به قلم : شیرین فرساد ؛ دانشجوی دکتری میکروبیولوژی
تحریریه زندگی آنلاین : عملکردهای مختلف پوست در بدن
1- محافظت از بدن در برابر محیط بیرونی، به عنوان اولین سد دفاعی از ورود باکتری‌ها و سایر عوامل مهاجم جلوگیری می‌کند.
2- جلوگیری از تبخیر آب و خشکی پوست
3- تنظیم دمای بدن
4- ترشح ترکیبات پیام‌رسان
پوست کودکان مانند سدی است که مانع از نفوذ آسیب‌ها به بدن می‌شود. بسیاری از میکروب‌ها بدون صدمه به بدن به طور طبیعی روی سطح پوست زندگی می‌کنند و در صورت آسیب‌های پوستی مانند بریدگی، سوختگی و ... عوامل میکروبی به بافت‌های درون بدن راه یافته و موجب عفونت می‌شود. بخشی از عفونت‌های پوستی پیش‌آگهی خطرناکی ندارند و به راحتی درمان می‌شوند، اما چنانچه عفونت‌های پوستی وارد پوست شده و از طریق گردش خون به سایر اندام‌ها منتقل شوند، سایر بافت‌ها را نیز درگیر می‌کنند.
بیشتربخوانید:
شدت عفونت پوست و انتشار آن به فاکتورهای متفاوتی بستگی دارد:
1- درصد عفونت‌زایی
2- میزان باکتری عفونت‌زا
3- قدرت سیستم ایمنی کودک
4- درمان به موقع یا تاخیری کودک
بیماری‌های انگلی پوستی
گال (جرب)
بیماری انگلی توسط کنه سارکوپتیس اسکابی عفونت‌های حلقه‌ای شکلی در پوست ایجاد می‌کند. این کنه در زیر لایه فوقانی پوست مستقر شده و تخم‌ریزی می‌شود. کنه چند روز در بین لباس و ملحفه‌های آلوده و گرد و غبار زندگی می‌کند. این بیماری 4-6 هفته ادامه دارد. این عفونت‌ها به شکل تاول‌های ریز، قرمز و پوسته‌پوسته دارای خارش می‌باشند. قطر حلقه‌ها به تدریج افزایش یافته و بخش مرکزی صاف می‌باشد. درگیری ناخن‌ها به این عفونت باعث ضخامت و گاه شکنندگی ناخن می‌شود. اگر عامل ایجاد عفونت قارچ باشد، انتقال مستقیم عفونت از طریق شانه یا کلاه کودکان صورت می‌گیرد. در صورت نگهداری از حیوانات خانگی مبتلا به جرب، سریعا حیوان را درمان کنید، زیرا عفونت از حیوان به کودک قابل انتقال می‌باشد.
بیشتربخوانید:
انواع بیماری گال
1- گال معمولی: خارش در دست و مچ دست
2- گال ندولار (گره‌ای): برجستگی‌های پوستی خارش‌دار در زیر بغل و ناحیه تناسلی
3- گال پوسته‌دار: در افراد دارای ضعف سیستم ایمنی ایجاد پوسته ضخیم می‌کند و شدیدا مسری است.
4- گال پوست سر: شبیه پسوریازیس
علائم
1- ضایعات پوستی در بین انگشتان، زیر بغل، بازوها و مچ دست
2- تاول‌های کوچک
3- ضایعات دارای خارش به ویژه در شب و پس از استحمام
درمان
1- بردن کودک نزد پزشک و درمان
2- شستشوی لباس و ملحفه‌های آلوده
پیشگیری
1- رعایت بهداشت فردی
2- خودداری از تماس با فرد آلوده
3- خشک کردن پای کودک پس از حمام و جلوگیری از انتشار قارچ در روی پوست مرطوب
4- دوری از رفتن به استخر در زمان آلودگی به عفونت
5- دور ریختن وسایل آلوده مانند شانه و کلاه
بیشتربخوانید:
عفونت‌های قارچی پوستی
1- کچلی قارچی سر: به شکل زخم‌های کوچک، پوسته‌پوسته شدن پوست که منجر به ریزش موها می‌شود. ناحیه متورم دچار حساسیت‌های پوستی و قرمزی می‌شود.
2- عفونت قارچی ناخن: این عفونت باعث ضخامت و شکنندگی ناخن می‌شود.
