به قلم : دکتر هما فاتحی ؛ متخصص پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : انگشتان دست و ناخن ها از اندام‌های بدن هستند که ظاهر آنها اهمیت زیادی دارد. خشکی و پوسته شدن اطراف ناخن ها می تواند زیبایی دست ها را کاهش دهد. پوسته شدن اطراف ناخن معمولاً به دلیل کمبود آب در بدن برای عملکرد مناسب لایه‌ی شاخی که بیرونی‌ترین لایه‌ی روی پوست است به وجود می‌‌آید و از سلول‌های مرده تشکیل شده است. چربی محافظ در این قسمت از پوست کم شده و بنابراین پوست خشک می‌شود.
همچنین می تواند نشانه کمبود مواد مغذی در بدن باشد و یا به دلیل کار کردن زیاد با مواد شوینده خشن اتفاق بیفتد. این مشکل علاوه بر دردی که ممکن است ایجاد کند، گاهی ممکن است این شاخی شدن و پوسته ها از گوشت کنار ناخن جدا شود و باعث درد و خونریزی گردد. عدم درمان خشکی اطراف ناخن می‌تواند برای شما یک مشکل جدی ایجاد کند، حتی در موارد خاص دیده شده که عفونت این قسمت در سراسر بدن پخش شده است. اگر بعد از یک هفته پوستتان بهبودی نیافت یا وضعیت بدتر شد باید به پزشک مراجعه فرمایید.
علت خشکی و پوسته شدن اطراف ناخن
پوسته پوسته شدن اطراف ناخن، یکی از مشکلاتی است که همه افراد حداقل یک بار به آن دچار شده اند. یکی از علل شایع آن، کمبود ویتامین ها و مواد مغذی است. کمبود ویتامین هایی همچون B3، B7 و A باعث ریش شدن و زخم شدن پوست اطراف ناخن می شود. علاوه بر این، خشکی هوا نیز می تواند باعث خشکی پوست و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن شود. در ادامه به بررسی علل پوسته پوسته شدن اطراف ناخن پرداخته شده است:
کمبود ویتامین B3
یکی از دلایل پوسته پوسته شدن و زخم شدن پوست اطراف ناخن، کمبود ویتامین B3 یا نیاسین است. کمبود شدید این ویتامین، باعث ابتلای فرد به بیماری های پوستی همچون پلاگر و بروز علائمی مانند ترک های پوستی، خشکی و التهاب شدید می شود. مصرف موادی همچون گوشت بوقلمون، نخود سبز، اسفناج، تمشک سیاه، کدو حلوایی، مرغ، ماهی و بادمجان، به دلیل داشتن نیاسین از بروز پوسته شدن پوست جلوگیری می کنند.
کمبود ویتامین B7
کمبود این ویتامین باعث خشک شدن پوست، پوسته شدن اطراف ناخن و در موارد شدید، موجب بروز درماتیت پوستی، ریزش مو و ترک خوردن لب ها می شود. مصرف تخم مرغ، گردو، پیاز، گوجه فرنگی، هویج، پسته، بادام، موز، ماهی سالمون و شیر بز، به دلیل داشتن ویتامین بیوتین یا B7، باعث بهبود پوست اطراف ناخن می شود.
کمبود ویتامین A
از آنجایی که این ویتامین در شادابی و طراوت پوست و ترمیم زخم ها نقش دارد، کمبود آن باعث پوسته پوسته شدن پوست اطراف ناخن می شود. این ویتامین به شکل ویتامین A فعال یا رتینول در غذاهای حیوانی و به شکل بتاکاروتن در میوه ها و سبزیجات وجود دارد؛ بنابراین مصرف این مواد غذایی از بروز پوسته پوسته شدن پوست اطراف ناخن جلوگیری می کند.
خشکی پوست
خشکی پوست به دلیل تغییرات آب و هوایی، دوش گرفتن و استفاده از صابون و مواد آرایشی می تواند باعث پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ها شود. استفاده از محصولات مرطوب کننده می تواند به حل این مشکل کمک کند.
شستن زیاد دست ها
شستن زیاد دست ها باعث از بین رفتن چربی روی پوست می شود و عدم استفاده از مرطوب کننده ها بعد از شستشو، باعث جذب صابون به وسیله ی لایه های حساس پوست، لایه برداری پوست و در نهایت پوسته پوسته شدن اطراف ناخن می شود. همچنین خشک کردن دست ها با حوله های کاغذی ممکن است باعث تحریک پوست و بروز این مشکل شود.
