فوتبال؛ گران‌تر از تورم

فصل 93-1992 اولین دوره پرمیرلیگ با فرمت فعلی برگزار شد و رقابت پرقدمت باشگاهی در انگلستان رنگ و بوی جدیدی گرفت. آن زمان پردرآمدترین بازیکن این رقابت‌ها جان بارنز، هافبک وقت و اسطوره لیورپول بود که هفته‌ای 10هزار پوند از این باشگاه دریافت می‌کرد. او برای دو فصل متوالی بیشترین دستمزد را می‌گرفت تا اینکه اریک کانتونا با 18هزار پوند این عنوان را به خود اختصاص داد. از 32 فصلی که لیگ برتر برگزار شده، 13فصل پردرآمدترین بازیکن رقابت‌ها برای منچستریونایتد بوده، 7فصل برای منچسترسیتی، 4فصل برای چلسی، 3فصل برای لیورپول و 2فصل هم برای نیوکاسل بوده است.

ضمن اینکه آرسنال، میدلزبورو و تاتنهام هم هرکدام یک فصل گران‌ترین بازیکنان لیگ را داشته‌اند. نکته تنها حضور تاتنهام دراین فهرست، این است که گرت بیل به‌عنوان پردرآمدترین بازیکن تاریخ لیگ برتر نماینده این باشگاه محسوب می‌شود. اما مسوولیت پرداخت دستمزد 600هزار پوندی‌اش در زمان بازگشت قرضی‌اش به انگلیس، با رئال مادرید بود و اسپرز کمتر از نیمی از آن را به عهده داشته است. ضمن اینکه روی کین (منچستریونایتد)، کارلوس توز (منچسترسیتی) و وین رونی (منچستریونایتد) هرکدام 4فصل پیاپی پردرآمدترین بازیکنان لیگ بوده‌اند که از این حیث رکورددار هستند.

اکنون کوین دی بروینه با دستمزد هفتگی 400هزار پوند بیشترین دریافتی را میان تمام بازیکنان این فصل لیگ برتر دارد؛ یعنی از اولین دوره این رقابت‌ها تاکنون، سقف حقوق‌ها 40برابر بیشتر شده است. اما اتفاق جالب چیست؟ اینکه طبق محاسبه بانک انگلیس اگر قرار بود پرداختی به فوتبالیست‌ها بر اساس تورم سالانه این کشور باشد، اکنون دی بروینه باید 21هزار و 86پوند حقوق می‌گرفت؛ یعنی همتراز با بارنز در سال1992 چراکه تورم پوند دقیقا به این مقدار بوده است! این موضوع نشان می‌دهد که فوتبال از همه چیز گران‌تر شده و حتی در کشوری که افزایش قیمت‌ها به‌شدت کنترل می‌شود، امکان مدیریت کردن هزینه‌ها در فوتبال وجود ندارد. هرچند که درآمد و محبوبیت این رشته هم چندین برابر بوده و همین شاید تورم فوتبالی را توجیه کند.

در کشور خودمان که نمی‌شود خیلی وارد مقوله تورم شد؛ چراکه محاسبات سنگین و صفرهای بی‌شمار عملا محاسبه را غیرممکن می‌کند! فوتبال در ایران هم مثل باقی نقاط جهان، گران شده ولی متناسب با فشار اقتصادی‌ای که به تمام مردم وارد می‌شود. مثلا 23 سال قبل مهدی هاشمی نسب با دریافت 100میلیون تومان از استقلال، روند بازار نقل و انتقالات را وارد یک فضای جدید کرد. آن زمان قیمت دلار حول و حوش 800تومان بود، الان بالاتر از 50هزار تومان است و گران‌ترین بازیکنان هم (البته با چشم‌پوشی از دریافتی‌ها خارج از عرف) حدود 20میلیارد تومان دستمزد دریافت می‌کنند. یعنی نرخ ارز بیش از 62برابر شده و قیمت فوتبالیست‌ها، 133برابر. این، تفاوت قیمت در 23سال اخیر بود؛ اما اگر مثل جزیره قرار بود به 32سال قبل برویم چه؟