با گذر زمان ابزار‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی و شاخص‌های بیشتری در اختیار معامله‌گران قرارگرفته و امروزه فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال نسبت به 10سال‌گذشته بسیار راحت‌‌‌‌‌‌‌‌تر شده‌است. این ابزار و شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ها روند تحلیل بازار را برای معامله‌گران ساده‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌کنند تا با صرف زمان کمتر، به اطلاعات بیشتری دسترسی داشته‌باشند. یکی از این شاخص‌های مهم، ترس و طمع نام دارد. بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر این شاخص نشان می‌دهد که طمع شدیدی در بازار وجود دارد، موضوعی که می‌تواند زنگ خطری برای معامله‌گران فعال باشد.
ترس یا طمع
نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال همانند دیگر دارایی‌های مالی براساس عرضه و تقاضا رخ می‌دهند. افزایش یا کاهش تقاضا می‌تواند به‌طور مستقیم بر قیمت ارزهای دیجیتال تاثیرگذار باشد و به همین دلیل بررسی شرایط تقاضا در بازار برای معامله‌گران اهمیت پیدا کرده است تا تصمیمات معاملا تی بهتری را بگیرند. مهم‌ترین عاملی که تغییر در تقاضا را رقم می‌زند، احساسات سرمایه‌گذاران است. اگر سرمایه‌گذاران به آینده بازار ارزهای دیجیتال امیدوار باشند، حجم ورودی سرمایه به بازار افزایش پیدا می‌کند و روند قیمتی ارزهای دیجیتال صعودی می‌شود، اما اگر احساسات سرمایه‌گذاران ناامیدی و ترس باشد، سرمایه خود را از بازار خارج می‌کنند و در نتیجه روند قیمتی ارزهای دیجیتال کاهشی می‌شود.
بنابراین طبیعی است که درک و بررسی احساسات سرمایه‌گذاران در بازار به اندازه تجزیه و تحلیل شاخص‌های فنی و نمودار‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی برای معامله‌گران مهم و ضروری باشد. هم‌اکنون بررسی و سنجش احساسات سرمایه‌گذاران بازار به کمک شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ها و عوامل مختلفی از جمله شاخص ترس و طمع قابل اندازه‌‌‌‌‌‌‌‌گیری و بررسی است. شاخص ترس و طمع به‌عنوان بازتابی از احساسات و رفتار سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال عمل کرده و دو احساس مهم تاثیرگذار بر معاملات یعنی ترس و طمع را اندازه‌‌‌‌‌‌‌‌گیری می‌کند. برای اندازه‌‌‌‌‌‌‌‌گیری این موضوع، شاخص ترس و طمع پارامتر‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلفی از جمله نوسانات قیمت، حجم معاملات، فعالیت شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی، نظرسنجی‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دیگر موارد را درنظر می‌گیرد و نتایج این بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها را به شکل اعداد صفر تا 100 نشان می‌دهد.
زمانی‌که عدد این شاخص در نزدیکی صفر قرار دارد، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران بازار از سرمایه‌گذاری و فعالیت در بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌ترسند و در نتیجه احتمال زیادی وجود دارد که با فروش بیش از حد، ارزهای دیجیتال به کف‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی رسیده باشند. در سمت مقابل، وقتی شاخص به نزدیکی 100 حرکت می‌کند، می‌تواند نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از طمع بیش از حد سرمایه‌گذاران باشد و شرایطی را نشان دهد که با خرید بیش از حد و ورود حجم زیاد سرمایه به بازار، برخی ارز‌‌‌‌‌‌‌‌ها بیش از حد افزایش قیمت را تجربه‌کرده باشند. بررسی و درک معنی اعداد شاخص ترس و طمع به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌‌‌‌‌‌‌‌تری در بازار ارزهای دیجیتال بگیرند و برای روند‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی آینده آماده باشند.
نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از آغاز کاهش‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی
با گذشت از سال جهنمی و سقوط‌‌‌‌‌‌‌‌های شدید قیمتی 2022، از آغاز سال2023 روند مثبت قیمتی ارزهای دیجیتال آغاز شده‌است و با رشد بیت‌کوین از محدوده 17هزار دلار به بیش از 44هزار دلار، این فرصت برای دیگر ارز‌‌‌‌‌‌‌‌ها و پروژه‌های بلاک‌چینی بازار فراهم شده‌است تا شاهد افزایش ورود سرمایه و افزایش‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی باشند. در این بین میم‌کوین‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز بار دیگر مورد‌توجه سرمایه‌گذاران قرارگرفته‌‌‌‌‌‌‌‌اند و رشد قیمتی آنها نیز آغاز شده‌است. حتی برخلاف برخی باور‌‌‌‌‌‌‌‌ها و نظرات تحلیلگران، بازار توکن‌‌‌‌‌‌‌‌های غیرمثلی نیز بار دیگر داغ شده و حجم معاملات این توکن‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برخی شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌ها مانند بیت‌کوین و سولانا به‌شدت افزایش پیدا کرده‌است. شرایطی که شباهت‌هایی را با ابتدای سال2021 دارد و برخی سرمایه‌گذاران را به تکرار جهش‌‌‌‌‌‌‌‌های شدید قیمتی امیدوار کرده‌است.
