دادگاه عالی ایالت "کلرادو" آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا واجد شرایط نیست و او را از رای‌گیری مقدماتی ریاست‌جمهوری این ایالت حذف کرد.
به گزارش عصرایران به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، این نخستین بار در تاریخ ایالات متحده است که از "بند 3 اصلاحیه چهاردهم" قانون اساسی آمریکا – که به بند شورش مشهور است- برای رد صلاحیت یک نامزد ریاست جمهوری استفاده می شود و بهانه استناد به آن نقش ترامپ در تحریک به شورش هوادارانش در واقعه حمله 6 ژانویه 2020 آنها به ساختمان کنگره است.
از میان 7 قاضی منصوب این دادگاه، 4 به 3 رای به عدم شرکت ترامپ در انتخابات مقدماتی ایالت کلرادو دادند و در رای خود نوشتند: "اکثریت دادگاه معتقد است که ترامپ بر اساس بند 3 اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی، صلاحیت حضور در پست ریاست جمهوری را ندارد."
در عین حال دادگاه عالی کلرادو تصمیم خود را تا 4 ژانویه 2024 یعنی یا تا زمانی که دادگاه عالی ایالات متحده در مورد این پرونده تصمیم بگیرد، متوقف کرده است. مقامات کلرادو می گویند که این موضوع باید تا 5 ژانویه، آخرین مهلتی که ایالت برای چاپ برگه های رای انتخابات مقدماتی نامزدها زمان دارد، حل شود.
وکلای ترامپ وعده داده بودند که برای هر گونه رد صلاحیت او در انتخابات مقدماتی ایالت ها، از عالی ترین دادگاه کشور، که در مورد مسائل مربوط قانون اساسی حرف آخر را می زند، درخواست تجدید نظر خواهند کرد.
"آلینا حبا" سخنگوی حقوقی ترامپ سه شنبه شب در بیانیه ای گفت: "این حکم صادر شده از سوی دادگاه عالی کلرادو، به قلب دموکراسی این کشور حمله می کند. پابرجا نخواهد ماند و ما اعتماد داریم که دیوان عالی آمریکا این دستور خلاف قانون اساسی را لغو خواهد کرد."
ترامپ در جریان گردهمایی انتخاباتی خود در عصر روز سه شنبه (دیروز) در شهر واترلو ایالت آیووا، به این تصمیم دادگاه عالی کلرادو اشاره ای نکرد، اما کمپین او که ایمیلی برای جمع آوری کمک های مالی ارسال کرده، رای دادگاه عالی کلرادو را "حکمی ظالمانه" خوانده است.
"رونا مک دانیل" رئیس کمیته ملی جمهوری خواهان نیز این تصمیم را "مداخله در انتخابات" نامید و گفت که تیم حقوقی این کمیته قصد دارد به ترامپ در مبارزه با این حکم کمک کند.
ترامپ در انتخابات سال 2020 ، ایالت کلرادو را با تفاوت آرای 13 درصدی به رقیب خود واگذار کرد و برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده نیازی به این ایالت ندارد؛ اما خطر اصلی برای رئیس جمهوری سابق این است که با این حکم دادگاه عالی کلرادو، از این پس دادگاه ها و مقامات انتخاباتی بیشتری از کلرادو پیروی کنند و ترامپ را از ایالت هایی که شانس نخست پیروزی دارد، حذف کنند.
تاکنون ده ها پرونده قضایی در سطح ملی برای رد صلاحیت ترامپ تحت بند 3 اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی آمریکا، که برای جلوگیری از بازگشت کنفدراسیون های سابق به دولت پس از جنگ داخلی آمریکا وضع شده بود، تشکیل شده است.
این قانون هرکسی را که سوگند یاد کند که از قانون اساسی "حمایت کند" و سپس علیه آن "قیام یا شورش کند" را از سمت خود منع می کند، و از دهه پس از جنگ داخلی تنها چند بار مورد استفاده قرار گرفته است.
"درک مولر" استاد حقوق نوتردام که از نزدیک پرونده های مربوط به بند 3 اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی آمریکا را دنبال کرده است، پس از حکم روز سه شنبه علیه ترامپ گفت: "من فکر می کنم این حکم ممکن است دادگاه های ایالتی دیگر را تشویق کند که بر این اساس اقدام کنند. این یک تهدید بزرگ برای نامزدی ترامپ است."
پرونده کلرادو اولین موردی است که شاکیان در آن موفق شدند. پس از یک جلسه استماع یک هفته ای در ماه نوامبر گذشته "سارا بی والاس" قاضی منطقه با استناد به بند 3 اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی رای داد که ترامپ با تحریک حمله 6 ژانویه 2020 به ساختمان کنگره "درگیر شورش" شده است. وکلای ترامپ به این رای اعتراض کردند و این حکم برای تصمیم گیری نهایی به دادگاه عالی ایالت رفت.
وکلای ترامپ در مقابل قاضی والاس استدلال کردند از آنجایی که بند 3 اصلاحیه چهاردهم به "افسران نظامی ایالات متحده" اشاره دارد که سوگند یاد می کنند از قانون اساسی "حمایت" کنند، این قانون نباید در مورد روسای جمهوری اعمال شود.