استفاده از برخی محصولات
برخی از مرطوب کننده ها، صابون ها، شامپوها یا محصولات آرایشی و بهداشتی دیگر، ممکن است حاوی موادی باشد که باعث تحریک پوست دست و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن شود. بهتر است برای جلوگیری از بروز این مشکل، از محصولاتی استفاده کنید که مناسب پوست های حساس هستند؛ زیرا معمولاً این محصولا فاقد عطر و مواد تحریک کننده هستند.
آفتاب سوختگی
گاهی به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب، پوست دچار آفتاب سوختگی شده و بعد از چند روز پوسته پوسته می شود. استفاده از کیسه آب سرد و مرطوب کننده ها می تواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
مکیدن انگشت
یکی دیگر از علل پوسته پوسته شدن اطراف ناخن مکیدن انگشتان است که معمولاً کودکان به آن دچار هستند.
استفاده از داروهای شیمیایی
گاهی قرار گرفتن در معرض داروهای شیمیایی باعث پوسته شدن اطراف ناخن می شود.
بیماری کاوازاکی
این بیماری که معمولاً در کودکان زیر پنج سال بروز پیدا می کند، می تواند باعث پوسته شدن اطراف ناخن شود.
واکنش های آلرژیک
گاهی به دلیل حساسیت پوست و تماس با موادی مانند نیکل، مواد شوینده یا مواد حلال، واکنش آلرژیک به صورت پوسته پوسته شدن پوست اطراف ناخن بروز پیدا می کند.
اگزما
بروز اگزما در دست، باعث قرمز شدن پوست، ترک خوردن، خارش و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن می شود.
عفونت های قارچی
بروز عفونت های قارچی روی انگشتان دست، باعث خشکی و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن می شود.
درمان خشکی و پوسته شدن اطراف ناخن
ابتدا باید بدانید برای درمان پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ابتدا باید به یک پزشک مراجعه کنید تا بر اساس تخصصی که دارد تمامی علائم شما را بررسی کرده و با توصیه به انجام آزمایشات مختلف، علت اصلی این مشکل را متوجه شود. هر پزشکی بر اساس نوع بیماری، علائم و شرایط جسمانی شما ممکن است یکی از این روش‌ها را توصیه کند.
شناخت بیماری زمینه‌ای که باعث بروز این مشکل شده و توصیه به مراجعه به پزشکان متخصص مناسب برای درمان آن
استفاده از کرم‌ها و قرص‌های ضد قارچ
تجویز قرص‌های آنتی هیستامین برای از بین بردن زمینه آلرژیک بیماری
تجویز کرم‌های حاوی کورتیکواستروئید برای درمان پوسته شدن ناخن در اثر ابتلا به اگزما و پسوریازیس
تجویز لوسیون‌ها و کرم مرطوب کننده مناسب برای درمان خشکی پوست
تجویز قرص‌های تقویتی برای بر طرف کردن کمبود ویتامین‌ها
تجویز قرص آهن برای درمان کم خونی
تجویز کرم های حاوی آلفا هیدروکسی اسید (AHAs) یا لانولین برای ترمیم ناخن
پیشگیری از خشکی و پوسته شدن اطراف ناخن
در مواردی که پوسته پوسته شدن ناخن دلایل خیلی مهمی مانند قارچ و باکتری نداشته باشد، با انجام دستوراتی می‌توانید از بروز آن جلوگیری کنید. برخی از این دستورات عبارتند از:
ناخن‌هایتان را همیشه کوتاه کنید و از بلند گذاشتن بیش از اندازه آنها خودداری کنید.
سعی کنید هنگام شستن ظروف از دستکش ظرفشویی استفاده کنید.
از تماس با مواد آلوده و کثیف خودداری کنید.
تا حد امکان نگذارید دست‌هایتان خشک شود و سعی کنید همیشه آنها را مرطوب و چرب نگه دارید.
از پاک کردن لاک ناخن و آسیب رساندن به لایه رویی آن با اجسام تیز خودداری کنید.
بیش از اندازه و در مدت طولانی کاشت ناخن انجام ندهید.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز و مشاهده هر یک از موارد زیر باید به پزشک متخصص مراجعه کنید:
پوست آسیب دیده پس از یک هفته درمان خانگی بهبود نیابد.
در پوست اطراف ناخن تاول‌های چرکی بروز کند.
ناخن، پوست اطراف یا کل انگشتان علائم عفونت داشته باشد.
ناخن از پوست جدا شود.
علائم غیرمعمول دیگری مانند تغییر رنگ ناخن یا تغییر شکل آن را مشاهده کنید.
به بیماری دیابت مبتلا هستید و گمان می‌کنید که پوسته پوسته شدن دور ناخنتان عادی است.