با رخ‌دادن هاوینگ بیت‌کوین در سال2024 و احتمال تایید اولین صندوق قابل‌معامله اسپات ارز دیجیتال توسط کمیسیون بورس و اوراق‌بهادار آمریکا، آینده روند‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی ارزهای دیجیتال بازار روشن به‌نظر می‌رسد و حتی برخی گمانه‌زنی‌‌‌‌‌‌‌‌ها از اوج‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی جدید برای ارزهای دیجیتال وجود دارد. هرچند لازم به ذکر است که این شرایط می‌تواند به‌عنوان یک تله برای خریداران بازار نیز عمل کند. در گذشته بازار ارزهای دیجیتال بار‌‌‌‌‌‌‌‌ها سرمایه‌گذاران را غافلگیر کرده و با برعکس‌شدن ناگهانی روند قیمتی، سرمایه بسیاری از خریداران بازار از بین رفته‌است.
حتی در صورت رخ ندادن سقوط‌‌‌‌‌‌‌‌های شدید قیمتی، اصلاح قیمتی بخشی جدانشدنی از بازار‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی است و ارزهای دیجیتال نیز در طول حرکت صعودی خود ممکن است کاهش‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی کوتاه‌مدت را داشته باشند؛ روندی که ضرر‌‌‌‌‌‌‌‌های خود را برای معامله‌گران ناآماده به‌همراه خواهد داشت. هم‌اکنون شاخص ترس و طمع اولین زنگ خطر را به صدا درآورده است و عدد این شاخص تنها طی یک ماه گذشته از 62 به بیش از 74 رسیده‌است، بنابراین بازار تقریبا وارد محدوده طمع شدید شده‌است و نشان می‌دهد که تمایل شدیدی به ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری درمیان سرمایه‌گذاران بازار وجود دارد. این شرایط می‌تواند قیمت‌ها را تورمی و خرید بیش از حد را ایجاد کند.
در نتیجه این طمع افراطی گاهی اوقات می‌تواند مقدمه‌‌‌‌‌‌‌‌ای بر اصلاح یا معکوس‌شدن روند قیمتی باشد، زیرا درحالی‌که قیمت‌ها صرفا براساس احساسات بازار می‌توانند صعودی شوند، اما این افزایش قیمت به‌شدت شکننده است. احساسات سرمایه‌گذاران بازار به‌طور مداوم تغییر می‌کند و در صورت انتشار یک خبر منفی و افزایش ناامیدی میان فعالان بازار، قیمت‌ها به‌سرعت روند برعکس و کاهشی پیدا خواهند کرد. در حال‌حاضر این خبر می‌تواند تایید‌نشدن درخواست‌های راه‌اندازی صندوق قابل‌معامله اسپات بیت‌کوین توسط کمیسیون بورس و اوراق‌بهادار آمریکا باشد.
این صندوق‌ها اخیرا در مرکز توجهات سرمایه‌گذاران و تحلیلگران بازار ارزهای دیجیتال قرارگرفته‌‌‌‌‌‌‌‌اند زیرا تایید‌شدن و آغاز فعالیت آنها در بورس بزرگ آمریکا می‌تواند خبر بزرگی برای بازار ارزهای دیجیتال باشد و موج جدیدی از ورود سرمایه‌های قابل‌توجه به بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را رقم بزند؛ هرچند تا به امروز به دلایل مختلف تمام درخواست‌های راه‌اندازی این صندوق‌ها رد شده‌اند. درحالی‌که هم‌اکنون امیدواری زیادی نسبت به تایید اولین صندوق قابل‌معامله اسپات بیت‌کوین در اوایل سال2024 وجود دارد، اما همچنان رد‌شدن دوباره درخواست‌ها محتمل است. خبری که می‌تواند اثرات منفی قابل‌توجهی را به‌همراه داشته‌باشد و آغاز روند‌‌‌‌‌‌‌‌های نزولی را رقم بزند. در این بین سرمایه‌گذاران باید به این نکته نیز توجه داشته باشند که شاخص ترس و طمع تنها یکی از ده‌‌‌‌‌‌‌‌ها ابزار مورد‌استفاده معامله‌گران است و به تنهایی نمی‌تواند همواره بهترین و دقیق‌ترین اطلاعات را در اختیار فعالان بازار قرار دهد.
در اواخر سال2020 نیز شاخص ترس و طمع به محدوده 80 رسید، با این حال بازار ارزهای دیجیتال به رشد قیمتی خود طی ماه‌های آتی ادامه داد و بیت‌کوین از محدوده 11هزار دلار به بیش از 63هزار دلار رسید، بنابراین افزایش شاخص ترس و طمع در روز‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر به تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای تصمیم‌گیری معامله‌گران بازار باشد، اما سرمایه‌گذاران فعال بازار نباید از کنار آن بی‌‌‌‌‌‌‌‌اهمیت عبور کنند و مهم است در شرایطی که طمع شدید در بازار وجود دارد، احتیاط بیشتری داشته باشند و از اهمیت مدیریت ریسک و سرمایه در بازار پرخطر ارزهای دیجیتال غافل نشوند. به‌کارگیری شاخص ترس و طمع همراه با دیگر شاخص و ابزار‌‌‌‌‌‌‌‌های تحلیلی می‌تواند اطلاعات مهم و ارزشمندی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد و آنها را برای نوسانات قیمتی آتی بازار آماده کند.
