بررسی بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران طی چند هفته اخیر نشان می‌دهد که قیمت شمش فولادی در این رینگ روند نزولی داشته؛ اما ظرف هفته جاری شمش فولاد از این مسیر افت نرخ عقب‌‌‌نشینی کرده، به‌‌‌نحوی که بر نرخ فروش شمش فولاد در بازه هفتگی به شکل جزئی افزوده شده است. بخش مسکن در حالت رکود قرار دارد و میزان ساخت‌وسازها از ابتدای سال 1402 نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است و از این رو میزان تقاضا برای محصولات فولادی به‌ویژه میلگرد نیز روند نزولی را در پیش گرفت.
این در حالی است که نوردکاران به‌عنوان مهم‌ترین مشتری شمش فولادی در بورس‌کالا شناخته شده‌‌‌اند و با افت مصرف میلگرد در بازار، نیاز کارخانه‌‌‌های تولیدی مقاطع طویل به شمش نیز کاهش یافته است و از این‌رو از ابتدای سال‌جاری تاکنون شاهد افت میزان تقاضای تدریجی بوده‌‌‌ایم. همچنین با توجه به قیمت تمام‌شده میلگرد و با احتساب هزینه حمل و تولید از نظر اقتصادی خرید شمش با قیمت پایه 18هزار تومان به ازای هر کیلوگرم صرفه اقتصادی ندارد. از این‌رو همچنان تولیدکنندگان مقاطع طویل برای خرید شمش فولادی اشتیاقی نشان نخواهند داد. احتمال می‌رود که کاهش قیمت میلگرد در بازار فیزیکی بتواند تا حدودی شرایط بخش فولاد را تلطیف کند تا فاصله قیمت پایانی میلگرد با مواد اولیه مصرفی به تعادل نسبی برسد.
افزایش قیمت آهن اسفنجی در رینگ فیزیکی
خبر محدودیت و قطعی گاز در فصل سرما یکی دیگر از عوامل برهم‌‌‌زننده بازار فولاد به حساب می‌‌‌آید، چراکه طبق روال سال‌های گذشته، واحدهای فولادی با موضوع محدودیت گاز مواجه می‌‌‌شوند. از این‌رو آهن اسفنجی روز شنبه 11آذرماه با افزایش قیمت در رینگ صنعتی عرضه شد، به طوری که قیمت پایه آهن اسفنجی به بیش از 11هزار تومان به ازای هر کیلوگرم رسید. این در حالی است که میانگین قیمت شمش فولادی در روز دوشنبه 13آذرماه 20هزار و 500تومان به ثبت رسید و انتظار می‌رود شرایط قیمت شمش فولاد بهبود یابد و بازار رونق بگیرد. این در حالی است که با این میانگین قیمت شمش، نرخ تمام‌شده میلگرد به 22هزار و 500تومان می‌رسد. باید منتظر معاملات روز چهارشنبه ماند تا بتوان میزان کشش بازار برای افزایش قیمت‌ها را بررسی کرد.
دوشنبه 13آذر قیمت شمش نسبت به هفته‌‌‌های گذشته افزایش داشت که پیش‌بینی می‌شود این شرایط موقتی باشد، اما بیشتر خریداران به دلیل مشکل کمبود نقدینگی و فقدان موجودی به صورت اعتباری شمش موردنیاز خود را خریداری کرده‌‌‌اند. بررسی بازار نشان می‌دهد که بخش فولاد سال گذشته شرایط مشابهی را تجربه کرده بود که روند نزولی برگشت و فولاد در کانال افزایشی قرار گرفت.
