزدیک به 150درصدی و مشکلات بغرنج کنترل سرمایه دستوپنجه نرم کند.
مایلی و بانک مرکزی
شاید مناقشهبرانگیزترین اظهارات مایلی را بتوان نظر او نسبت به بانک مرکزی دانست. او بانک مرکزی را یک «کلاهبرداری» و ابزاری برای سیاستمداران جهت وضع مالیات تورمی بر مردم میداند. او پیشتر در این باره گفته بود که «حذف بانک مرکزی ضروری است و با پزو، هیچ آیندهای برای آرژانتین وجود ندارد. سیاستمداران فاسد، بازرگانان سوءاستفادهگر، رهبران اتحادیههایی که به کارگران خیانت میکنند، روزنامهنگاران معتاد به تبلیغات دولتی و مقالات پولی، و شبهروشنفکرانی که از این طرح پانزی تحت حمایت دولت طرفداری میکنند، از وضعیت ظالمانه موجود دفاع میکنند. از سوی دیگر، آرژانتینیهای سختکوشی را داریم که برخی از آنها چنان در فقر زندگی میکنند که با وجود کار بیشتر و بیشتر نمیتوانند غذا بخورند، درحالیکه برخی دیگر میبینند فرزندانشان به دلیل کمبود فرصت، کشور را ترک میکنند.» مایلی این وضعیت را میراث سلطه پرونیسم از دهه 1940 بر آرژانتین میداند و معتقد است خروج از این وضعیت با پول ملی فعلی امکانپذیر نیست.
مایلی و بیتکوین
اظهارات ضدونقیضی درباره اقبال مایلی به بیتکوین وجود دارد. ریاستجمهوری مایلی میتواند به طور بالقوه آرژانتین را به تجربهای مشابه السالوادور نزدیک کند و بیتکوین به عنوان یک ارز قانونی و قابل نگهداری به عنوان دارایی ذخیره اعلام شود. بااینحال سوابق مایلی و تمایل او به نهادهای مالی سنتی، چندان با اظهارات و گمانهزنیها همخوان نیست اما برخی تحلیلگران بازگشت بیتکوین به کانال 37هزار دلار را تحت تاثیر پیروزی مایلی معرفی میکنند. در یکی از قابلتوجهترین واکنشها از کامیونیتی رمزارزها، فرناندو نیکولیچ، اهل آرژانتین و تحلیلگر و مدیر ارتباطات شرکت بلاکاستریم، در توییتی نسبت به نتیجه انتخابات واکنش نشان داد و نوشت که «مافیایی که مسوول این هستند که خانواده من و صدها خانواده دیگر برای دستیابی به رفاه مجبور به ترک آرژانتین شوند، اکنون توسط مایلی شکست داده شده است. این احساس در کلمات نمیگنجد.»
مایلی و چالشهای اجتماعی
بااینحال برخی از اظهارات مایلی میتواند برای او گران تمام شود. برای مثال او یکی از مدافعان تمامقد ممنوعیت سقط جنین است. او از قوانین سهلگیرانه حمل سلاح دفاع میکند و منتقد پاپ فرانسیس آرژانتینی به شمار میرود. البته او در اظهاراتش از این نکته سخن به میان آورده است که در نهایت این مردم هستند که باید نسبت به سقط جنین تصمیمگیری کنند اما این اظهارات جانبی تاثیر چندانی بر اثر منفی موضع اولیه او ندارد. رقیب انتخاباتی مایلی نیز تاکیدش را بر شخصیت و برنامههای انقباضی متمرکز کرده بود. از سوی دیگر مایلی با کنگرهای متفرق و فاقد اکثریت روبهروست که موجب میشود برای اجرای برنامههایش نظر سایر جناحها را به خود جلب کند. این مساله موجب میشود برخی وعدههای او احتمالا با مخالفت دیگر جناحهای حاضر در کنگره آرژانتین اجرایی نشوند.
اما قطبی شدن جامعه آرژانتین در انتخابات اخیر کاملا مشهود است و همین مساله موجب میشود خطر ناآرامیها و اعتراضات دولت نوپای مایلی را تهدید کند. بااینحال به نظر میرسد کلید موفقیت یا شکست مایلی نه در این بخشها بلکه در اقتصاد آرژانتین نهفته باشد. به عبارت دیگر، شرایط اقتصادی آرژانتین اقتضا میکند که این دغدغهها لوکس به حساب بیایند. واضح است که کشوری با تورم 140درصدی در وهله نخست نیاز به اصلاحات اقتصادی دارد و کلید پایان یا تداوم عمر سیاسی مایلی در همین یک نکته نهفته است. بدون شک اگر این رئیسجمهور پرسروصدا بتواند بر تورم آرژانتین فائق بیاید، احتمالا آینده سیاسی خود را تضمین خواهد کرد.