درمان
کرم‌های ضد قارچ موضعی - خوراکی طی 6 تا 8 هفته و شستشوی ملحفه و لباس
3- کرم حلقه‌ای: باعث ایجاد بثورات حلقوی قرمز یا نقره‌ای می‌شود.
علائم
1- ضایعات بیضی شکل، پوسته‌پوسته شدن و قرمزی پوست
2- تورم ضایعات قرمز
3- احساس خارش در محل ضایعه
4- تورم و سوزش در محل ضایعه
5- ترشح در ضایعه
بیشتربخوانید:
درمان
استفاده از داروهای موضعی
پای ورزشکاران
عفونت در بین پای کودک ایجاد می‌شود.
علائم
خارش شدید به علت رطوبت زیاد در پوست
درمان
1- دارو درمانی
2- خشک نگه داشتن پاها
3- استفاده از صندل برای کودک در فصل گرم سال
عفونت باکتریایی پوست
1- زردزخم:
بیماری حاد پوستی است و عوامل ایجاد کننده آن باکتری‌هایی مانند استافیلوکوکوس و استرپتوکوکوس می‌باشند و پس از اگزما، آلرژی به گیاه پیچک سمی، گزش یا نیش حشرات و بریدگی، احتمال این عفونت بالا می‌رود. این عفونت بیشتر در فصول گرم سال رخ می‌دهد. با خاراندن موضع، عفونت به سایر بافت‌ها منتقل می‌شود.
بیشتربخوانید:
انواع زردزخم
الف: زردزخم غیر تاولی: پوسته پوسته بسیار مسری ودارای ترشح زرد قهوه‌ای
ب: زردزخم تاولی: همراه با مایع و حاشیه قرمز
ج: زردزخم اکتیما: که لایه‌های عمیق پوست را درگیر کرده، دردناک بوده و جای اسکار بر پوست می‌ماند.
2- تب مخملک:
عفونت استرپتوکوکوس پایوژنز بوده و با ضایعات پوستی قابل مشاهده است. این عفونت بسیار مسری بوده و غالبا در فصل زمستان و بهار کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با عطسه و سرفه قابل انتقال است.
علائم
1- تب خفیف و گلودرد
2- تورم غدد لنفاوی
3- ضایعات پوستی در کل بدن
درمان
در صورت عدم درمان کودک ممکن است به تب روماتیسمی مبتلا شود. استفاده از مسکن‌ها برای کاهش گلودرد، غرغره آب گرم برای کاهش درد و استفاده از داروی تب‌بر.
3- مننگوکسمی:
عفونت باکتری نایسریا مننژیتیدیس است. در فصل زمستان شایع‌تر می‌باشد. عامل عفونت، از طریق خون عفونت به سایر بافت‌ها می‌رسد.
علائم
1- عارضه پوستی پتشیال
2- پتشی در مویرگ‌های زیر پوستی همراه با قرمزی
3- تغییر رنگ ضایعات به رنگ کبود در کل بدن
درمان
مصرف آنتی بیوتیک زیر نظر پزشک
4- تب کوه راکی
این بیماری توسط نیش کنه منتقل می‌شود. باکتری ریکتزیا توسط ترشحات کنه به پوست منتقل شده و ریکتزیا توسط خون و لنف منتشر شده و سلول‌های اندوتلیال مجاور را درگیر می‌کند.
علائم
الف: تب و لرز، سردرد و خستگی
ب: ضایعات پوستی
ج: انتشار ضایعه در پوست
درمان
استفاده از تب‌بر، مسکن و مصرف آنتی‌بیوتیک
ضایعات پوستی ویروسی
1- آبله‌مرغان
توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود.
علائم
الف: شبیه آنفلوانزا همراه با تب و درد و خستگی و تب
ب: ضایعات پوستی
ج: خارش شدید در ضایعات
د: تاول‌های قرمز
ه: زخم و ترشح در ضایعات
درمان:
واکسن برای پیشگیری و مصرف داروی کاهش درد
2- سرخک
این بیماری توسط ویروس پارمیکسوویریده منتقل می‌شود.
علائم
شبیه آنفلوانزا بوده، قرمزی چشم، باعث انتشار ضایعات پوستی می‌شود.
درمان
داروی تب‌بر، مسکن ضد درد
3- سرخچه: سرخک آلمانی
علائم
ضایعات پوستی قرمز و صورتی در بدن و دارای خارش، تب و سر درد
درمان
واکسن، داروی تب‌بر و داروی ضد خارش