در شرایطی که بخش فولاد و بازار عملا در تنگنا به دام افتاده‌‌‌اند و تحلیلگران اقتصادی و تولیدکنندگان تقویت راه‌‌‌های صادراتی و افزایش معاملات بین‌المللی را تنها راه برون‌رفت و نجات این بخش می‌‌‌دانند، وزارت صمت موضوع اعمال عوارض صادراتی بر زنجیره ارزش فولاد را مجددا در دستور کار قرار داده است. این در حالی است که از ابتدای سال‌جاری قرار بر اجرای این موضوع بود که با مخالفت فعالان فولادی مواجه شد و در حالی که تا هفته گذشته به حالت تعلیق درآمده بود، اکنون با میزان کمتری نسبت به ابتدای سال 1402 مجددا در دستور کار وزارت صمت قرار گرفته است و در صورت اجرای آن، بخش فولاد عملا به اغما خواهد رفت و امیدی به بهبود این بازار وجود ندارد. بررسی بازار نشان می‌دهد که با شرایط موجود در صورت رخ‌ندادن اتفاقی خاص بخش فولاد در حالت کما باقی خواهد ماند.
بازار فولاد جهانی در مسیر رونق
ازجمله عواملی که صنعت فولاد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد می‌‌‌توان به نوسانات قیمت دلار، میزان عرضه و تقاضا، نیاز صنایع وابسته، وضعیت بورس‌کالا، میزان صادرات و واردات و هزینه‌‌‌های حمل‌‌‌و‌‌‌نقل اشاره کرد که در حال حاضر تقریبا تمام موارد در شرایط نامناسبی به سر می‌‌‌برند. شرایط بخش فولاد به شکلی درآمده که نوسان نرخ ارز نیز نمی‌‌‌تواند کمک چندانی به فعالان این حوزه کند، این در حالی است که قیمت جهانی شمش و سنگ‌آهن طی سه‌هفته گذشته روند صعودی را در پیش گرفته است در حالی که تقاضای جدی برای آنها وجود ندارد. افزایش جهانی قیمت شمش و سنگ‌آهن را می‌‌‌توان به افزایش تقاضای پایان سال برای انبارسازی نسبت داد که با آغاز سال نو میلادی قیمت‌ها و همچنین میزان تقاضا فروکش خواهد کرد و براساس روال سال‌های گذشته پیش‌بینی می‌شود که از نیمه دسامبر شرایط همچون ماه‌‌‌های قبل شود.
معامله 61.2 درصدی از میزان عرضه شمش فولادی
بازار فیزیکی روز دوشنبه 13آذرماه میزبان 237هزار و 290تن شمش فولادی بود که با تقاضای حدود 368هزار و 25تنی مواجه شد و از این میزان حدود 145هزار و 715تن مورد معامله قرار گرفت و به عبارت بهتر 61.2درصد از میزان عرضه به فروش رسید. بررسی آمار نشان می‌دهد که میزان تقاضا در هفته جاری حدود 39درصد نسبت به هفته معاملاتی گذشته افزایش داشته است. معاملات رینگ صنعتی بورس‌کالا در روز دوشنبه 13آذرماه نشان می‌دهد که دادوستد شمش‌‌‌های فولادی با میانگین قیمت پایه 18هزار و 777تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شد که نسبت به میانگین قیمت پایه در هفته‌‌‌های گذشته 5739ریال افزایش داشت. پیش‌بینی می‌شود معاملات در تالار صنعتی بورس‌کالا هفته آینده نیز در بازه قیمتی 17هزار و 946تومان تا 18هزار و 686تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شود. با این حال افزایش نسبی قیمت و میزان تقاضا برای شمش فولادی و همچنین رونق بازار را می‌‌‌توان انتظار داشت.
بررسی معاملات در بازار اولیه نشان می‌دهد که میانگین معاملات نقدی 18هزار و 105تومان بود که عملا نسبت به میانگین هفته گذشته تغییر قابل‌توجهی نداشت. همچنین میانگین معاملات اعتباری 19هزار و 267تومان بود و باعث افزایش میانگین کل شد. با توجه به اینکه جو حاضر ناشی از معاملات اعتباری است نباید انتظار خاصی در کوتاه‌مدت برای رشد هیجانی مقاطع داشت و ابطال معاملات اعتباری با توجه به اختلاف نسبتا زیاد با معاملات نقدی دور از انتظار نیست.
