واگذاری املاک شهرداری با قید زمان

ابوذر مختاری، مدیرعامل سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران در مورد وضعیت املاک شهرداری تهران و بازپس‌گیری بخشی از این اموال اظهار کرد: اتفاق مناسبی در شهرداری تهران و شورای شهر پایتخت رخ داد و از چندی پیش یک شیوه‌نامه اجرایی برای املاک موسوم به بند 6 ماده 55 صادر شد که نکات خاصی در آن وجود داشت؛ از جمله کنترل عملکرد مجموعه‌‌‌هاست. به عنوان متولی بند 6 ماده 55 باید از بیت‌‌‌المال، ملکی را در اختیار یک مجموعه فرهنگی یا خیریه قرار می‌دهیم که در این شیوه‌‌‌نامه، یک فرآیند مشخص ذکر شده است و این درحالی است که در گذشته چنین فرآیندی وجود نداشت و همین مشکلاتی را ایجاد کرده بود؛ مثلا ملکی به یک خیریه‌‌‌ای داده می‌‌‌شد ولی بعدها این ملک تغییر کاربری پیدا می‌‌‌کرد و کار تجاری در آن انجام می‌‌‌شد یا مواردی دیگر از این دست.

وی ادامه داد: حتی متاسفانه این املاک بعضا بدون قید زمان به این مجموعه‌‌‌ها واگذار می‌‌‌شد و همین بدون قید زمان بودن واگذاری ملک، مشکلاتی را به وجود می‌‌‌آورد؛ اما با این شیوه‌‌‌نامه جدید، املاک با قید زمانی به مجموعه‌ها واگذار می‌شود و قید دو سال برای هر قرارداد و تمدید قرارداد در نظر گرفته است و پس از اتمام قرارداد، عملکرد آن مجموعه مجددا بررسی می‌شود و بر اساس نتایج بررسی‌‌‌ها، تصمیم‌گیری دوباره برای واگذاری انجام می‌گیرد.

مختاری اضافه کرد: اکنون بیش از 100 ملک از املاک شهرداری تهران شناسایی و تخلیه شده که موسوم به بند 6 ماده 55 هستند و اکنون حدود 30 تا 40 ملک نیز در فرآیند هیات تخلفات، دادگاه یا سیستم قضایی برای تخلیه قرار دارند و در مورد بقیه املاک بند6 ماده 55 نیز که تعداد بسیار زیادی هستند، مقرر شد معاونت اجتماعی شهرداری بررسی اولیه‌‌‌ای را داشته باشد که املاکی که در گذشته به مجموعه‌‌‌ها داده شده، کاربری متناسب با اهداف زمان واگذاری دارند یا خیر و پس از تکمیل این مراحل و مشخص شدن نتایج، این شیوه‌‌‌نامه در صحن شورا مصوب شود و اتفاق خوبی رخ دهد چراکه این املاک با هدف فرهنگی و اجتماعی واگذار شده و در صورت اصلاح این وضعیت، اتفاق مبارکی در این بخش خواهد افتاد.

وی در خصوص شائبه فروش این املاک توسط شهرداری تهران نیز با رد این موارد تصریح کرد: این نکته مهم را به یاد داشته باشید که شهرداری تهران متولی شهر تهران است ولی ما اجازه فروش املاک فرهنگی، فضای سبز، مدرسه، باغ و موارد این‌چنینی را نداریم و در مورد زمین‌‌‌هایی که از محل توافقات یا مواردی دیگر در اختیار شهرداری قرار گرفته و دارای کاربری تجهیزات شهری و خدمات شهری هستند، مجوز فروش نداریم. از این رو تنها املاکی که کاربری مسکونی یا تجاری دارند با هدف مولدسازی به فروش می‌رسد تا از محل درآمد حاصل از فروش آنها، خدمات شهری از جمله سرانه‌‌‌های شهری همچون سرانه‌های ورزشی، خدماتی، بهداشتی، فضای سبز و... توسعه یابد.

مختاری ادامه داد: ما باید املاک با کاربری مسکونی را برای کمک به حل معضل مسکن بفروشیم و از درآمد حاصله، خدمات شهری را توسعه دهیم ولی نکته اساسی اینجاست که ما باید حداکثر ارزش افزوده را بر روی اراضی در اختیارمان ایجاد کنیم و به مناسب‌‌‌ترین قیمت آن را بفروشیم تا حداکثر مولدسازی رخ دهد و از درآمد حاصله، خدمات شهری و سرانه‌‌‌های مختلف شهری را توسعه دهیم. مثلا اگر یک پاساژ برای شهرداری تهران باشد، این پاساژداری چه کمکی به شهر تهران و شهروندان تهرانی می‌کند؟ در صورتی‌که با فروش این پاساژ، درآمد حاصله می‌تواند صرف خدمت‌رسانی بهتر و بیشتر به شهروندان پایتخت شود و این درآمد برای توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی، سرانه‌‌‌های بهداشتی، ورزشی و... هزینه شود؛ از این رو شاید به کار بردن کلمه فروش در این موارد چندان درست نیست چراکه در حقیقت، تبدیل دارایی و مولدسازی برای انجام وظیفه بهتر اتفاق می‌افتد.

