دکتر لادن گیاهی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابنسینا
از آنجایی که امروزه مصرف انواع مکملها در بین افراد بسیار رایج شده است، اطلاعرسانی در زمینه نحوه مصرف و لزوم یا عدم مصرف آنها ضروری بهنظر میرسد.
از این رو در این مقاله سعی نمودهایم بهطور خلاصه به این موارد بپردازیم.
چه زمانی مکمل را مصرف کنیم؟
از آنجایی که نیاز افراد به مواد مغذی در طی روز افزایش مییابد، لذا بهتر است که مکملها را به هنگام صبح مصرف نمود.
البته کلسیم از این موضوع مستثنی است.
در واقع کلسیم بعد ازظهرها در استخوانها جایگزین میشود از این رو، دریافت مکمل کلسیم در این زمان مفید ترخواهد بود و به نظر می آید مصرف آن در این هنگام به خواب نیز کمک می کند.
ضمنأ به علت اینکه جذب مکملها همراه غذا بهتر صورت میگیرد، لذا توصیه میشود که مکملها همراه غذا مصرف شوند.
از طرف دیگر، اثر بخشی برخی مکملها زمانی که همراه با سایر مکملها مصرف شوند افزایش مییابد.
آهن: بهترین اثر بخشی این مکمل زمانی است که همراه با ویتامین C مصرف شود؛ زیرا ویتامینC جذب آهن از دیواره روده را افزایش میدهد.
ویتامین B: این مکملها هنگامی که به صورت B کمپلکس (B complex) مصرف شوند بهترین اثر بخشی را دارند.
ویتامین C: بهترین اثر بخشی آن هنگامی است که همراه با بیوفلاونوئیدها مصرف شود، از این رو بهتر است که از مکملهایی که دارای هر دو ماده مغذی فوق هستند استفاده نمود.
ویتامینE: بهترین اثربخشی این ویتامین هنگامی است که همراه با ویتامین C مصرف شود.
مکملهای غیر رژیمی
طیف وسیعی از مکملهای غذایی در فروشگاهها و داروخانهها وجود دارند.
توصیه می شود همیشه از انواع برتر این محصولات که از عصارههای استاندارد تهیه می شوند و تاثیر آنها بر روی انسان توسط آزمایشگاههای معتبر تایید گردیدهاند استفاده شود.
چهزمانی نباید مکملها را مصرف نمود؟
برخی مکملهای غذایی ممکن است با داروهای تجویز شده برای بیماران تداخل داشته باشند.
ضمنا، اثر بخشی برخی مکملها همراه با موادی چون قهوه کاهش مییابد.
از این رو باید قبل از دریافت هر نوع مکمل نسبت به مناسب بودن مصرف آن با شرایط فردی با پزشک مشورت نمود.
کلسیم: با آنتیبیوتیکهای تترا سایکلین تداخل دارد. لذا مکمل کلسیم نباید همزمان با این داروها مصرف شود.
مصرف همزمان لبنیات یا غذاهای حاوی کلسیم به علت ایجاد ترکیب پیچیده نامحلول با تتراسایکلین باعث کاهش جذب این دارو میشوند.
از این رو توصیه می شود مکمل کلسیم و منابع کلسیم به فاصله 1 تا 3 ساعت بعد از خوردن تتراسایکلین مصرف شود.
روغن ماهی: ممکن است اثر داروی وارفارین را مختل کند. وارفارین داروی ضد انعقادی است که برای مبتلایان به مشکلات انعقادی تجویز میشود.
همچنین مصرف مقادیر زیاد غذاهای غنی از ویتامین K میتواند اثرات ضد انعقادی وارفارین را مهار کند.
اسید فولیک: غلظت اسید فولیک در خون به هنگام مصرف فنیتوئین (داروهای ضد صرع) و هیدرو کورتیزون که باعث افزایش تجزیه فولات در بدن میشوند کاهش مییابد.
از اینرو افرادی که فنی توئین دریافت میکنند به اسید فولیک بیشتری نیاز دارند.
مکمل ویتامین A: مصرف دوز بالای این ویتامین در زنان باردار باعث بروز نقایص مادر زادی میشود.
مکمل ویتامینB: چای وقهوه اثرات نامطلوبی بر مکمل ویتامین B دارند، لذا باید از مصرف همزمان آنها خودداری کرد.
بیشتر بخوانید:
مکملهای کلاژن از واقعیت تا رویا
مصرف مکمل در کودکان
اهمیت و جایگاه مکملهای غذایی در ورزش
مکملها در تغذیه و سلامتی
مکملهای رایج در کاهش وزن
مکملهای ورزشی را بیشتر بشناسیم