مختاری با ارائه آماری درخصوص میزان تبدیل املاک شهرداری به دارایی‌ها و مولدسازی در این بخش گفت: در بودجه شهرداری، 8000 میلیارد تومان در این بخش دیده شده و ما تا پایان سال در همین سقف و در حدود 15‌هزار میلیارد در این بخش خواهیم داشت.

مختاری در پاسخ به پرسشی درباره سنددار شدن معابر و املاک متعلق به شهرداری تهران نیز گفت: تقریبا بیش از 670 فقره سند در 8 ماه گذشته تحت عنوان املاک خصوصی و عمومی شهرداری تهران اخذ شده که از سند خیابان و پارک در آن هست تا ساختمان‌های شهرداری که قبلا فاقد سند بودند.

وی با بیان اینکه مساحت املاک سنددار شده در این مدت از 2 میلیون و 500‌هزار مترمربع فراتر رفته و تنها یک میلیون مترمربع آن مربوط به شهر آفتاب و 500‌هزار مترمربع آن شوارع شهرک ژاندارمری است، ادامه داد: تغییرات سال‌های اخیر در حوزه ثبت اسناد که سندهای تک‌برگ و کاداستری، جایگزین اسناد قدیمی بنچاقی شد، یک عقب‌ماندگی برای شهرداری ایجاد کرده بود و با توجه به اینکه نبود اسناد قانونی باعث می‌شد ما در آینده دچار چالش‌‌‌هایی همچون درگیری با زمین‌خواران و... در املاک عمومی شویم؛ معتقدیم که قابلیت حفظ و حراست از املاک شهرداری با سندهای تک‌برگ کاداستری، به مراتب بیش از اسناد قدیمی بنچاقی است و با توجه به همین موضوع ما تلاش داریم این فرآیند سنددار شدن املاک شهرداری را توسعه و ادامه دهیم.

مختاری افزود: ما تا امروز قریب به 4‌هزار میلیارد تومان از املاک شهرداری تهران را شناسایی کرده‌‌‌ایم و طرحی داریم که بر اساس آن، همه پرونده‌‌‌های املاک در سازمان املاک و مناطق مختلف شهرداری تهران، مطالعه شود چراکه برخی از این املاک شناسایی‌شده، توافقاتی است که هیچ‌گاه سنددار نشده بودند و بعضا تملکات اراضی برای اجرای طرح‌‌‌های عمرانی انجام شده و بخشی از آن املاک باقی مانده است. البته کشف املاک به مفهوم این نیست که هیچ مستندی از آنها وجود نداشته است ولی در فرآیندهای سیستم مالی ما چه سامانه جامع املاک، اداره درآمد و...، اثری از آنها نبوده و ما بر همین اساس آنها را کشفیات اعلام می‌‌‌کنیم. وی درخصوص اصلاح اساسنامه نیز گفت: اصلاح اساسنامه از مدت‌‌‌ها قبل آغاز شده بود و این اصلاح برای پاسخگویی به دغدغه‌های قانونی انجام شده است.

مختاری در ادامه در تشریح فرآیند کاری سامانه جامع املاک و مستغلات شهرداری تهران نیز گفت: راه‌‌‌اندازی سامانه جامع املاک و مستغلات در دوره قبل اتفاق افتاد که کار ارزشمندی بوده ولی در دوره‌ای به دلیل اختلافات فنی با برنامه‌نویس این سامانه، کار با کندی ادامه یافت ولی با رفع این مشکل، مرکز تحول شهرداری نیز بررسی کل فرآیندها را آغاز کرد و تا امروز 30‌هزار پارسل از املاک شهرداری در این سامانه ثبت شده است و ان شاءالله پس از بازخوانی اطلاعات آن و تکمیل اطلاعات، یک بانک اطلاعاتی کامل درباره املاک و مستغلات شهرداری به دست خواهد آمد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا در حوزه املاک، آن‌طور که شهردار تهران گفته بودند 150‌درصد بودجه در 7 ماهه محقق شده، محقق شده است یا خیر گفت: بله ما هم در حوزه تملک که 6‌هزار میلیارد تومان را در طرح‌های شهید شوشتری، بروجردی، یادگار و... و مناطق عملکرد داشته‌‌‌ایم و حدود 6‌هزار میلیارد تومان نیز فروش را ثبت کردیم که فراتر از بودجه تعریف‌شده ماست.